سلامت عمومی، عادت های روزمره و سابقه خانوادگی می توانند خطر ابتلا به بیماری های قلبی را در بدن شما تحت تاثیر قرار دهند. اگر چه شما می توانید برخی از این عوامل خطر، مانند عادت های خود را کنترل کنید اما برخی از این عوامل مانند سن و یا نژاد و قومیت غیر قابل کنترل هستند. هر چه عوامل خطر بیشتر باشد شانس شما برای ابتلا به بیماری های قلبی افزایش پیدا می کند. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت می خواهیم در مورد عوامل خطر غیرقابل کنترل بیماری قلبی صحبت کنیم.
عوامل خطر غیرقابل کنترل بیماری قلبی
سن و یائسگی
با افزایش سن، خطر ابتلا به بیماری های قلبی و حمله قلبی افزایش می یابد.
زنان معمولا ۱۰ سال دیرتر از مردان بیماری های قلبی را تجربه می کنند. این به این دلیل است که در بدن زنان، تا زمان یائسگی، تخمدان ها هورمون استروژن را تولید می کنند. استروژن به زنانی که قبل از دوره یائسگی قرار دارند کمک می کند تا از بدن خود در برابر بیماری های قلبی محافظت کنند. استروژن ممکن است به محافظت از رگ های خونی کمک کند و کلسترول خوب و بد را در حد متعادل نگه دارد. بدون استروژن، کلسترول ممکن است شروع به چسبیدن به دیواره های شریانی کند.
هنگامی که شما جوان تر هستید، شریان ها دارای پوششی صاف و دیوارهایی قابل انعطاف هستند که اجازه می دهد جریان خون آزادانه در رگ ها جریان داشته باشد. همان طور که سن بالا می رود، دیواره های شریانی ضخیم شده و می توانند با کاهش جریان خون، فشار خون را افزایش دهند. این فرایند اغلب به دلیل ایجاد پلاک در شریان ها رخ می دهد. این عارضه فرآیندی به نام آترواسکلروز است. آترواسکلروز در دوران کودکی شروع می شود. هرچه بزرگتر می شوید، بیشتر احتمال دارد که شریان ها سفت تر شده و مشکل ساز شوند.
دریافت هورمون درمانی در دوران یائسگی
بسیاری از زنان با دریافت هورمون درمانی در یائسگی می توانند از شر علائم یائسگی مانند گرگرفتگی رها شوند. نتایج یک تحقیق بزرگ به نام Women’s Health Initiative نشان داد که زنان یائسه استفاده کننده از هورمون استروژن و پروژسترون در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سکته مغزی، لخته شدن جدی خون، حملات قلبی و سایر مشکلات جدی قرار دارند. این خطرات بیشتر در زنان ۶۰ ساله و بالاتر دیده می شود.
اگر تصمیم به استفاده از هورمون درمانی در زمان یائسگی دارید، با پزشک خود صحبت کنید. اداره غذا و دارو آمریکا توصیه می کند زنانی که می خواهند هورمون درمانی را در زمان یائسگی انجام دهند، جهت استفاده از کمترین دوز که برای کوتاه مدت مفید است، با پزشک مشورت کنند.
آیا این درمان ایمن است؟
هورمون درمانی در زمان یائسگی برای بعضی از زنان که مستعد هستند، بسیار خطرناک است. در این زمینه تحققیات زیادی انجام شده است. تحقیقات نشان می دهند که:
هورمون درمانی در زمان یائسگی ممکن است گزینه مناسبی برای زنان تا سن ۵۹ سالگی باشد، اما معمولا فقط در ۱۰ سال اول یائسگی مفید است. زنان جوان و کسانی که نزدیک به دوره یائسگی خود هستند، به احتمال زیاد عوارض جانبی مضر کمتری بر اثر هورمون درمانی دارند.
این درمان علائم یائسگی مانند گرگرفتگی، مشکلات خواب، تغییرات خلقی و خشکی واژن را کاهش می دهد. گرگرفتگی معمولا نیاز به دوزهای بالاتری از استروژن درمانی دارد تا بر روی کل بدن تاثیر بگذارد.
زنان دارای خشکی و یا ناراحتی واژن در طول رابطه جنسی ممکن است با مصرف استروژن موضعی بر روی واژینال خود تسکین پیدا کنند. البته استروژن به تنهایی و استروژن به همراه پروژسترون خطر سکته مغزی و لخته شدن خون در پاها و ریه را افزایش می دهد. وقوع این عوارض در زنان بین ۵۰ تا ۵۹ ساله نادر است.
