پلی میالژی روماتیکا یک بیماری التهابی روماتیسمی است که بر روی پوشش مفاصل و یا اطراف آن ها (پریآرتریت) و در موارد نادر، بر روی شریان ها تاثیر می گذارد. وقتی پلی مالالژیا رماتیسم (PMR) رخ می دهد، سیستم ایمنی بدن به بافت های همجواری خود حمله می کند و باعث می شود بافت مفاصل آسیب دیده و گاهی اوقات شریان ها نیز ملتهب شوند.
این بیماری می تواند تا ۵ سال طول بکشد. اما معمولا دوره عود آن کمتر است و به دوز کم تا متوسط داروی پردنیزولون (استروئید) پاسخ می دهد.
PMR هر ساله از ۱۰۰۰۰۰ نفر که بیش از ۵۰ سال سن دارند بر روی ۵۹ نفر بروز می کند و اغلب در زنان قفقازی دیده می شود. این شایع ترین بیماری التهابی است که بر روی سالمندان تأثیر می گذارد و به ندرت در افراد زیر ۵۰ سال دیده می شود. به طور متوسط این بیماری در سن ۷۰ سالگی رشد می کند.
التهاب ناشی از PMR می تواند به درد تعمیم یافته، خشکی و علائم شبیه آنفلوآنزا در هر دو طرف بدن منجر شود. شایع ترین مفاصل آسیب دیده شانه، کمربند شانه ای، کمر یا کمربند مفصل ران است. شریان هایی که می توانند آسیب ببینند شامل برخی از شاخه های اصلی قلب می شوند.
مطالب این مقاله مجله پیام سلامت در مورد موضوعات زیر است:
- علل و عوامل خطر پلی میالژی روماتیکا
- علائم
- تشخیص
- درمان
علل و عوامل خطر پلی میالژی روماتیکا
در حالی که هنوز علل PMR به خوبی درک نشده است اما نظریه های بسیاری در مورد علت آن وجود دارد.
برخی از متخصصان می گویند که این بیماری نتیجه التهاب در مفصل و کیسه های اطراف مفاصل که به عنوان برس شناخته می شود می باشد. این التهاب ممکن است منجر به درد ارجاعی در سایر قسمت های بدن شود. به عنوان مثال، اگر مفصل شانه تحت تاثیر قرار گیرد، ممکن است درد در سینه ها و ران ها تجربه شود.
در حالی که شواهد قطعی در مورد این ادعا وجود ندارد، اما برخی معتقدند که PMR می تواند از عفونت حاصل شود. تحقیقات اضافی برای تعیین علت و عوامل خطر مرتبط با پلی میالژی روماتیکا ضروری است.
علائم پلی میالژی روماتیکا
افرادی که مبتلا به PMR هستند ممکن است نشانه ای از علائم سریع را تجربه کنند که در عرض چند روز یا چند هفته اتفاق می افتد. در بعضی موارد، علائم شایع در طول یک شب رخ می دهد و درد و سفتی شدید است.
یکی از علائم این بیماری درد است که می تواند در صبح بدتر بوده و به مرور زمان در طول روز بهبود یابد. این درد باعث می شود که لباس پوشیدن در صبح برای بیماران بدتر شود. بالا بردن دست برای شانه کردن موها برای این افراد یک چالش محسوب می شود.
یکی دیگر از نشانه های شایع افراد سفتی در حداقل دو منطقه است. مناطق متاثر از آن عبارتند از:
- ساعد
- مفصل ران
- گردن
- ران
- سینه ها
- شانه ها
علائم دیگر که اغلب در افراد مبتلا به پلی میالژی روماتیکا تشخیص داده می شود عبارتند از:
- مشکل بلند شدن از حالت نشسته
- دردی که با عدم فعالیت بدتر می شود
- درد مفاصل و عضلات
- مشکل بالا بردن بازو بالاتر از سطح شانه ها
- ضعف
- خستگی
- تب
- کاهش اشتها
- کاهش وزن
- افسردگی
- اختلالات خواب
اگرچه غیر معمول است اما تورم دست، ساعد و پاها نیز ممکن است رخ دهد. علائم سندرم تونل کارپال که شامل سوزن شدن و ضعف در دست، مچ دست و بازو می شود نیز ممکن است وجود داشته باشد.
حدود ۵ تا ۱۵ درصد از کسانی که پلی میالژی روماتیکا را دارند، بیماری دیگری به نام آرتریت سلول های ژانت (GCA)، یا آرتریت تمپورال (TA) را تجربه خواهند کرد. تقریبا نیمی از افرادی که در ابتدا با GCA تشخیص داده می شوند، علائمی نظیر PMR را نیز در بدن دارند.
علائم GCA
گاهی GCA سبب التهاب عروق خونی می شود که به این بیماری واسکولیت گفته می شود. واسکولیت بیشتر شریان های داخل سر و پوست سر را درگیر می کند. اگر آرتریت سلول های ژانت درمان نشود می تواند منجر کاهش بینایی و یا کوری شود.
علائم GCA به مراقبت های پزشکی نیاز دارد و شامل موارد زیر می شود:
- سردرد در یک طرفه، به ویژه در اطراف شقیقه ها
- حساسیت پوستی
- تغییرات بصری، مانند تیره شدن موقت، دو بینی یا نابینایی
- درد شکم هنگام خوردن غذا
- خستگی
- کاهش اشتها
- نشانه های آنفولانزا
- تب
- درد گلو، صورت یا زبان
تشخیص پلی میالژی روماتیکا
در حالی که تشخیص PMR می تواند دشوار باشد اما روش هایی وجود دارد که به شناسایی بیماری کمک می کنند.
