نوروپاتی فمورال چیست؟ علل؛ نشانه ها و روش های درمان آن کدامند؟

نوروپاتی فمورال یا اختلال در عصب فمورال هنگامی رخ می دهد که شما نمی توانید بخشی از پای خود را به علت آسیب دیدگی اعصاب، به ویژه عصب فمورال، حرکت دهید یا احساس کنید. این اختلال می تواند ناشی از حوادث، ایجاد فشار طولانی مدت بر روی عصب یا آسیب ناشی از بیماری ها باشد. در بیشتر موارد، این بیماری بدون نیاز به درمان بهبود خواهد یافت. با این حال، اگر علائم بهبود نیابد از داروها و فیزیوتراپی برای درمان استفاده می کنند.

در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت بیشتر در مورد علل، نشانه ها، روش های تشخیص و روش های درمان این نوع نوروپاتی صحبت خواهیم کرد. با ما همراه شوید.

چه چیزی باعث نوروپاتی فمورال می شود؟

عصب فمورال یکی از بزرگترین اعصاب موجود در پا است. این عصب در نزدیکی کشاله ران قرار دارد و عضلات را کنترل می کند. عصب فمورال به شما کمک می کنند پا را درست تکان دهید و باسن خود را حرکت دهید. این عصب باعث می شود که قسمت پایین پا و جلو ران را احساس  کنید. به علت جایی که این عصب در آن قرار دارد، آسیب به عصب فمورال نسبت به نوروپاتی های ناشی از آسیب به اعصاب دیگر ناشناخته تر است. هنگامی که عصب فمورال آسیب می بیند، توانایی شما در راه رفتن تحت تاثیر قرار می گیرد و ممکن است باعث ایجاد حساسیت در پا شود.

علل ایجاد آسیب در عصب فمورال

آسیب به عصب فمورال می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

  • آسیب مستقیم به این عصب
  • حضور تومور یا دیگر بافت ها که باعث مسدود شدن بخشی از عصب شده اند
  • ایجاد فشار طولانی مدت روی عصب
  • شکستگی لگن
  • استفاده از اشعه درمانی روی ناحیه لگن
  • خونریزی یا هماتوم در فضای پشت شکم، که فضای خلفی نامیده می شود
  • وجود کاتتر در سرخرگ ران، که برای انجام برخی از اقدامات جراحی ضروری است

دیابت نیز ممکن است باعث ایجاد نوروپاتی فمورال شود. دیابت به علت ایجاد نوسان در قند خون و فشار خون می تواند موجب آسیب عصبی گسترده در بدن شود. آسیب عصبی که روی ساق ها، ران ها، انگشتان پا، دست ها و بازوها تاثیر می گذارد، به عنوان نوروپاتی محیطی شناخته می شود. نوروپاتی محیطی یکی از عوارض دیابت است. در حال حاضر بین پزشکان مختلف این بحث وجود دارد که آیا نوروپاتی فمورال واقعا یک نوع نوروپاتی محیطی است یا باید آن را به عنوان آمیوتروفی دیابتی در نظر گرفت؟

براساس گزارش موسسه ملی دیابت و بیماری های دستگاه گوارش و کبد (NIDDK)، دیابت شایع ترین علت نوروپاتی محیطی در افرادی است که حداقل ۲۵ سال دیابت داشته اند.

علائم نوروپاتی فمورال

این بیماری عصبی می تواند حرکت دادن پا را دچار مشکل کند. با وجود این بیماری پا یا زانو ممکن است احساس ضعف داشته باشد و ممکن است نتوانید فشار روی پاها را تحمل کنید. همچنین ممکن است حس های غیر معمول و عجیب و غریب در پاها داشته باشید. این حس ها عبارتند از:

  • بیحسی در قسمت های مختلف پا (به طور معمول در جلو و در داخل ران ها احساس می شود)
  • سوزش در قسمت های مختلف پا
  • درد خفیف در ناحیه تناسلی
  • احساس ضعف در عضلات اندام تحتانی
  • مشکل در باز کردن زانو به دلیل ضعف عضلات چهار سر ران
  • احساس این که زانو در حال خم شدن به داخل است

این بیماری چقدر جدی است؟

فشار طولانی مدت روی عصب فمورال می تواند از رسیدن جریان خون به ناحیه آسیب دیده جلوگیری کند. کاهش یافتن جریان خون می تواند منجر به آسیب بافتی شود.

