حتما شما هم تا به حال فقط شنیده اید که اشعه نور خورشید برای پوست مضر است و قرار دادن بیش از حد پوست در معرض نور خورشید می تواند به سرطان منتهی شود. اما آیا تا به حال از مزایای نور خورشید برای بدن چیزی شنیده اید؟ با ما تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت همراه شوید تا با مزایای نور خورشید برای بدن بیشتر آشنا شوید.
نور خورشید و تاریکی باعث آزاد شدن هورمون هایی در مغز می شوند. در این فرایند به نظر می رسد که قرار گرفتن در معرض نور خورشید، موجب افزایش هورمونی به نام سروتونین در مغز می شود. افزایش سروتونین با بهبود خلق و خوی ارتباط دارد و تمرکز و آرامش را نیز افزایش می دهد. برعکس این قضیه نیز صادق است. یعنی تاریکی شب باعث تولید هورمونی دیگری به نام ملاتونین در مغز می شود. این هورمون مسئول ایجاد خواب آلودگی در بدن است.
بدون قرار گرفتن بدن در معرض نور خورشید، سطح سروتونین بدن پایین می آید. کاهش سطح سروتونین در بدن با افزایش خطر ابتلا به افسردگی اساسی با الگوی های فصلی (این اختلال به عنوان اختلال عاطفی فصلی یا SAD شناخته می شود) مرتبط است. این اختلال روانی یک نوع افسردگی است که به وسیله تغییراتی فصلی در بدن ایجاد می شود.
تقویت روحیه تنها یکی از مزایای نور خورشید برای بدن است. قرار دادن بدن در معرض اشعه نور خورشید در حد اعتدال مزایای دیگری نیز برای بدن دارد.
مزایای نور خورشید برای بدن
نور خورشید و سلامت روان
کاهش نور خورشید با کاهش میزان سروتونین در بدن همراه است. کاهش این ماده در بدن می تواند منجر به افسردگی اساسی همراه با الگوی فصلی شود. اثرات ناشی از نور خورشید بر روی سروتونین به وسیله تابیدن نور خورشید به چشم ایجاد می شود. نور خورشید علائم خاصی را در شبکیه ایجاد می کند که موجب انتشار سروتونین می شود. بنابراین، وقوع این نوع افسردگی در زمستان، زمانی که روزهای کوتاه تر است و نوری که به چشم می تابد کمتر است، شایع تر می باشد.
با توجه به این ارتباط، یکی از درمان های اصلی برای افسردگی با الگوی فصلی، نور درمانی است. این درمان به عنوان فتوتراپی نیز شناخته می شود. شما می توانید جعبه نور درمانی را از داروخانه تهیه کرده و در خانه از آن استفاده کنید. در نور درمانی از جعبه نور که تقلید کننده نور طبیعی خورشید است استفاده می شود. این نور مغز را تحریک می کند تا سروتونین تولید کرده و ملاتونین بیش از حد را کاهش دهد.
قرار گرفتن در معرض نور خورشید می تواند برای کسانی که اختلالات زیر را تجربه می کنند نیز مفید باشد:
- انواع دیگر افسردگی اساسی
- اختلال افسردگی قبل از قاعدگی (PMDD)
- افراد باردار مبتلا به افسردگی
اختلالات مرتبط با اضطراب و حملات وحشت نیز با تغییر در فصل و کاهش نور خورشید مرتبط هستند.
سایر مزایای نور خورشید برای بدن
مزایای نور خورشید برای بدن فراتر از مبارزه با استرس است. بعضی از دلایل دیگری که به خاطر آن ها باید بدن خود را بیشتر در معرض نور خورشید قرار دهید عبارتند از:
ساخت استخوان های قوی
قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش B که در اشعه های خورشید وجود دارد باعث تولید ویتامین D در پوست می شود. طبق یک مطالعه که در سال ۲۰۰۸ انجام شد، قرار دادن پوست در معرض نور خورشید در یک دوره ۳۰ دقیقه ای، سطح ویتامین D را در بدن به شکل زیر در نژادهای مختلف بالا می برد:
- ۵۰،۰۰۰ واحد بین المللی (IU) در بدن اکثر افراد دارای نژاد قفقازی
- ۲۰،۰۰۰ تا ۳۰،۰۰۰ واحد بین المللی در بدن اکثر افراد دارای پوست برنزه
- ۸،۰۰۰ تا ۱۰،۰۰۰ واحد بین المللی در بدن اکثر افراد دارای پوست تیره
ویتامین D به لطف نور خورشید نقش مهمی در سلامت استخوان ها دارد. کاهش سطح ویتامین D به بیماری نرمی استخوان در کودکان و بیماری های استخوانی مانند پوکی استخوان و استئومالاسیا در بزرگسالان مرتبط است.