همچنین انجام معاینه فیزیکی، بررسی سوابق پزشکی بیمار و علائم پزشکی آن به عنوان بخشی از روند تشخیصی ارزیابی می شود. پزشکان همچنین ممکن است تست های خاصی را پیشنهاد کنند تا به آنها اجازه دهند بیماری های مشابه را رد کنند. بیماری های مشابه با پلی میالژی روماتیکا عبارتند از:
- آرتریت روماتوئید
- پولیویوزیت
- بیماری هیپوتیروئیدی
- مولتیپل میلوما یا سرطان های دیگر
- لوپوس
- فیبرومیالژیا
آزمایش خون
پزشک ممکن است آزمایش های مختلف خونی را در طی فرآیند تشخیص توصیه کند. این تست ها شامل آزمون های زیر هستند:
- آنتی بادی های ضد پپتیدهای حلقوی سیترولینه (anti-CCP): این آزمایش یک آنتی بادی را که در بدن افرادی که مبتلا به آرتریت روماتوئید هستند وجود دارد پیدا می کند.
- آنتی بادی های ضد هسته ای (ANA): این آزمایش ممکن است نشان دهنده حضور لوپوس، شوگرن یا سایر بیماری های خود ایمنی باشد.
- شمارش کامل خون (CBC): این آزمایش تعداد سلول های سفید خون، گلبول های قرمز و پلاکت ها را ارزیابی می کند.
- پروتئین واکنش سی (CRP): این آزمایش می تواند وجود التهاب را شناسایی کند.
- سرعت رسوب گلبول های قرمز (ESR): این آزمایش به نام نرخ SED نیز شناخته می شود و حضور التهاب را تشخیص می دهد.
- عامل روماتوئید (RF): این آزمایش یک آزمون برای تشخیص آرتریت روماتوئید است.
- هورمون تحریک کننده تیروئید: این آزمایش خون برای ارزیابی عملکرد تیروئید مفید است.
- کراتینین کیناز (CK): یک آزمایش خون دیگر برای تشخیص آسیب های عضلانی است.
در موارد PMR، یافته ها ممکن است شامل افزایش نرخ رسوب پروتئین و گلبول های قرمز واکنشی C باشد که نشان دهنده پاسخ التهابی است.
سایر آزمایش ها
پزشکان ممکن است آزمایش دیگری مانند مطالعات تصویربرداری را توصیه کنند. اگر GCA علت علائم در نظر گرفته شود، در صورت امکان، بیوپسی از شریان تمپورال انجام می شود.
آزمایش های اضافی می تواند به صورت فردی و توسط یک پزشک تجویز شود اما باید توسط یک تیم متخصص مورد بررسی قرار گیرد.
درمان پلی میالژی روماتیکا
درمان PMR به محض تشخیص شروع می شود. هدف از درمان PMR کاهش علائم درد، سفتی، التهاب، گرفتگی، تب و خستگی با استفاده از داروهای ضد التهابی خاص و ورزش است.
داروها
داروهای مورد استفاده برای درمان پلی میالژی روماتیکا داروهایی هستند که جزء گروه داروهای ضد التهابی قرار گرفته و حاوی کورتیکواستروئیدهایی مانند پردنیزون می باشند.
در طی درمان استروئید، اثر ضد التهابی آنها با آزمون های خون مانند پروتئین ESR و پروتئین واکنشی C بررسی می شود. اغلب کسانی که پلی میالژی روماتیکا دارند و درمان را آغاز می کنند، بهبود سریعی را با استروئید درمانی احساس می کنند.
در موارد نادر، داروهایی، مانند متوترکسات یا آزاتیوپرین نیز ممکن است توصیه شود. با استفاده از این داروها کاهش دوز استروئید به تدریج، امکان پذیر می شود. هدف درمان، بهبودی علائم با کمترین دوز استروئید است.
در موارد بسیار خفیف بیماری، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن ممکن است کافی باشد.
ورزش
یک برنامه ورزشی منظم با دوره های استراحت می تواند به عنوان بخشی از برنامه درمانی توصیه شود. هدف ورزش، حفظ انعطاف پذیری، قدرت و عملکرد بدن است. بسته به وضعیت سلامتی بیمار و تناسب کلی او، ممکن است پیاده روی، استفاده از دوچرخه ثابت، ورزش های آبی و یک برنامه تناسب اندام توصیه شود.
عوارض جانبی پلی میالژی روماتیکا
در حالی که PMR یک بیماری قابل درمان است، اما ممکن است عواقب ناشی از استفاده طولانی مدت استروئیدها با وجود آن رخ دهد. این عوارض عبارتند از:
- بالا رفتن سطح قند خون
- افزایش وزن
- بی خوابی
- شکننده شدن استخوان ها
- آب مروارید
- نازک شدن پوست
- کبودی
- فشار خون بالا
- اضطراب یا تحریک پذیری
اگر فرد مبتلا به پلی میالژی روماتیکا به GCA نیز مبتلا شود، می تواند منجر به عوارضی مانند موارد زیر شود:
- کوری
- تنگی رگ خونی
- تشکیل آنوریسم
بنابراین توجه به علائم زیر برای کسانی که مبتلا به PMR هستند اهمیت زیادی دارد:
- سردرد جدید
- حساسیت پوستی
- تغییرات بصری
- درد فک
با وجود این علائم بیمار باید از نظر آرتریت سلول های ژانت (GCA) نیز بررسی و ارزیابی شود.