قهوه و چای جزء محبوب ترین نوشیدنی ها در جهان به شمار می روند. بر همین اساس چای سیاه در بین همه چای ها بیشترین مصرف را دارد و ۷۸٪ از کل تولید و مصرف چای را تشکیل می دهد. در حالی که خواص این دو نوشیدنی گاها مشابه است؛ اما اختلافاتی نیز با هم دارند. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت به مقایسه قهوه و چای پرداخته ایم. به طوری که با مطالعه این مقاله می توانید انتخاب بهتری داشته باشید.
مقایسه قهوه و چای
میزان کافئین
کافئین تحریک کننده ای است که مطالعه زیادی تا کنون بر روی آن انجام شده است. امروزه در بسیاری از نوشیدنی های رایج، از جمله قهوه و چای و نوشیدنی های انرژی زا می توانید این محرک را پیدا کنید.
در حالی که میزان کافئین قهوه و چای بسته به مدت زمان دم دادن، اندازه و یا روش تهیه نوشیدنی می تواند متفاوت باشد؛ اما قهوه تقریبا دو برابر چای کافئین دارد.
مقدار کافئینی که برای مصرف انسان ایمن در نظر گرفته شده است؛ ۴۰۰ میلی گرم در روز می باشد. یک فنجان ۲۴۰ میلی لیتری قهوه دم کرده حاوی ۹۵ میلی گرم کافئین است. در مقایسه با این عدد، فقط ۴۷ میلی گرم کافئین در یک فنجان چای سیاه وجود دارد.
مصرف کافئین ممکن است خطر ابتلا به برخی بیماری های مزمن را کاهش داده و عملکرد ورزشی بدن، روحیه و سطح هوشیاری را تقویت کند. کافئین به عنوان یک محرک قدرتمند برای سیستم عصبی مرکزی عمل کرده و به همین دلیل یک ماده تقویت کننده عملکرد بدن در هنگام ورزش کردن محسوب می شود.
مطالعات انجام شده در این زمینه
یک بررسی که بر روی ۴۰ مطالعه انجام شد نشان داد که مصرف کافئین در مقایسه با دارونما، ۱۲ درصد بیشتر استقامت بدن را در طی ورزش کردن بهبود می بخشد.
در مورد تأثیر کافئین بر روی سطح هوشیاری ذهن نیز تحقیقاتی انجام شده است که نشان می دهند مصرف کافئین عملکرد ذهن را هم در کارهای ساده و هم در کارهای پیچیده بهبود می بخشد.
یک مطالعه ۴۸ نفری که شرکت کنندگان آن نوشیدنی حاوی ۷۵ یا ۱۵۰ میلی گرم کافئین مصرف کرده بودند نشان داد که مصرف کافئین در زمان واکنش، حافظه و پردازش اطلاعات را بهبود می دهد.
مطالعات دیگر نشان داده اند که کافئین با بهبود حساسیت به انسولین می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهد. بررسی ۹ مطالعه که حاوی ۱۹۳۴۷۳ شرکت کننده بودند نشان داد که نوشیدن مداوم قهوه خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.
علاوه بر این مصرف کافئین در حد متوسط، اثر محافظت کننده از بدن در برابر زوال عقل، بیماری آلزایمر، سندرم متابولیک و بیماری کبد چرب غیر الکلی دارد.
آنتی اکسیدان ها
آنتی اکسیدان ها از بدن در برابر آسیب رادیکال آزاد محافظت می کنند. به همین دلیل ممکن است مصرف این مواد به جلوگیری از بروز برخی از بیماری های مزمن کمک کند.
هر دو نوشیدنی یعنی قهوه و چای با آنتی اکسیدان های فراوانی غنی شده اند. این نوشیدنی ها در درجه اول حاوی پلی فنول ها هستند که عطر و طعم مشخصه آنها و خاصیتشان قهوه و چای را منحصر به فرد می کند. بسیاری از گروه های پلی فنول در چای و قهوه وجود دارند.
تیافلاوین ها، تیاروبگین ها و کاتچین ها مهمترین ترکیبات موجود در چای سیاه هستند. در حالی که قهوه سرشار از فلاونوئیدها و اسید کلروژنیک (CGA) است.
مطالعات انجام شده در این زمینه
یک مطالعه جدید آزمایشگاهی نشان داد که تیافلاوین ها و تیاروبگین ها مانع از رشد سلول های سرطانی ریه و روده بزرگ می شوند و در نهایت آنها را از بین می برند.
مطالعات انجام شده بر روی سلول های لوسمی نتایج مشابه ای را نشان داده اند. یافته های این تحقیقات اثبات کرده اند که چای سیاه ممکن است دارای خاصیت محافظت کننده از بدن در برابر سرطان باشد. اگرچه به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز داریم.