سابقه خانوادگی
سابقه خانوادگی می تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را به شرح زیر افزایش دهد:
- اگر پدر یا برادر شما قبل از ۵۵ سالگی به بیماری قلبی مبتلا شده باشد، شما در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی هستید.
- اگر مادر یا خواهر شما تا سن ۶۵ سالگی مبتلا به بیماری قلبی شود، شما نیز در معرض خطر ابتلا هستید.
داشتن سابقه خانوادگی بیماری قلبی همیشه به این معنا نیست که شما هم به این بیماری مبتلا می شوید. این عارضه مخصوصا در صورتی رخ می دهد که اعضای خانواده شما که دچار بیماری قلبی هستند سیگاری بوده یا سایر عوامل خطر بیماری های قلبی مانند فشار خون بالا یا کلسترول بالا را داشته و آن ها را تحت کنترل نگرفته باشند.
اگر بیماری قلبی مکررا در خانواده شما اتفاق می افتد ممکن است به این دلیل باشد که خانواده شما دارای ژن هایی هستند که خطر ابتلا به این بیماری ها را افزایش می دهند. به عنوان مثال ممکن است ژنی در بدنتان وجود داشته باشد که خطر لخته شدن خون را افزایش دهد. با پزشک خود درباره سابقه سلامت خانواده خود صحبت کنید.
نژاد و قومیت
زنان بومی آفریقایی-آمریکایی و آمریکایی هندی و افرادی که نژاد آلاسکایی دارند، نسبت به زنان سفید پوست، اسپانیایی و آمریکایی-آسیایی بیشتر احتمال دارد که به بیماری قلبی مبتلا شوند. اما بیماری قلبی هنوز هم یکی از قاتلان اصلی زنان سفید پوست و زنان آفریقایی تبار است.
زنان آفریقایی-آمریکایی:
- از دیگر عوامل دیگر خطر ابتلا به بیماری های قلبی مانند فشار خون بالا، چاقی و دیابت بیشتر از گروه های دیگر رنج ببرند.
- ممکن است کمتر از دیگران به درمان پیشگیرانه از جمله مصرف داروهای کاهش فشار خون و توصیه پزشک خود درباره کنترل وزن و ترک سیگار بپردازند.
- ممکن است بیشتر از دیگران نیاز به عمل جراحی قلب داشته باشند.
زنان بومی آمریکایی-هندی و آلاسکایی:
- بیشتر احتمال دارد که به دیابت، اضافه وزن، چاقی و فشار خون بالا، که خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهند، مبتلا شوند.
- بیشتر احتمال دارد سیگار کشیده و فعالیت فیزیکی کافی نداشته باشد. این عوامل هم خطر بیماری های قلبی را افزایش می دهد.
- در سن پایین تری نسبت به همسالان خود بر اثر بیماری های قلبی می میرند.
سابقه بارداری
فشار خون بالا در بارداری (گاهی اوقات فشار خون بارداری یا پرفشاری خون ناشی از بارداری) نیر گفته می شود یکی دیگر از عوامل خطر غیرقابل کنترل بیماری قلبی است. فشار خون بالا در دوران بارداری ممکن است در برخی از زنان که معمولا فشار خون بالا ندارند اتفاق بیافتد. فشار خون بالا در بارداری پس از زایمان از بین می رود. اما بعد از بارداری، همچنین خطر ابتلا به فشار خون بالا و بیماری های قلبی وجود دارد. فشار خون بالا می تواند به پره اکلامپسی تبدیل شود.
پره اکلامپسی یکی از عوارضی است که می تواند در دوران بارداری رخ دهد. بالا رفتن غیر منتظره فشار خون و مشکلات کلیوی (وجود پروتئین در ادرار) از جمله مهمترین عوارض ناشی از پره اکلامپسی است. زنان مبتلا به پره اکلامپسی بیشتر احتمال دارد که با فشار خون بالا و بیماری قلبی بعد از حاملگی دست و پنجه نرم کنند.
دیابت بارداری نیز یکی از عوامل خطر غیرقابل کنترل بیماری قلبی است. داشتن دیابت بارداری (دیابتی که فقط در دوران بارداری اتفاق می افتد) شما را در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار می دهد. دیابت عامل خطری برای ابتلا به بیماری های قلبی است.