فواید استفاده از مکمل آهن

کمبود آهن بسیار رایج است حتی در کشورهای توسعه یافته نیز درصد زیادی از افراد به کم خونی فقر آهن مبتلا هستند. در حقیقت بسیاری از گروه ها در معرض خطر کمبود این ماده معدنی مهم هستند. نوزادان و کودکان، زنان باردار، کسانی که دوره های قاعدگی شدید دارند و افرادی که از رژیم های گیاهی وگان یا گیاهخواری استفاده می کنند؛ بیش از سایرین در معرض این کمبود هستند. به همین دلیل بسیاری از افراد به دستور پزشک باید مکمل آهن مصرف کنند.

با این حال اگر به قفسه مکمل ها در داروخانه ها نگاه کنید متوجه خواهید شد که گزینه های مختلفی در دسترس هستند. مکمل آهن نه تنها انواع و اشکال مختلفی دارد؛ بلکه باید آنها را در طیف وسیعی از دوزهای مختلف استفاده کرد.

ما در این راهنما جامع، نحوه استفاده از مکمل آهن در فرم های مختلف و چگونگی کاهش برخی از عوارض جانبی رایج آن را ارائه داده ایم.

فواید استفاده از مکمل آهن

افزودن قرص آهن به رژیم غذایی روزانه می تواند مزایای احتمالی زیادی برای بدن داشته باشد. در اینجا به چند دلیلی که مصرف مکمل آهن را توجیه پذیر می کند اشاره می کنیم:

  • تصحیح کمبود مواد مغذی: برای کسانی که سطح آهن خونشان کم است، مصرف مکمل آهن می تواند از کم خونی فقر آهن جلوگیری کرده و باعث تولید سلول های قرمز سالم در خون شود. این درمان می تواند از علائمی مانند ضعف، خستگی، شکنندگی ناخن ها و رنگ پریدگی پوست جلوگیری کند.
  • ایجاد یک دروه بارداری سالم: آهن برای رشد و نمو جنین بسیار مهم و ضروری است. به همین دلیل ممکن است استفاده از مکمل آهن برای خانم های بارداری که رژیم غذایی بارداری را دنبال کنند؛ توصیه شود. کم بودن آهن در دوران بارداری ممکن است خطر کمبود وزن نوزاد هنگام تولد و زایمان زودرس را افزایش دهد.
  • افزایش سطح انرژی بدن: کم خونی فقر آهن با کاهش سطح انرژی و کندی حرکات بدن ارتباط دارد. خوشبختانه با مصرف مکمل آهن می توان این مسئله را اصلاح کرد.
  • تقویت عملکرد سیستم ایمنی: آهن نقش اساسی در سلامت سیستم ایمنی بدن دارد. با تأمین آهن مورد نیاز بدن می توانید اطمینان حاصل کنید که در برابر بیماری ها و عفونت ها بیمه هستید.
  • بهبود کیفیت خواب: برخی از مطالعات نشان داده اند که کاهش سطح آهن خون با کاهش کیفیت خواب گره خورده است. اگر کمبود آهن دارید؛ مصرف یک مکمل با کیفیت می تواند به افزایش کیفیت خواب شما کمک کند.

آشنایی با انواع مکمل آهن

انواع مختلفی از مکمل آهن در داروخانه ها وجود دارد که به شکل مایع، کپسول و قرص هستند. اگرچه بیشتر مکمل های اهن به شکل کپسول تولید می شوند، اما برخی از افراد ترجیح می دهند که مکمل مایع آهن را استفاده کنند زیرا تحمل این نوع مکمل در بدن راحت تر است.

