اسهال یک حالت ناخوشایند است که تقریبا در همه افراد یک بار هم که شده اتفاق افتاده است. این مشکل در دستگاه گوارش باعث زیاد شدن حرکت روده شده و مدفوع را شل و آبکی می کند. در حالی که اسهال معمولا کوتاه مدت است، اما علائم آن می تواند طولانی مدت بوده و حتی در برخی موارد به مرور زمان بدتر شود. چیزهای روزمره ای مانند رژیم غذایی، دارو و استرس نقش مهمی در بهبود عملکرد بدن پس از هر نوع بیماری دارند. در زمان اسهال، مواد غذایی که می خورید، نقش مهمی در افزایش یا بهبود بیماری دارند. مواد غذایی که باعث اسهال می شوند حاوی مقدار زیادی مواد مصنوعی، روغن، ادویه جات و یا محرک هایی مانند کافئین هستند.
در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت می خواهیم در مورد مواد غذایی که باعث اسهال می شوند بیشتر با شما صحبت کنیم.
مواد غذایی که باعث اسهال می شوند
شیر
لاکتوز در شیر و سایر محصولات لبنی مانند پنیر خامه ای، بستنی و خامه ترش، چیزی است که روده در هضم آن ضعیف است و نمی تواند در هنگام اسهال آن را به درستی هضم کند. وقتی که بیش از حد لاکتوز مصرف می کنید، این ماده بدون هضم در روده کوچک وارد روده بزرگ شده و شرایط شما را بدتر می کند.
با این حال، می توانید سیستم گوارش خود را با خوردن ماست و پنیر های سفت آرام کنید. زیرا آنها لاکتوز کمتری دارند.
اگر حساسیت به لاکتوز دارید، ممکن است با این واقعیت مواجه شوید که خوردن غذاهای حاوی لاکتوز باعث اسهال در شما می شود. سایر نشانه های عدم تحمل لاکتوز عبارتند از:
- تجمع گاز
- گرفتگی
- نفخ
- بوی بد دهان
برای جلوگیری از اسهال به علت عدم تحمل لاکتوز، از مصرف شیر و فرآورده های لبنی اجتناب کنید.
فلفل تند
یکی دیگر از مواد غذایی که باعث اسهال می شوند و یا آن را تشدید می کند، فلفل تند است. کاپسیسین ترکیبی است که در فلفل های تند وجود دارد و باعث اسهال می شود. این ماده باعث تخریب معده در طول هضم می شود و منجر به اسهال و علائم زیر خواهد شد:
- گاز
- نفخ
- احساس سوزش در معده
هم دانه و هم پوست فلفل های تند می توانند بر سیستم گوارش ضعیف شده شما تأثیر بگذارند.
در سال ۲۰۰۷ مطالعه در Neurogastroenterology & Motility منتشر شده است که نشان می دهد مصرف فلفل تند باعث افزایش درد شکم و سوزش در بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر شده و غالبا اسهال را در داوطلبان سالم بیشتر می کند.
قهوه
هنگامی که از اسهال رنج می برید، باید از مصرف قهوه اجتناب کنید. کافئین در قهوه باعث دفع زیاد مدفوع می شود. همچنین، کافئین یک اثر دیورتیک در بدن دارد که می تواند باعث کمبود آب بدن از طریق اسهال شود. چای های گیاهی بدون کافئین حاوی زنجبیل و نعناع یک نوشیدنی جایگزین عالی برای قهوه هستند که در واقع باعث آرام شدن حرکات روده خواهند شد.
نه فقط قهوه، بلکه باید هر چیزی که حاوی کافئین است، مانند نوشابه را تا زمانی که مشکلات شکم تان از بین نرفته اند، از رژیم غذایی خود حذف کنید. این مواد دستگاه گوارش را تحریک کرده و سرعت دفع مایعات و الکترولیت ها را افزایش می دهند.
الکل
هنگامی که از اسهال یا سایر مشکلات رنج می برید، باید مصرف نوشیدنی های الکلی را کنار بگذارید. الکل ماده ای سمی برای پوشش معده است و متابولیسم کبد را تغییر می دهد. مصرف بیش از حد آن می تواند باعث سوء هاضمه شود و در هنگامی که در حال مبارزه با اسهال هستید می تواند وضعیت شما را بدتر کند.
از طرفی این ماده ادرار آور است بنابراین با مصرف آن در زمان اسهال به خشک شدن بدن کمک کرده و تنها وضعیت را تشدید می کنید. در عین حال، الکل بعضی اوقات با داروهایی که برای درمان اسهال ناشی از بیماری کرون یا کولیت تجویز می شوند، تداخل دارد.
حبوبات
در لیست مواد غذایی که باعث اسهال می شوند ، نباید حبوبات را نادیده بگیرید. سویا، لوبیا یا نخود فرنگی همگی از موادی هستند که بدون هضم شدن وارد روده بزرگ می شوند. حبوبات هضم نشده یکی از علل اصلی نفخ شکم و همچنین اسهال هستند.