از طرف دیگر، مطالعات آزمایشگاهی که در مورد خواص ضد سرطانی قهوه انجام شده اند نشان می دهند که میزان CGA این نوشیدنی به عنوان یک مهار کننده قوی برای رشد سلول های سرطانی عمل کرده و در برابر سرطان دستگاه گوارش و کبد از بدن محافظت می کند.
مطالعات طولانی مدت که بر روی انسان ها انجام شده اند و تحقیقات دیگر شواهد بیشتری را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده اند. یافته ها نشان می دهند که قهوه و چای ممکن است در برابر سایر سرطان ها مانند سرطان سینه، روده بزرگ، مثانه و رکتوم نیز از بدن محافظت کنند.
سایر فعالیت های پلی فنول ها
گذشته از فعالیت های آنتی اکسیدانی، پلی فنول ها با کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی مرتبط هستند. آنها از طریق مکانیسم های مختلف زیر از عروق خونی محافظت می کنند:
- فاکتور گشاد کننده عروق. این فاکتور باعث شل شدن رگ های خونی شده و به درمان فشار خون بالا کمک می کند.
- اثر ضد رگ زایی. این ویژگی از تشکیل عروق خونی جدید که ممکن است سلول های سرطانی را تغذیه کنند، جلوگیری می کند.
- اثر ضد آتروژنیک. این اثر نیز از تشکیل پلاک در رگ های خونی جلوگیری کرده و خطر ابتلا به حمله قلبی و سکته مغزی را کاهش می دهد.
یک مطالعه ۱۰ ساله که بر روی ۷۴٫۹۶۱ فرد سالم انجام شد مشخص کرد که نوشیدن ۴ فنجان (۹۶۰ میلی لیتر) چای سیاه در روز با کاهش ۲۱ درصدی خطر ابتلا به سکته مغزی مرتبط است.
یک مطالعه ۱۰ ساله دیگر که بر روی ۳۴،۶۷۰ زن سالم انجام شد نیز نشان داد که نوشیدن ۵ فنجان (۱٫۲ لیتر) قهوه در روز در مقایسه با گروهی که قهوه استفاده نمی کنند؛ خطر ابتلا به سکته مغزی را ۲۳٪ کاهش می دهد.
سطح انرژی
هم قهوه و هم چای می توانند به شما انرژی بیشتری بدهند. اما به روش های مختلف.
اثر تقویت کننده قهوه
کافئین موجود در قهوه باعث افزایش سطح انرژی بدن می شود. کافئین با افزایش سطح دوپامین و انسداد آدنوزین، سطح هوشیاری را افزایش و خستگی را کاهش می دهد.
دوپامین پیام رسان شیمیایی در مغز است که ضربان قلب را افزایش می دهد. همچنین بر روی سیستم پاداش مغز شما تأثیر می گذارد. این ویژگی به خاصیت اعتیاد آور بودن قهوه منجر می شود. از طرف دیگر آدنوزین خاصیت خواب آور دارد. بنابراین قهوه با مسدود کردن ترشح این ماده، احساس خستگی را کاهش می دهد.
علاوه بر این، قهوه بلافاصله بعد از مصرف بر روی میزان انرژی بدن تاثیر می گذارد. در واقع بدن شما ۴۵ دقیقه پس از مصرف قهوه، ۹۹٪ کافئین موجود در این نوشیدنی را جذب می کند. اما اوج غلظت این ماده در خون در ۱۵ دقیقه اول پس از مصرف ایجاد می شود.
به همین دلیل است که بسیاری از افراد هنگامی که نیاز به افزایش فوری انرژی دارند؛ مصرف یک فنجان قهوه را ترجیح می دهند.
تأثیر چای بر روی انرژی بدن
اگر چه چای از کافئین کمتری برخوردار است؛ اما سرشار از الی تیانین می باشد. ال تیانین یک آنتی اکسیدان قدرتمند است که مغز را نیز تحریک می کند. بر خلاف کافئین، ال تیانین ممکن است با افزایش امواج آلفای مغز، اثرات ضد استرس ایجاد کند و بدن را به آرامش برساند.
این ماده اثرات تحریک کننده کافئین را خنثی می کند و بدون احساس خواب آلودگی، بدن را آرام و سطح هوشیاری را افزایش می دهد.
مطالعات نشان داده اند که مصرف این ترکیب به همراه کافئین ممکن است به شما در حفظ هوشیاری، افزایش تمرکز و افزایش توجه کمک کند. شاید به همین دلیل باشد که چای باعث افزایش آهسته تر انرژی در مقایسه با قهوه می شود.
خواص کاهش دهنده وزن
به دلیل غلظت زیاد کافئین، قهوه ممکن است به شما در کاهش وزن کمک کند. کافئین تعداد کالری هایی که می سوزانید را بین ۳ تا ۱۳٪ افزایش داده و این تأثیر به مدت ۳ ساعت پس از مصرف در بدن می ماند. این افزایش سوخت و ساز باعث می شود که بین ۷۹ تا ۱۵۰ کالری اضافی در روز بسوازنید.
