نزدیک بینی ؛ نشانه ها، علل، عوامل خطر، عوارض و روش های درمان

نزدیک بینی بیماری شایع مربوط به بینایی است که در آن شما می توانید اشیاء نزدیک را به وضوح ببینید، اما اشیا دورتر تار می شوند. نزدیک بینی ممکن است به تدریج یا به سرعت شروع شود، که اغلب در دوران کودکی و نوجوانی بدتر می شود. این بیماری معمولا ارثی است.

معاینه چشم اولیه می تواند نزدیک بینی را تایید کند. شما می توانید این بیماری را با عینک یا لنزهای تماسی به راحتی درمان کنید. یکی دیگر از روش های درمان کوتاه مدت آن نیز، عمل جراحی است.

نشانه ها، علل، عوامل خطر، عوارض و روش های درمان نزدیک بینی را در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت مطالعه نمایید.

علائم نزدیک بینی

علائم این اختلال ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • تاری دید زمانی که به اشیاء دور نگاه می کنید
  • نیاز به بستن جزئی پلک ها برای دبدن اشیاء به وضوح
  • سردرد ناشی از خستگی چشم
  • دشواری دیدن در هنگام رانندگی با وسیله نقلیه، به ویژه در شب

این اختلال اغلب در دوران کودکی ایجاد می شود و معمولا بین سال های اولیه تحصیلی خود را نشان می دهد. کودک مبتلا به نزدیک بینی علائم زیر را دارد:

  • با چشم نیمه بسته به اشیاء دور نگاه می کند.
  • برای دیدن تلویزیون یا نشستن سر کلاس باید جلو برود.
  • از اجسام دور غافل است
  • بیش از حد پلک می زند
  • چشمان خود را بیش از حد ماساژ می دهد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر برای دیدن اجسام دور مشکل دارید و یا بینایی شما به قدری نسیت که بتوانید کارهای روزمره را به سادگی انجام دهید، برای بالا بردن کیفیت زندگی و لذت بردن از انجام فعالیت ها توصیه می شود که به پزشک مراجعه کنید. او می تواند درجه نزدیک بینی شما را تعیین و گزینه های مناسب برای درمان اختلال را تجویز کند.

در صورت بروز ناگهانی فلاش های شناور یا سایه ای که بخشی از میدان دید شما را پوشش می دهد، باید به صورت اورژانسی به پزشک مراجعه کنید. این نشانه ها، علائم هشدار دهنده جدا شدن شبکیه است که یک عارضه نادر از نزدیک بینی است. جدا شدن شبکیه یک موقعیت اورژانسی است و زمان برای درمان آن بسیار مهم است.

آزمایش منظم چشم

از آنجایی که نزدیک بینی ممکن است همیشه به آسانی قابل تشخیص نباشد، آکادمی چشم پزشکی آمریکا توصیه می کند که فواصل زمانی زیر را برای آزمایش های منظم چشم در نظر بگیرید:

بزرگسالان

اگر شما در معرض خطر بالایی از بیماری های چشمی مانند گلوکوم هستید، هر دو تا چهار سال یک بار تا سن ۴۰ سالگی چشم خود را معاینه کنید. سپس هر یک تا سه سال یک بار بین ۴۰ تا ۵۴ سالگی و هر یک تا دو سال یک بار از ابتدای سن ۵۵ سالگی به چشم پزشک مراجعه کنید.

اگر عینک و یا لنز استفاده نمی کنید، هیچ نشانه ای از مشکلات بینایی ندارید و در معرض خطر ابتلا به بیماری های چشم مانند گلوکوم نیستید، آزمایش های چشم را در فواصل زیر انجام دهید:

  • یک امتحان اولیه در ۴۰ سالگی
  • هر دو تا چهار سال یک بار بین ۴۰ تا ۵۴ سالگی
  • هر یک تا سه سال یک بار بین ۵۵ تا ۶۴ سالگی
  • هر یک تا دو سال یک بار از سن ۶۵ سالگی به بعد

اگر  عینک یا لنز دارید، به احتمال زیاد باید چشم خود را به طور مرتب بررسی کنید. از پزشک چشم خود بپرسید که چه موقع باید وقت برایتان تعیین کند. اما اگر متوجه مشکلات بینایی شده اید، در صورتی که امکان دارد، معاینه چشم خود را به تعویق نیاندازید. به عنوان مثال، تیره شدن دید ممکن است نشان دهد که به تغییر در شماره عینک نیاز دارید یا این می تواند نشانه ای از مشکل دیگری باشد.

