هیپرپلازی آتیپیک پستان یک بیماری پیش سرطانی است که بر روی سلول های پستان تأثیر می گذارد. هیپرپلازی غیرطبیعی، انباشت سلول های غیر طبیعی در پستان را توصیف می کند. هیپرپلازی آتیپیک، سرطان نیست. اما می تواند به سرطان پستان پیشروی کند. در طول این دوره، اگر سلول های هیپرپلازی آتیپیک به صورت غیر طبیعی تکثیر و تقسیم شوند، به سرطان غیر تهاجمی پستان (کارسینوم درجا) و یا سرطان تهاجمی پستان تبدیل می شوند.
پس وجود هیپرپلازی آتیپیک پستان می تواند خطر ابتلا به سرطان را در آینده افزایش دهد. به همین علت، پزشکان غالبا غربالگری سرطان پستان و مصرف دارو را برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان برای افراد مبتلا به هیپرپلازیهیپرپلازی آتیپیک توصیه می کنند.
در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت در مورد نشانه ها، علل، عوارض، تشخیص و درمان هیپرپلازی آتیپیک پستان اطلاعات مفیدی را کسب خواهید کرد.
علائم هیپرپلازی آتیپیک پستان
هیپرپلازی غیر طبیعی، معمولا نشانه خاصی را ایجاد نمی کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر علائم و تغییراتی را در پستان مشاهده می کنید باید به پزشک مراجعه کنید. به خصوص اگر بالای ۳۵ سال سن دارید.
هیپرپلازی غیرطبیعی معمولا نشانه ای را ایجاد نمی کند. اما ممکن است باعث ایجاد تغییر در ماموگرافی شود. بعد از مشاهده تغییرات در ماموگرافی، معمولا از بیوپسی پستان برای یافتن هیپرپلازی استفاده می شود. گاهی اوقات نیز این بیماری پس از انجام بیوپسی برای یافتن بیماری های دیگری کشف می شود.
علل هیپرپلازی آتیپیک پستان
هنوز مشخص نیست که علت هیپرپلازی غیرطبیعی چیست.
هیپرپلازی غیرطبیعی هنگامی ایجاد می شود که سلول های پستان در تعداد، اندازه، شکل، الگوی رشد و ظاهر غیر طبیعی می شوند. ظهور سلول های غیر طبیعی برای تعیین نوع هیپرپلازی آتیپیک، مفید است. انواع هیپرپلازی غیر طبیعی را می توان به دسته های زیر طبقه بندی کرد:
- هیپرپلازی غیرطبیعی مجاری: در این بیماری، سلول های غیرطبیعی که ظاهر می شوند شبیه به سلول های مجاری سینه هستند.
- هیپرپلازی غیرطبیعی لوبولار: باعث ایجاد سلول های غیرطبیعی می شود که ظاهری شبیه به سلول های لوبول سینه ای دارند.
به نظر می رسد هیپرپلازی غیرعادی بخشی از انتقال پیچیده سلول هایی است که ممکن است به سرطان پستان تبدیل شوند. پیشرفت این بیماری به سرطان پستان معمولا شامل موارد زیر می شود:
- هیپرپلازی: این روند زمانی آغاز می شود که رشد سلولی طبیعی باعث اختلال در تولید سلول های طبیعی می شود. یعنی تعداد سلول های طبیعی را افزایش می دهد.
- هیپرپلازی آتیپیک: سلول های اضافی روی یکدیگر قرار می گیرند و شروع به شکل گیری ظاهر غیر طبیعی می کنند. در این مرحله، سلول ها برخی از تغییرات لازم را برای تبدیل شدن به سرطان دارند. اما همه آن ها چنین ویژگی را ندارند.
- سرطان غیر تهاجمی: سلول های غیر طبیعی همچنان به ظاهر غیر طبیعی خود ادامه می دهند و تکثیر می شوند تا به سرطان غیر تهاجمی تبدیل شوند. در این نوع سرطان، سلول های سرطانی تنها در محدوده ای قرار دارند که در آن شروع به رشد کرده اند.