در ادامه فرم های مختلف مکمل آهن را به شما معرفی خواهیم کرد:

  • سیترات فریک: این نوع آهن به فسفات های موجود در مواد غذایی متصل می شود و برای پایین آوردن سطح فسفر در افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیه کاربرد دارد.
  • سولفات فریک: سولفات فریک ترکیبی از آهن و سولفات است و اغلب به شکل مکمل یافت نمی شود.
  • سولفات آهن: به عنوان یکی از رایج ترین مکمل های آهن موجود در بازار شناخته شده و یکی از اولین درمان های مورد استفاده برای کم خونی است.
  • گلوکونات آهن: این شکل آهن نیز یک مکمل رایج است که از نمک آهن اسید گلوکونیک ساخته می شود.

اگرچه گلوکونات آهن و سولفات آهن دو مورد از مکمل های موجود و بسیار در دسترس هستند؛ اما این تنها پزشک است که می تواند با توجه به نیازهای خاص بدنتان به شما توصیه کند که کدام فرم برای‌تان مناسب تر است.

مقدار مصرف

آیا برای جذب بهتر این مکمل نمی دانید که چقدر و چه مقدار باید از آن استفاده کنید؟ پس برای اطلاع از دوز استاندار توصیه شده و بهترین روش مصرف سولفات آهن، با ما در ادامه همراه شوید.

برای درمان کم خونی

اگر به کم خونی مشکوک هستید، بهتر است با پزشک صحبت کنید تا سطح آهن خون شما را آزمایش کرده و بهترین مکمل آهن و روش درمانی را برای شما تعیین کند.

اگر نتوانید نیازهای بدن خود را از طریق منابع غذایی تامین کنید، مصرف مکمل آهن برای کم خونی توصیه می شود. اگرچه دوز مصرف بسته به نیازهای خاص بدن هر بیمار متفاوت است. اما معمولاً توصیه می شود روزانه حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلی گرم از ایم مکمل مصرف کنید. در صورت نیاز پزشک این مقدار را به چند دوز کوچک تر تقسیم کرده و توصیه می کند در طول روز آنها را استفاده کنید.

در حالت ایده آل مکمل ها را باید با معده خالی مصرف کنید تا جذبشان به حداکثر برسد. با این حال برخی ممکن است از قرص آهن همراه با غذا استفاده کنند. این کار می تواند به کاهش خطر ایجاد عوارض جانبی منفی کمک کند.

فواید استفاده از مکمل آهن
فواید استفاده از مکمل آهن

برای خانم ها

زنان به دلیل خونریزی ناشی از قاعدگی، به مقدار آهن بیشتری در طول روز نیاز دارند. زنان بالای ۱۹ سال روزانه باید حدود ۱۸ میلی گرم آهن مصرف کنند. زنان باردار نیز به حدود ۲۷ میلی گرم آهن در روز نیاز دارند. این نیازها پس از سن ۵۱ سالگی به حدود ۸ میلی گرم در روز کاهش می یابد.

مصرف مکمل آهن برای خانم ها گاهی اوقات لازم است. به خصوص برای افرادی که محدودیت هایی در رژیم غذایی خود دارند و ممکن است مرتباً از غذاهای غنی از آهن مانند گوشت یا ماهی استفاده نکنند. البته آهن در بسیاری از مکمل های ویتامینی که برای خانم ها تجویز می شود وجود دارد. این مکمل ها می توانند طیف وسیعی از ویتامین ها و مواد معدنی را برای بدن تأمین کنند. مکمل های مخصوص زنان معمولا برای تأمین نیازهای روزانه بدن تجویز می شوند.

برای آقایان

در مقایسه با زنان، مردان روزانه به مقدار کمتری آهن برای تأمین نیازهای بدنشان نیاز دارند. در حقیقت مردان بالای ۱۹ سال روزانه به ۸ میلی گرم آهن احتیاج دارند. این مقدار آهن در منابع غذایی مانند گوشت، ماهی، مرغ و حبوبات یافت می شود.

البته گاهی برخی از آقایان برای جبران کمبودهای بدن خود به مکمل آهن نیاز خواهند داشت. مولتی ویتامین هایی که در داروخانه ها یافت می شوند؛ آهن را به همراه مجموعه ای از ریز مغذی های مهم دیگر وارد بدن می کنند.