حبوبات لکتین زیادی دارند. لکتین ها یک کلاس از پروتئین هایی هستند که سبب التهاب در روده می شوند. برای جلوگیری از اسهال، حبوباتی را مصرف کنید که بیشتر حاوی فیبر محلول هستند. با این حال، اگر دچار اسهال هستید، کلا حبوبات مصرف نکنید.
جایگزین های شکر
یکی دیگر از مجرمان در لیست مواد غذایی که باعث اسهال می شوند ، شیرین کننده های مصنوعی مانند سوربیتول، مانیتول و زایلیتول هستند که معمولا در آدامس ها و آب نبات های بدون قند و داروها یافت می شوند.
این شیرین کننده ها بسیار آهسته تر از شکر معمولی جذب می شوند. آن ها معمولا بدون جذب شدن به روده بزرگ می رسند و به این ترتیب باعث اسهال می شود. به علاوه، باکتری ها موجود در معده این قندها را می خورند و گاز بیشتری تولید می کنند.
اگر مستعد ابتلا به اختلالات گوارشی مانند اسهال هستید، قبل از اینکه محصولی را خریداری کنید از عدم وجود شیرین کننده های مصنوعی در آن ها اطلاع کسب کنید. برای این منظور می توانید برچسب روی آن ها را بخوانید.
آجیل
آجیل و میوه های خشک شده غنی از فیبر نامحلول هستند که می توانند علائم اسهال شما را بدتر کند. هضم مغز ها دشوار است و می تواند پوشش روده را تحریک کند، به ویژه هنگامی که از مشکلات گوارشی رنج می برید. چنین غذاهایی می توانند موجب نفخ نیز شوند.
آجیل و میوه های خشک را با سایر غذاهای سالم مانند هویج پخته یا موز رسیده، که می توانند در تسکین اسهال نقش داشته باشند، جایگزین کنید.
گوشت قرمز
در حالی که گوشت قرمز منبع خوبی از بسیاری از مواد مغذی خوب است، اما ماده مناسبی برای زمانی که به اسهال مبتلا هستید نمی باشد. مصرف گوشت قرمز سطح پروتئین واکنشی C و فریتین را افزایش می دهد. این مواد هر دو از مواد شیمیایی التهابی در بدن هستند. التهاب دستگاه گوارش می تواند اسهال شما را بدتر کند.
ضمن این که مصرف گوشت قرمز با بیماری های قلبی عروقی، سرطان و دیابت ارتباط دارد. در ایجاد همه این بیماری ها التهاب نقش کلیدی ایفا می کند. زمانی که از اسهال رنج می برید، از مصرف گوشت قرمز اجتناب کنید و منابع دیگری از پروتئین مانند ماست یونانی را انتخاب کنید.
میوه های خانواده مرکبات
میوه های خانواده مرکبات مانند انواع توت ها، آناناس، گیلاس، مویز، و انگور می توانند در هنگام برخورد با اسهال به مشکلات شما اضافه کنند. این مشکلات به ویژه هنگامی اتفاق می افتند که جذب فروکتوز در میوه که باعث شل شدن مدفوع می شود، افزایش پیدا می کند.
بهتر است به جای این میوه ها از میوه های دیگری مانند موز استفاده کنید.
سبزیجات کریستالی
وقتی اسهال دارید، سبزیجات کریستالی مانند کلم بروکلی، گل کلم، کلم بروکسل و کلم پیچ می تواند وضعیت شما را بدتر کند. این سبزیجات حاوی یک کربوهیدرات پیچیده هستند که هضم آن ها مشکل است. همچنین این سبزیجات فیبر نامحلولی دارند که اسهال و گاز را در دستگاه گوارش تشدید می کنند.
علاوه بر این سبزیجات کریستالی باید از مصرف مواد زیر نیز اجتناب کنید:
- کنگر فرنگی
- پیاز
- موسیر
- تره فرنگی
- مارچوبه
نکاتی برای سرعت بخشیدن به بهبودی بدن پس از ابتلا به اسهال
علاوه بر این که اجتناب از مواد غذایی که باعث اسهال می شوند می تواند به بهبود علائم اسهال در شما کمک کند، غذاهای خاصی وجود دارد که می توانید آن ها را استفاده کنید تا سرعت بهبودی بدنتان را افزایش دهید و دستگاه گوارشتان را به حالت عادی بازگردانید.
- غذاهایی که به کاهش التهاب و بازگرداندن باکتری های سالم در دستگاه گوارش کمک می کنند عبارتند از:
- سیب زمینی
- برنج سفید
- ماست
- بلغور جو دوسر
- شیر بادام
- تخم مرغ
- سوپ سبزیجات خالص
- ماهی قزل آلا
- ماهی سالمون
- موز
- پاپایا
- مرغ
- آووکادو
- کره
- وعده های غذایی کم حجم را هر سه تا چهار ساعت یک بار بخورید و از مصرف وعده های غذایی حجیم برای کمک به کاهش علائم اجتناب کنید.
- در طول دوره ای که اسهال دارید اطمینان حاصل کنید که مقدار زیادی آب می نوشید. هنگامی که از اسهال مزمن رنج می برد، خطر کمبود آب در بدن وجود دارد.