- سرطان مهاجم: سلول های سرطانی ممکن است در نهایت تبدیل به سرطان مهاجم شده و به بافت های اطراف، رگ های خونی یا کانال های لنفاوی حمله کنند.
عوارض هیپرپلازی آتیپیک پستان
افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان
اگر هیپرپلازی آتیپیک تشخیص داده شود، یعنی در آینده خطر ابتلا به سرطان پستان افزایش پیدا خواهد کرد.
زنان مبتلا به هیپرپلازی آتیپیک خطر ابتلا به سرطان پستان را در طول عمر خود دارند. آن ها حدود چهار برابر بیشتر از زنان غیر مبتلا به هیپرپلازی آتیپیک، در خطر هستند. خطر ابتلا به سرطان پستان برای زنان مبتلا به هیپرپلازی مجاری و زنان مبتلا به هیپرپلازی لوبولار آتیپیک مشابه است.
تحقیقات اخیر نشان داده است که خطر ابتلا به سرطان پستان در سال های پس از تشخیص هیپرپلازی آتیپیک پستان به صورت زیر افزایش می یابد:
- در ۵ سال بعد از تشخیص، حدود ۷ درصد از زنان مبتلا به هیپرپلازی آتیپیک ممکن است سرطان سینه بگیرند. به عبارت دیگر، برای هر ۱۰۰ زن مبتلا به هیپرپلازی انتظار می رود که ۷ نفر آن ها در ۵ سال بعد از تشخیص به سرطان پستان مبتلا شوند و ۹۳ نفر به سرطان مبتلا نخواهند شد.
- در ۱۰ سال پس از تشخیص، حدود ۱۳ درصد از زنان مبتلا به هیپرپلازی غیر طبیعی ممکن است سرطان سینه بگیرند. این بدان معناست که از هر ۱۰۰ زن مبتلا به هیپرپلازی آتیپیک، ۱۳ نفر، در طی ۱۰ سال پس از تشخیص، سرطان می گیرند و ۸۷ نفر به سرطان پستان مبتلا نخواهند شد.
- در ۲۵ سال پس از تشخیص، حدود ۳۰ درصد از زنان مبتلا به هیپرپلازی آتیپیک ممکن است سرطان سینه بگیرند. به عبارت دیگر از هر ۱۰۰ زن که هیپرپلازی غیر طبیعی در آن ها تشخیص داده شده است می توان انتظار داشت که ۳۰ نفر آن ها تا ۲۵ سال بعد از تشخیص، سرطان پستان بگیرند و ۷۰ نفر از آن ها سرطان پستان نخواهند گرفت.
با تشخیص هیپرپلازی آتیپیک در جوانی ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه حتی بیشتر افزایش پیدا کند. به عنوان مثال، زنان مبتلا به هیپرپلازی آتیپیک که زیر ۴۵ سال سن دارند به نظر می رسد خطر ابتلا به سرطان سینه را در طول عمر خود داشته باشند.
در مورد خطر ابتلا به سرطان پستان با پزشک صحبت کنید. درک میزان ریسک در بدنتان می تواند به شما در تصمیم گیری در مورد غربالگری سرطان پستان و مصرف داروهای کاهنده خطر کمک کند.
روش های تشخیص
هیپرپلازی غیرطبیعی معمولا پس از بیوپسی، که معمولا بعد از آزمایشات بالینی مانند ماموگرافی و مشاهده مورد مشکوک در این آزمایش، کشف می شود. در طی بیوپسی، نمونه ای از بافت برداشته می شوند و برای آزمایش توسط یک متخصص (متخصص پاتولوژیست) به آزمایشگاه فرستاده می شوند. نمونه های بافت زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می گیرند و پاتولوژیست می تواند در صورت وجود هیپرپلازی غیر طبیعی، آن را تشخیص دهد.