اگر آسیب عصبی به علت حادثه ایجاد شده باشد ممکن است که شریان یا ورید فمورال نیز آسیب دیده باشد. این آسیب می تواند باعث خونریزی داخلی شود. شریان فمورال یک شریان  بسیار بزرگ است که نزدیک به عصب فمورال قرار دارد. آسیب به عروق و یا خونریزی از عروق می تواند فشار زیادی بر روی عصب ایجاد کند.

علاوه بر این، عصب فمورال به حرکت بخش عمده ای از پا کمک می کند. از دست دادن حس یکی دیگر از مشکلاتی است که با وجود نوروپاتی فمورال ایجاد می شود. در این بیماری عضلات پا ضعیف شده و امکان زمین خوردن افزایش می یابد. زمین خوردن به خصوص برای افراد مسن می تواند عواقب جدی داشته باشد. زیرا شکستگی های لگن و آسیب های بسیار جدی گاها باعث مرگ این افراد می شود.

روش های تشخیص نوروپاتی فمورال

تست های اولیه

برای تشخیص نوروپاتی فمورال و علت آن، پزشک معاینه فیزیکی جامع ای را انجام می دهد و سؤالاتی مربوط به آسیب ها یا جراحی هایی که اخیر انجام شده است و همچنین سؤالات مربوط به تاریخچه پزشکی بیمار را مطرح می کند.

برای بررسی ضعف، عضلات خاصی را که از عصب فمورال فرمان می گیرند را آزمایش می کند. در این معاینه دکتر احتمالا رفلکس های زانو را بررسی می کند و در مورد تغییرات حسی در قسمت جلو ران و قسمت میانی پا سوالاتی را مطرح می کند. هدف این ارزیابی تعیین این است که آیا ضعف فقط شامل عصب فمورال است یا اینکه دیگر اعصاب نیز در ایجاد این ضعف دخیل هستند.

تست های اضافی برای تشخیص نوروپاتی فمورال ممکن است شامل موارد زیر باشند:

هدایت عصبی (تست عصب)

هدایت عصبی سرعت امواج الکتریکی در اعصاب شما را کنترل می کند. پاسخ غیرعادی، مانند آهسته شدن زمان حرکت سیگنال های الکتریکی در اعصاب، معمولا نشان دهنده آسیب دیدگی عصب است.

الکترومیوگرافی (EMG)

الکترومیوگرافی (EMG) باید بعد از آزمایش هدایت عصبی انجام شود تا پزشک به کمک آن ببینید که عضلات و اعصاب چگونه کار می کنند. این آزمون فعالیت الکتریکی موجود در عضلات را هنگامی که اعصاب منتهی به این عضلات فعال می شوند اندازه گیری می کند. EMG تعیین می کند که آیا عضله پاسخ مناسبی به تحریک از خود نشان می دهد یا خیر؟ بعضی بیماری های زمینه ای باعث می شوند عضلات دچار اختلال شده و جواب آزمایش EMG غیر طبیعی شود. از آنجایی که اعصاب عضلات را تحریک و کنترل می کنند، این آزمون می تواند مشکلات مربوط به عضلات و اعصاب را شناسایی کند.

MRI و CT اسکن

انجام اسکن MRI می تواند تومورها، بافت ها یا هر توده دیگری که در ناحیه عضله فمورال وجود دارد و بر روی این عصب فشار وارد می کند را نشان دهد. اسکن MRI با استفاده از امواج رادیویی و مغناطیسی، تصویر دقیقی از بخشی از بدن که اسکن شده است را نشان می دهد.