همچنین قهوه با مهار تولید سلول های چربی، خاصیت چربی سوزی دارد. برخی مطالعات این اثر را به اسید کلروژنیک موجود در قهوه نسبت داده اند.
یک مطالعه که بر روی ۴۵۵ نفر انجام شد گزارش داد که مصرف منظم قهوه با کاهش بافت چربی در بدن ارتباط دارد. نتایج مشابه ای که از طریق بررسی انجام شده بر روی ۱۲ مطالعه به دست آمده نشان می دهد که اسید کلروژنیک به کاهش وزن و متابولیسم چربی در بدن موش ها کمک می کند.
از طرف دیگر به نظر می رسد پلی فنول های چای مانند تیافلاوین نیز در کاهش وزن نقش دارند. طبق گزارش ها این ترکیب تولید لیپاز در پانکراس را مهار می کند. لیپاز آنزیمی است که نقش مهمی در متابولیسم چربی دارد.
مطالعات انجام شده بر روی موش ها نشان می دهند که پلی فنول های چای ممکن است غلظت چربی خون را کاهش داده و باعث کاهش وزن شوند. حتی وقتی حیوانات رژیم غذایی پر از چرب دارند.
به نظر می رسد پلی فنول های موجود در چای سیاه تنوع میکروبیوتای روده یا باکتری های سالم موجود در روده را تغییر داده و به این ترتیب ممکن است بر روی مدیریت وزن تأثیر بگذارند.
مطالعه ای که بر روی موش های انجام شد نشان می دهد که پلی فنول های چای با تغییر میکروبیوتای روده ممکن است باعث کاهش وزن و میزان چربی بدن شوند.
کدام نوشیدنی سالمتر است؟
نکته دیگری در مقایسه قهوه و چای به آن می پردازیم سلامت این نوشیدنی هاست. اگرچه قهوه با عوارض جانبی متعددی مانند نارسایی قلبی، افزایش ضربان قلب و فشار خون بالا ارتباط دارد؛ اما تحقیقات نشان داده اند که مصرف متعادل این نوشیدنی برای بدن بی خطر است.
گرچه ترکیبات آنتی اکسیدانی قهوه و چای متفاوت است؛ اما هر دو منبع عالی از این ترکیبات مهم هستند و ممکن است در برابر بیماری های مختلف از جمله بیماری قلبی و برخی از انواع سرطان از بدن محافظت کنند.
سایر خواص منسوب به قهوه عبارتند از:
- محافظت از بدن در برابر بیماری پارکینسون
- کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲
- کاهش ابتلا به سیروز کبدی
از طرف دیگر، چای ممکن است در برابر سنگ کلیه و آرتروز از بدن محافظت کند.
قهوه از کافئین بیشتری نسبت به چای برخوردار است. به همین دلیل ممکن است برای کسانی که به دنبال افزایش سریع انرژی هستند مفید باشد. اما در عوض ممکن است در افراد حساس باعث ایجاد اضطراب و اختلال در خواب شود. همچنین به دلیل تأثیر کافئین بر روی مغز، مصرف زیاد قهوه ممکن است منجر به وابستگی یا اعتیاد شود.
اگر به کافئین بسیار حساس هستید، چای انتخاب بهتری برای شماست. این ماده حاوی ال تیانین است که یک اسید آمینه با خواص آرام بخش می باشد.
منابع:
- Effects of caffeine on human health
- Effects of caffeine on human behavior
- Effects of caffeine ingestion on exercise testing: a meta-analysis
- Cognitive and mood improvements of caffeine in habitual consumers and habitual non-consumers of caffeine
- Tea and its consumption: benefits and risks
- Polyphenolic chemistry of tea and coffee: a century of progress
- Drinking for protection? Epidemiological and experimental evidence on the beneficial effects of coffee or major coffee compounds against gastrointestinal and liver carcinogenesis
- Black tea polyphenol theaflavins inhibit aromatase activity and attenuate tamoxifen resistance in HER2/neu-transfected human breast cancer cells through tyrosine kinase suppression
- Coffee consumption and risk of stroke in women
- Black tea consumption and risk of stroke in women and men
- An update on the mechanisms of the psychostimulant effects of caffeine
- L-theanine, a natural constituent in tea, and its effect on mental state
- Psychological effects of dietary components of tea: caffeine and L-theanine
- ?Metabolic effects of caffeine in humans: lipid oxidation or futile cycling
- Coffee extract inhibits adipogenesis in 3T3-L1 preadipocyes by interrupting insulin signaling through the downregulation of IRS1
- Inhibition of Pancreatic Lipase by Black Tea Theaflavins: Comparative Enzymology and In silico Modeling Studies
- Decaffeinated green and black tea polyphenols decrease weight gain and alter microbiome populations and function in diet-induced obese mice
- Caffeine and cardiovascular health
- Caffeine content of brewed teas