برای ارزیابی بیشتر هیپرپلازی، پزشک ممکن است عمل جراحی را انجام دهد تا یک نمونه بزرگتر از بافت را برای جستجوی سرطان پستان بردارد. تشخیص بیماری هیپرپلازی آتیپیک ممکن است منجر به جراحی بیوپسی (برداشتن بافت از محل به صورت موضعی یا لومپلکتومی) شود تا تمام بافت آسیب دیده را از بین ببرد. نمونه بزرگ برداشته شده، توسط آسیب شناس برای بررسی شواهد سرطان در محل، مورد آزمایش قرار می گیرد.
درمان هیپرپلازی آتیپیک پستان
هیپرپلازی آتیپیک به طور کلی با جراحی درمان می شود. در این درمان برای اطمینان از این که هیچ سرطان و یا تهاجمی در محل وجود ندارد، سلول های غیر طبیعی برداشته می شود. پزشکان معمولا غربالگری جدی را برای سرطان پستان و مصرف دارو را برای کاهش خطر ابتلا به این نوع سرطان توصیه می کنند.
آزمایشات لازم برای پیگیری و نظارت بر سرطان پستان
بعد از تشخیص معمولا توصیه می شود که برای کشف و پیشگیری از پیشرفت سرطان سینه، آزمایشهای لازم را انجام دهید. این کار ممکن است شانس ابتلا به سرطان پستان را کاهش می دهد. در مورد گزینه های غربالگری سرطان پستان بهتر است با دکتر مشورت کنید. اما به طور کلی این آزمایشات به شرح زیر می باشند:
- خودآزمایی پستان برای آگاهی از ایجاد سرطان و تشخیص هر نوع تغییر غیرمعمول در پستان
- آزمایشات سالانه توسط متخصص
- انجام سالانه ماموگرافی
- غربالگری MRI پستان، بسته به سایر عوامل خطر، مانند تراکم سینه، داشتن سابقه خانوادگی قوی یا داشتن بیماری ژنتیکی که شانس ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد.
راه های کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان
برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
داروهای پیشگیرانه: درمان با داروهای انتخابی گیرنده استروژن، مانند تاموکسیفن یا رالوکسیفن، به مدت پنج سال ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را کاهش دهد. این داروها توسط مسدود کردن استروژن از اتصال به گیرنده های استروژن در بافت پستان عمل می کنند. تصور می شود که استروژن باعث رشد برخی از سرطان های سینه می شود. تاموسیفن تنها داروی تایید شده برای استفاده در زنان قبل از یائسگی است.
گزینه دیگری که برای زنان بعد از یائسگی استفاده می شود، مهار کننده های آروماتاز مانند exemestane و anastrozole می باشند که باعث کاهش تولید استروژن در بدن می شوند.
اجتناب از هورمون درمانی در یائسگی: محققان نتیجه گرفته اند که هورمون درمانی ترکیبی برای درمان علائم یائسگی (استروژن و پروژستین) باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان در زنان یائسه می شود. بسیاری از سرطان های پستان به هورمون ها برای رشد وابسته هستند.
شرکت در یک کارآزمایی بالینی: آزمایشات بالینی، درمان های جدیدی را که در عین حال در دسترس عموم قرار نگرفته اند را آزمایش می کنند. این درمان ها ممکن است در کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان مرتبط با هیپرپلازی آتیپیک کمک کننده باشند.
ماستکتومی: برای زنان مبتلا به سرطان پستان بسیار خطرناک، ماستکتومی خطر را کاهش می دهد. ماستکتومی جراحی برداشتن یک یا هر دو سینه است.
اگر یک جهش ژنتیکی در یکی از ژن های سرطان پستان و یا سابقه خانوادگی سرطان پستان را دارید که احتمال ابتلا به چنین جهش ژنتیکی را نشان می دهد، ممکن است در معرض خطر بالای سرطان سینه قرار داشته باشید و این عمل به شما کمک کند.
اما این جراحی برای همه مناسب نیست. با توجه به شرایط شخصی، در مورد خطرات، مزایا و محدودیت های این عمل جراحی با پزشک صحبت کنید.
اگر سابقه خانوادگی سرطان سینه دارید، ممکن است ملاقات با مشاور ژنتیک برای ارزیابی خطر ابتلا به جهش ژنتیکی و نقش آزمایش ژنتیکی در وضعیت شما، مفید باشد.