کودکان و نوجوانان

برای کودکان و نوجوانان فواصل بین معاینات به شرح زیر است:

  • در طول دوره تولد نوزاد
  • یک بار در طی دوران کودکی تا قبل از دوران مدرسه
  • هر دو تا سه سال یک بار در طول سال های مدرسه

علت نزدیک بینی

نزدیک بینی زمانی اتفاق می افتد که ساختار چشم شما بیش از حد طویل است و یا دارای قرنیه ای هستید که بیش از حد عمیق و خمیده می باشد. این باعث می شود که اشعه های نور ورودی به چشم، به جای این که جلو شبکیه متمرکز شوند، روی آن متمرکز شده و باعث می شوند که تصاویر تار دیده شوند. دلیل دقیق این اتفاق برای افرادی که در حال رشد چشم هستند، ناشناخته است، اما ممکن است مربوط به ژنتیک یا شرایط محیطی باشد.

بینایی معمولی

برای تمرکز تصاویری که می بینید، چشم شما متکی بر دو قسمت مهم است:

  • قرنیه، سطح جلویی چشم شما است
  • لنز بلوری، یک ساختار واضح در داخل چشم است که برای کمک به تمرکز روی اشیا تغییر می کند

در چشمی که شکل معمولی دارد، هر یک از این عناصر فوکوسی دارای انحنای کاملا صاف، مانند سطح یک توپ لاستیکی صاف می باشند. قرنیه و لنز با چنین انحنایی، تمام نور ورودی را به طوری که تصویر به شدت متمرکز بر روی شبکیه چشم است، در پشت چشم خم می کند.

خطای انکساری

حال اگر قرنیه یا لنز به طور مساوی به شکل منحنی نباشد، اشعه های نور به درستی متمرکز نمی شوند و بینایی دچار خطای انکساری می شود. نزدیک بینی یک نوع خطای انکساری است. در این حالت اشعه ها به جای اینکه دقیقا بر روی شبکیه متمرکز شود، روی شبکیه متمرکز شده و منجر به دیدن اشیاء دور به صورت مبهم می شود.

سایر خطاهای انکساری

علاوه بر نزدیک بینی، دیگر خطاهای انکساری عبارتند از:

  • دوربینی: این اتفاق زمانی می افتد که قرنیه بیش از حد کوچک است یا چشم، نسبت به حالت طبیعی، کوتاه تر است. این اتفاق دقیقا مخالف نزدیک بینی است. در بزرگسالان مبتلا به دور بینی، اشیا نزدیک و دور، تار هستند.
  • آستیگماتیسم: این اتفاق زمانی می افتد که قرنیه یا لنز یک چشم منحرف تر از دیگری است. آستیگماتیسم اصلاح نشده، تاری دید می آورد.

عوامل خطر نزدیک بینی

بعضی از عوامل خطر احتمال بروز نزدیک بینی را افزایش می دهند. این عوامل عبارتند از:

  • سابقه خانوادگی: نزدیکی بینی معمولا ارثی است. اگر یکی از والدین شما این اختلال را دارد، خطر ابتلا شما به این بیماری افزایش می یابد. این خطر حتی بالاتر از خطر در حالتی است که هر دو والدین نزدیک بین هستند.
  • خواندن: افرادی که زیاد مطلب یا کتاب می خوانند ممکن است در معرض خطر نزدیک بینی قرار بگیرند.
  • شرایط محیطی: برخی مطالعات از این ایده حمایت می کنند که کمبود وقت خارج از منزل ممکن است شانس ایجاد نزدیک بینی را افزایش دهد.

عوارض نزدیک بینی

نزدیک بینی ممکن است با چند عارضه همراه باشد. این عوارض عبارتند از:

  • کاهش کیفیت زندگی: نزدیک بینی اصلاح نشده می تواند بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد. شما ممکن است قادر به انجام کارهایی که نیاز به بینایی دور دارد نباشید و دیدتان محدود شود.
  • خستگی چشم: نزدیک بینی غیرقابل اصلاح ممکن است سبب شود که برای فکوس فشار زیادی روی چشم وارد شود. این می تواند منجر به ایجاد خستگی چشم و سر درد شود.
  • اختلال در امنیت: با وجود این اختلال ممکن است امنیت شما در خطر باشد. این امر به خصوص در زمان رانندگی و یا استفاده از تجهیزات سنگین بیشتر می شود.
  • مشکلات دیگر چشم: نزدیک بینی شدید شما را در معرض خطر جدا شدگی شبکیه، گلوکوم و آب مروارید قرار می دهد.

روش های درمان نزدیک بینی

هدف از درمان این اختلال بهبود بینایی با کمک به متمرکز کردن نور بر روی شبکیه، از طریق استفاده از لنز های اصلاحی یا جراحی انکساری است.

لنزهای اصلاحی

استفاده از لنزهای اصلاح کننده، انحنای بالقوه قرنیه را بهبود داده و یا طول چشم را افزایش می دهد. به این طریق نزدیک بینی کنترل می شود. انواع لنزهای اصلاح کننده عبارتند از:

عینک: این روش یکی از روش های ساده و ایمن برای اصلاح مشکلات بینایی ناشی از نزدیک بینی است. انواع عینک های گسترده هستند.