جلوگیری از سرطان
گرچه تابیدن بیش از حد نور خورشید به پوست می تواند به ایجاد سرطان پوست کمک کند، اما دریافت مقدار متوسطی از نور خورشید واقعا می تواند خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد.
به گفته محققان، افرادی که در مناطقی زندگی می کنند که ساعات کمتری در طور روز خورشید به آن جا می تابد، نسبت به کسانی که در طول روز زیاد با آفتاب در تماس هستند، بیشتر احتمال دارد به برخی از سرطان های خاصی مبتلا شوند. این سرطان ها عبارتند از:
- سرطان کولون
- لنفوم هوچکین
- سرطان تخمدان
- سرطان پانکراس
- سرطان پروستات
بهبود وضعیت پوست
با توجه به گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، قرار گرفتن در معرض نور خورشید ممکن است به درمان بسیاری از بیماری های پوستی کمک کند. پزشکان برای درمان بیماری های زیر استفاده از اشعه ماوراء بنفش را توصیه می کنند:
- پسوریازیس
- اگزما
- زردی
- آکنه
از آن جا که نور درمانی برای همه مناسب نیست، برای استفاده از این درمان باید با متخصص پوست مشورت کنید.
سایر بیماری هایی که از مزایای نور خورشید برای بدن بهره می برند
مطالعات انجام شده، ارتباطات اولیه ای را بین نور خورشید و درمان بالقوه برای چندین بیماری دیگر نشان داده است. بیماری هایی که می توانند از مزایای نور خورشید برای بدن بهره مند شوند عبارتند از:
- آرتریت روماتوئید (RA)
- لوپوس اریتماتوی سیستمیک
- بیماری التهابی روده
- تیروئیدیت
با این حال، قبل از اینکه محققان بتوانند نتیجه بگیرند که آیا نور خورشید می تواند درمانی برای این بیماری باشد یا خیر؟ باید مطالعات بیشتری انجام شود.
نور خورشید و اعتدال
در حالی که دلایل خوبی برای استفاده از نور خورشید وجود دارد، اما برای قرار گرفتن در معرض نور خورشید و اشعه ماوراء بنفش (UV) آن، باید حد اعتدال را رعایت کنید. اشعه ماوراء بنفش می تواند به پوست نفوذ کرده و به DNA سلول آسیب برساند. استفاده بیش از حد از این اشعه می تواند به سرطان پوست منجر شود.
محققان اندازه گیری دقیقی برای مدت زمانی که باید در خارج از منزل برای بهره مندی از مزایای نور خورشید برای بدن صرف کنید، ندارند. اما تعریف میزان مناسب قرار گرفتن در معرض نور خورشید بستگی به نوع پوست و نحوه هدایت اشعه خورشید دارد.
افرادی که دارای پوست سفید هستند معمولا آفتاب سوختگی را سریعتر از افرادی که دارای پوست تیره تر هستند تجربه می کنند. از طرفی احتمال آفتاب سوختگی زمانی که پرتوهای خورشید مستقیم تر هستند، بیشتر است. این زمان معمولا بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر می باشد.
به گفته محققان WHO، برای بهره مندی از مزایای نور خورشید برای بدن باید ۲ الی ۳ بار در هفته کف دست را به مدت ۵ تا ۱۵ دقیقه در معرض نور خورشید قرار دهید تا ویتامین D کافی در بدن تولید شود. توجه داشته باشید که خورشید باید به پوست نفوذ کند. مصرف کرم های ضد آفتاب یا پوشیدن لباس از تولید ویتامین D جلوگیری می کند.
اما اگر قصد دارید بیش از ۱۵ دقیقه خارج از منزل بمانید، بهتر است از پوست خود محافظت کنید. شما می توانید این کار را با استفاده از کرم ضد آفتاب با فاکتور حفاظتی حداقل ۱۵ انجام دهید. استفاده از کلاه لبه دار و پیراهن آستین بلند نیز مفید است.
نکته آخر
از درمان بیماری های پوستی گرفته تا بهبود خلق و خو، نور خورشید منافع بسیاری برای بدن دارد. اگر در نیمکره شمالی زمین که نور خورشید در آن جا کم است زندگی می کنید، استفاده از جعبه نور ممکن است برخی از این مزایا را برای شما فراهم کند.
از آنجا که قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید با افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست ارتباط دارد، بدون استفاده از کرم ضد آفتاب زمان زیادی را زیر نور خورشید نگذرانید. اگر بیش از ۱۵ دقیقه در خارج از خانه زمان صرف می کنید، به کرم ضد آفتابی نیاز دارید که SPF آن حداقل ۱۵ باشد.