سی تی اسکن نیز می تواند رشد غیر طبیعی عروق یا استخوان را نشان دهد.

گزینه های درمان نوروپاتی فمورال

اولین گام در درمان نوروپاتی فمورال، برخورد با بیماری ها یا علت اصلی ایجاد این اختلال است. اگر فشرده شدن عصب علت ایجاد نوروپاتی فمورال باشد، هدف درمان این است که این فشار را از روی عصب بردارد. گاهی اوقات که این اختلال در اثر آسیب های خفیف، مانند فشرده شدن خفیف عصب یا آسیب ناشی از کشش ایجاد شده است، مشکل ممکن است خود به خود حل شود. برای افرادی که مبتلا به دیابت هستند، در صورتی که سطح قند خون به حالت طبیعی برسد ممکن است اختلال عصب نیز کم شود. اگر عصب به خودی خود بهبود پیدا نکند، به درمان نیاز می باشد. در این صورت روش های درمان معمولا شامل دارو و فیزیوتراپی می باشند.

داروها

پزشک ممکن است تزریق کورتیکواسترویید در پا را برای کاهش التهاب و از بین بردن هر گونه تورمی که در اثر بیماری رخ داده است تجویز کند. داروهای ضد درد نیز می توانند به کاهش درد و ناراحتی کمک کنند. برای درد نوروپاتیک، پزشک ممکن است داروهایی مانند گاباپنتین، پره گابالین یا آمیتریپتیلین را تجویز کند.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی می تواند به تقویت عضلات پا کمک کند. در این شرایط فیزیوتراپیست تمریناتی را برای تقویت و کشش عضلات به شما آموزش می دهد. درمان فیزیوتراپی برای کاهش درد، ترویج تحرک و افزایش دامنه حرکت بدن مفید است.

ممکن است لازم باشد از وسیله ارتوپدی مانند بریس استفاده کنید تا بتوانید به درستی راه بروید. معمولا زانو بند نیز برای جلوگیری از انقباض زانو تجویز می شود.

بسته به شدت آسیب عصبی و اینکه دامنه حرکت بدن چقدر تغییر کرده است، ممکن است نیاز به کار درمانی داشته باشید. این نوع درمان به شما کمک می کند تا بتوانید وظایف روزانه و منظم خود مانند حمام کردن و سایر فعالیت های مراقبت از خود را انجام دهید.

عمل جراحی

اگر توده یا رشد بافتی در کنار این عصب موجب شده باشد که عصب فمورال تحت فشار قرار بگیرد، معمولا پزشک عمل جراحی را توصیه می کند. برداشتن این بافت، فشار روی عصب را کاهش می دهد.

چشم انداز بلند مدت بیماران پس از درمان

پس از درمان این اختلال، ممکن است بتوانید به حالت اولیه خود باز گردید. اگر درمان موفق آمیز نباشد و یا آسیب عصبی در ناحیه فمورال شدید باشد، ممکن است به طور دائم در آن قسمت پا احساسات غیر طبیعی داشته و یا توانایی حرکت دادن پاهایتان کاهش پیدا کند.

نکاتی برای جلوگیری از آسیب عصبی

با کنترل سطح قند خون، می توانید خطر ابتلا به نوروپاتی فمورال ناشی از دیابت را کاهش دهید. این کار کمک می کند تا از اعصاب در برابر آسیب ناشی از این بیماری محافظت شود. اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از این اختلال بستگی به علت ایجاد آن دارد. برای مشاوره در مورد اینکه کدام اقدام پیشگیرانه برای شما بهترین است، با پزشک مشورت کنید.

داشتن فعالیت بدنی منظم می تواند ماهیچه ها را قوی نگه داشته و قدرت حرکتی آن ها را بهبود دهد.