مودافینیل یک نوتروپیک است که سطح هوشیاری و انرژی را به ویژه در افرادی که خواب کافی ندارند افزایش می دهد. این دارو غالبا به عنوان یک جزء در دسته های نوتروپیک طراحی شده و برای افزایش بهره وری ذهنی استفاده می شود.
بررسی های مودافینیل اغلب بیان می کنند که این مکمل باعث تقویت انرژی بیشتری نسبت به کافئین و سایر محرک ها می شود. به همین دلیل است که به یک داروی محبوب خارج از برچسب (off-label) به عنوان یک افزایش دهنده تمرکز تبدیل شده است. از نظر بالینی، این دارو برای افرادی که از نارکولپسی، آپنه انسدادی خواب و دیگر اختلالات مرتبط با خواب رنج می برند تجویز می شود. با این وجود، بدون نسخه نیز ممکن است به راحتی در دسترس باشد.
اگر می خواهید در مورد مزایا و اثرات این دارو بیشتر بدانید، این مقاله پیام سلامت تمام اطلاعات لازم را به شما ارایه می دهد.
مودافینیل چیست؟
مودافینیل یک داروی محرک است که توسط شرکت داروسازی بین‌المللی سفالون توزیع و توسط اداره غذا و دارو ایالات متحده تایید شده است. این دارو گاهی اوقات به عنوان داروی هوشمند شناخته می شود که عملکرد شما را که به علت خستگی و کمبود خواب کاهش یافته است، بهبود می بخشد.
این دارو هم چنین با نام های پروویژیل، Sun Pharma Modalert، آلرتک، Modapro و Modiodal فروخته می شود. این دارو ابتدا در سال ۱۹۷۰ توسط استاد پزشکی فرانسوی Michel Jouvet تولید شد و برای اولین بار به عنوان یک درمان آزمایشی برای نارکولپسی در سال ۱۹۸۶ به کار گرفته شد.
نارکولپسی یک بیماری است که ممکن است افراد به طور تصادفی چرت بزنند و در تمام طول روز بخوابند. از آن به بعد، استفاده از مودافینیل برای درمان بیماری های دیگر مانند اختلال خواب شغلی و خواب آلودگی روزانه همراه با آپنه انسداد خواب گسترش یافت. مودافینیل هم چنین به وضوح توسط ارتش بریتانیا و آمریکا مورد استفاده قرار گرفت تا سربازان را بیدار نگه دارد و تا ۴۰ ساعت بدون خواب عملکرد بالایی داشتند
مطالعات هم چنین مودافینیل را در کاهش یا حذف اثرات مضر محرومیت کوتاه مدت خواب بر مغز موثر دانسته اند. به همین علت، معمولا به عنوان یک نوتروپیک برای افزایش عملکرد شناختی به خصوص در افرادی که در غیر این صورت خواب کافی ندارند، معمولا استفاده می شود.
اما با همه این مزایا قبل از مصرف این دارو، در مورد عوارض جانبی شناخته شده و شدت آن، با پزشک خود مشورت کنید.
اثرات مودافینیل
مصرف مودافینیل باعث افزایش فعالیت هیستامین و فعالیت حرکتی در سیستم عصبی مرکزی می شود. اثرات مودافینیل هنگامی که غلظت هیستامین طبیعی عصب ها توسط یک مهار کننده قوی کاهش یافته است، از بین می رود. این در مقابله با یک داروی مشابه متیل فنیدیت است که به همان شیوه به فلورومتیل هیستیدین که نوعی مهارکننده دکربوکسیلاز هیستیدین است واکنش نشان نمی دهد.
مودافینیل، ترکیب اصلی دارویی با همین نام است؛ که هنوز به اندازه ای مورد مطالعه قرار نگرفته است که بتواند تمام نکات و عملکرد آن را شناخت. مطالعات متعددی کشف کرده اند که این دارو با تغییر سطوح هیستامین CNS در بدن انسان کار می کند. همچنین مطالعات کنترل شده بر روی موش نشان می دهد که این دارو در سیستم اورکسینرژیک راه می یابد. نمونه های آزمایشی که فاقد نورون مناسب بودند نتوانستند به طوری که انتظار می رفت واکنش نشان دهند، که اهمیت زیاد اورکسین در این فرایندها را نشان می دهد.
مزایای مودافینیل
نشان داده شده است که مودافینیل به افراد کمک می کند تا بیدار بمانند و فعال باشند و هم چنین اگر حافظه آنها پیش از این به دلیل محرومیت از خواب کاهش یافته است عملکرد ذهن را بهتر و واضح تر می کند.
همچنین مطالعات انجام شده با موفقیت نشان داد که بین استفاده از این دارو و حفظ عملکرد شناختی در یک وضعیت سالم در برابر عواملی مانند کمبود خواب رابطه ای وجود دارد. با این حال، تمامی این مطالعات نتوانستند مودافینیل را با بهبود عملکرد روانی حرکتی در انسان های مورد آزمایش قرار گرفته مرتبط بدانند.
علیرغم اثرات مثبت آن در دقت بهتر، تمرکز و حافظه کوتاه مدت، این دارو بهبود قابل توجهی در مواردی که بزرگسالان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی ADHD / ADD هستند، نشان نداده است. از سوی دیگر، در بیماری بیش فعالی در کودکان، به نظر می رسید که استفاده از مودافینیل به همان اندازه متیل فنیدات (داروی تجویزی برای درمان آن بیماری)، یا بیشتراز آن، سودمند باشد.
عوارض جانبی مودافینیل
هنگام استفاده مستقیم، مودافینیل بدون عوارض جانبی خطرناک در نظر گرفته می شود. اما برخی از عوارض جانبی خفیف مودافینیل وجود دارد که ممکن است در طول دوره مصرف طبیعی با آنها مواجه شوید.
محققان با بررسی دقیق مطالعات پزشکی این دارو، لیستی از عوارض جانبی بالقوه ناشی از مودافینیل را ذکر کرده اند که عبارتند از:
- کاهش سریع وزن
- بی اشتهایی
- سردرد
- بی خوابی
- فشار خون بالا
- اضطراب
- دهان خشک
- حالت تهوع
- استفراغ
اگر در هنگام مصرف قرص های مودافینیل با هر یک از این عوارض جانبی مواجه شوید، باید با پزشک خود مشورت کنید. اگر شما مایل به استفاده از این محصول پزشکی هستید، از پزشک خود بخواهید که دارو را برای شما تجویز کند یا تحقیق کنید که آیا شما بدون نسخه مجاز به مصرف آن هستید یا خیر.
در نهایت توصیه می شود قبل از شروع مصرف دوز اول، نظرات و تجربیات بیان شده درباره مودافینیل را بخوانید تا دقیقا بدانید که چگونه این دارو ممکن است شما را تحت تاثیر قرار دهد.