لنزهای تماسی: این لنزها درست روی چشم ها را پوشش می دهند. آنها در انواع مختلفی از سبک ها، از جمله لنز سفت، نرم، لنزهای چند بار مصرف، لنزهای یکبار مصرف و … در دسترس هستند. از چشم پزشک خود در مورد جوانب مثبت و منفی لنزهای تماسی و آنچه که ممکن است برای شما مناسب باشد، سوال کنید.

جراحی انکساری

جراحی انکساری بینایی را بهبود می بخشد و نیاز به عینک و یا لنزهای تماسی را کاهش می دهد. برای این عمل جراح چشم از پرتو لیزر برای تغییر شکل قرنیه استفاده می کند. این نوع جراحی معمول است، اما معمولا تا زمانی که چشم ها به طور کامل رشد نکرده اند، یعنی تا قبل از ۲۰ سالگی، توصیه نمی شود.

روش های جراحی انکساری برای نزدیک بینی عبارتند از:

لیزیک: با استفاده از این روش، جراح یک فلاپ نازک در قرنیه ایجاد می کند. سپس از لیزر اگزایمر برای حذف لایه های مرکز قرنیه استفاده کرده تا شکل کوهی آن مسطح شود. لیزر اگزایمر از لیزرهای دیگر متفاوت است و گرما تولید نمی کند. پس از استفاده از لیزر اگزایمر، فلپ نازک قرنیه برداشته می شود.

لازک: در این روش به جای ایجاد یک فلاپ در قرنیه، جراح فقط یک فلاپ در پوشش محافظ نازک قرنیه (اپیتلیوم) ایجاد می کند. سپس از یک لیزر اکسایمر استفاده شده تا لایه های بیرونی قرنیه را تغییر دهد و انحنای آن را مسطح کند و سپس فلپ اپیتلیال را بر می دارد.

کراتوتکتومی فوتوتراپی (PRK): این روش شبیه به لیزیک است، به جز بخشی که جراح اپیتلیوم را حذف می کند. در این روش اپیتلیوم به طور طبیعی رشد می کند و شبیه به شکل قرنیه می شود. ممکن است لازم باشد یک لنز تماسی و باند را چند روز بعد از عمل استفاده کنید.

لنز داخل چشمی (IOL): این لنز ها به صورت جراحی در داخل چشم روی لنز طبیعی چشم قرار می گیرند. آنها ممکن است برای افراد مبتلا به نزدیک بینی متوسط تا شدید مفید باشند. این روش در حال حاضر گزینه درمانی اصلی نیست.

برخی از عوارض احتمالی که ممکن است پس از جراحی انکساری رخ دهند عبارتند از:

  • درمان نشدن مشکل اولیه
  • عوارض جانبی بصری، مانند دیدن هاله یا ستاره ای که در اطراف چراغ ظاهر می شوند
  • خشکی چشم
  • عفونت
  • زخم قرنیه
  • به ندرت، کاهش بینایی

در مورد خطرات بالقوه و مزایای این روش ها با چشم پزشک مشورت کنید.

پیشگیری از نزدیک بینی

شما نمی توانید از نزدیک بینی جلوگیری کنید. اما برخی مطالعات نشان می دهند که ممکن است بتوانید پیشرفت آن را کند کنید. با پیروی از این نکات می توانید از چشم و بینایی خود محافظت کنید.

  • چشمانتان را به طور مرتب چک کنید.
  • بیماری های مزمن خاص نظیر دیابت و فشار خون بالا که می توانند بینایی شما را تحت تاثیر قرار دهند را کنترل کنید.
  • چشم را در برابر نور خورشید محافظت کنید. از عینک آفتابی که از اشعه ماوراء بنفش (UV) جلوگیری می کند استفاده کنید.
  • هنگام انجام کارهای خاص مانند ورزش، چمن زنی، نقاشی یا استفاده از گازهای سمی از عینک محافظ استفاده کنید.
  • غذاهای سالم بخورید و از مقدار زیادی میوه و سبزیجات استفاده کنید. مطالعات نشان می دهد که اگر در رژیم غذایی تان به مقدار زیادی اسیدها چرب امگا ۳، مانند ماهی تن و ماهی آزاد وجود داشته باشد از چشمانتان محافظت می شود.
  • سیگار نکشید. درست همانطور که سیگار کشیدن برای بقیه بدن شما مناسب نیست، می تواند به سلامت چشم شما نیز آسیب برساند.
  • از لنزهای اصلاحی مناسب استفاده کنید.
  • چشمتان را هر چند دقیقه یک بار که به رایانه یا کارهای نزدیک مانند خواندن خیره می کنید، جدا کرده و به نقطه دور نگاه کنید.