برای کودکان

آهن برای نوزادان و کودکان از اهمیت بسیاری برخوردار است. زیرا در رشد بدنشان نقش اساسی دارد. نیاز بدن کودکان به آهن بر اساس سنشان متفاوت است و به شرح زیر می باشد:

  • ۰ الی ۶ ماهگی: ۰٫۲۷ میلی گرم
  • ۷ الی ۱۲ ماهگی: ۱۱ میلی گرم
  • ۱ الی ۳ سالگی: ۷ میلی گرم
  • ۴ الی ۸ سالگی: ۱۰ میلی گرم
  • ۹ الی ۱۳ سالگی: ۸ میلی گرم
  • ۱۴ الی ۱۸ سالگی: ۱۱ میلی گرم برای پسران و ۱۵ میلی گرم برای دختران

پزشکان به طور کلی توصیه می کنند که از هفته دوم تا ماه چهارم پس از تولد نوزاد از مکمل آهن استفاده شود. البته این موضوع بستگی به این دارد که آیا نوزاد به صورت نارس به دنیا آمده است یا خیر و آیا در حال مصرف شیر خشک غنی شده با آهن یا سایر غذاهای غنی شده از آهن است یا نه؟

کودکان باید بین ۹ تا ۱۲ ماهگی از نظر کمبود آهن مورد معاینه قرار گیرند. این معاینه می تواند در تعیین ضروری بودن یا نبودن مصرف مکمل موثر باشد. مصرف یک مدل مولتی ویتامین که شامل انواع ریز مغذی ها است می تواند به محافظت از بدن کودک در برابر کمبودهای مختلف کمک کند.

خطرات و عوارض جانبی ناشی از مصرف این مکمل

در حالت ایده آل باید سعی کنید که نیاز بدن خود به آهن خود را در درجه اول از طریق منابع غذایی تأمین کنید. گنجاندن انواع غذاهای غنی از آهن در رژیم غذایی‌تان نه تنها می تواند به شما در رفع نیاز روزانه بدن به آهن کمک کند؛ بلکه می تواند باعث افزایش مصرف سایر ویتامین ها و مواد معدنی مهم نیز شود.

گوشت، مرغ، حبوبات، آجیل و دانه ها برخی از منابع اصلی آهن هستند. اما در طیف وسیعی از میوه ها و سبزیجات از جمله سبزیجات برگ دار، گوجه فرنگی و توت نیز این ماده یافت می شود. مصرف غذاهای سرشار از آهن در کنار غذاهای سرشار از ویتامین C می تواند به بهینه سازی جذب آهن کمک کند.

در برخی موارد مصرف مکمل ممکن است ضروری باشد. پس از شروع مصرف مکمل برخی از افراد ظرف چند روز احساس بهبودی می کنند. اما متأسفانه بسیاری از افراد بعد از مصرف مکمل های آهن، احساس می کنند حالشان بدتر شده است. چرا که مصرف این نوع مکمل با معده خالی عوارض جانبی ایجاد می کند.

برخی از رایج ترین عوارض جانبی ناشی از مصرف مکمل های آهن عبارتند از:

  • درد معده
  • تهوع
  • استفراغ
  • یبوست
  • اسهال

عوارض جانبی دیگری که کمتر دیده می شوند نیز عبارتند از:

  • سوزش سر دل
  • تغییر رنگ ادرار
  • تیره شدن رنگ مدفوع

مصرف کپسول آهن با غذا روشی آسان برای پیشگیری از ایجاد برخی از این عوارض جانبی است. با این حال باید به خاطر داشته باشید که این کار می تواند باعث کاهش جذب آهن شود و کارآیی مکمل را در بدن پایین بیاورد.

منابع:

Iron Supplements: Who May Need Them, Plus Dosage Recommendations