نسبت دور کمر به دور باسن یا همان نسبت WHR

نسبت دور کمر به دور باسن (WHR) یکی از معیارهای متعددی است که پزشکان می تواند برای تشخیص اضافه وزن از آن استفاده کنند. بر خلاف شاخص توده بدنی یا همان شاخص BMI، که نسبت وزن را به قد محاسبه می کند، نسبت WHR، نسبت دور کمر به دور باسن را اندازه گیری می کند. این عدد میزان چربی را در کمر، ناحیه شکمی و باسن تعیین می کند.

وجود اضافه وزن در هر جایی از بدن به یک میزان بر روی سلامت عمومی شما تاثیر نمی گذارد. به عنوان مثال تمام افرادی که بیشتر وزن شان در اطراف ناحیه کمری (فرم بدن سیبی شکل) تجمع یافته است، نسبت به کسانی که بیشتر وزنشان در ناحیه ران و باسن جمع شده است (فرم بدن گلابی شکل)، در معرض خطر بیشتر برای ابتلا به بیماری های قلبی، دیابت نوع ۲ و مرگ زودرس هستند. بنابراین با این وجود حتی اگر BMI  در محدوده طبیعی باشد، خطر ابتلا به بیماری ها افزایش می یابد.

طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت WHR سالم به شرح زیر است:

• ۰٫۹ یا کمتر در مردان
• ۰٫۸۵ یا کمتر برای زنان

هم در مردان و هم در زنان نسبت دور کمر به دور باسن بالاتر از ۱٫۰، خطر ابتلا به بیماری های قلبی و سایر بیماری هایی را که با اضافه وزن همراه هستند، افزایش می دهد.

در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت بیشتر با نسبت دور کمر به دور باسن یا همان نسبت WHR و مزایا و معایب آن آشنا خواهید شد.

جدول نسبت دور کمر به دور باسن

روش محاسبه نسبت دور کمر به دور باسن

شما می توانید WHR خود را به روش زیر اندازه گیری کنید:

• صاف بایستید و به صورت عادی نفس بکشید.
• با استفاده از یک متر، دور کمر یعنی درست بالای ناف را اندازه گیری کنید.
• سپس بزرگترین قسمت باسن را نیز اندازه بگیرید. این قسمت دقیق جایی است که استخوان لگن وجود دارد.
• WHR خود را با تقسیم عدد دور کمر بر روی عدد دور لگن به دست آورید.

مزایای استفاده از این روش چیست؟

WHR یک روش آسان، ارزان و دقیق برای تعیین میزان چربی در بدن شما است. این روش همچنین می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی و دیابت را در شما پیش بینی کند. چند مطالعه مختلف نشان می دهد WHR برای پیش بینی خطر بیماری های قلبی عروقی و مرگ زودرس حتی دقیق تر از BMI است. به عنوان مثال، مطالعه ای که در سال ۲۰۱۵ بر روی بیش از ۱۵،۰۰۰ بزرگسال انجام شد نشان داد که WHR بالا، حتی در افرادی که BMI طبیعی دارند، با افزایش خطر ابتلا به مرگ زودرس همراه است.

این روش می تواند در برخی گروه های خاص مفید باشد. به عنوان مثال، شاخص WHR برای پیش بینی، در افراد مسن چاقی که ترکیب بدن آنها تغییر کرده است، ممکن است بهتر از BMI باشد.

معایب استفاده از این روش چیست؟

گاهی ممکن است در محاسبه نسبت دور کمر به دور باسن اشتباه کنید. زیرا شما باید دو اندازه گیری جداگانه داشته باشید و ممکن است اندازه گیری دقیق این نقاط دشوار باشد.

WHR همچنین می تواند تفسیری غلط  از دور کمر باشد. منظور از دور کمر دور شکم نیست. گاهی WHR بالا به دلیل تجمع وزن در شکم بالا می رود و شما به جای کمر شکم خود را اندازه گیری می کنید. یا ممکن است هنگام اندازه گیری دور باسن اشتباها عضلات اطراف ران را نیز به حساب آورید.

بعضی افراد نمی توانند اندازه گیری دقیق با استفاده از WHR داشته باند. افرادی که کمتر از ۵ فوت (۱۵۲ سانتی متر) قد دارند و کسانی که BMI آنها ۳۵ یا بالاتر دارند. این افراد نمی توانند اندازه گیری دقیقی داشته باشند. نسبت دور کمر به دور باسن همچنین برای استفاده در کودکان توصیه نمی شود.