هر گونه ناراحتی و یا احساس درد که از تجربیات شخصی در منطقه باسن ناشی می شود، به عنوان درد باسن شناخته خواهد شد. سه عضله گلوتئال در پشت لگن وجود دارد که باسن را تشکیل می دهند. عملکرد باسن حمایت از بدن زمانی که فرد ایستاده و تسهیل حرکات نیم تنه بالایی او می باشد. باسن همچنین شامل اعصاب و عروق خونی بسیار و یک لایه چربی است که از استخوان لگن به هنگام نشستن محافظت می کند. هر نوع آسیب به هر یک از سه عضله گلوتئال می تواند درد باسن ایجاد کند. این درد به خصوص با آسیب گلوتئوس ماکسیموس که بزرگترین عضله از سه عضله باسن است، بیشتر ایجاد می شود. گاهی اوقات نیز درد باسن از اختلال در عملکرد منطقه رکتوم (مقعد) ناشی می شود.
آنچه می تواند باعث درد باسن شود؟
همانطور که گفته شد، درد باسن عمدتا در نتیجه آسیب به سه عضله گلوتئوس که باسن را تشکیل می دهند ایجاد می شود. برخی از نمونه هایی که عوامل ایجاد کننده درد باسن هستند عبارتند از:
- نشستن برای مدت طولانی
- فعالیت شدید بدنی با استفاده از تکنیک های نامناسب
- انجام تمرینات کششی بدون گرم کردن بدن
- آسیب و جراحات به مناطق دیگر مانند لگن و یا دنبالچه
- شکستگی استخوان یا دررفتگی، به ویژه در دنبالچه یا لگن
- کوفتگی باسن یا بخشی از ران که نزدیک به باسن است
- گرفتگی یکی از عضلات گلوتئال
- رگ به رگ شدن مفصل ران
- التهاب تاندون
- بیماری ها و شرایطی که باعث درد باسن می شوند.
برخی از بیماری هایی که می توانند موجب درد باسن شوند عبارتند از:
- افرادی که در باسن خود درد دارند می توانند دچار آبسه مقعد نیز شده باشند.
- شقاق مقعد نیز می تواند سبب پیشروی درد باسن شود.
- درد باسن می تواند به علت آرتریت مفصل ران نیز ایجاد شود. علائم آرتروز مفصل ران شامل درد در باسن، کشاله ران، ران بیرونی و زانو است.
- اماس کیسه های مفصلی ران (بورسیت هیپ) نیز یکی دیگر از علل این درد است. علائم بورسیت ران شامل درد باسن و درد در بخش خارجی لگن و ران است.
- بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا نیز اغلب درد را در منطقه کمر مانند درد باسن، درد لگن و درد ساق پا تجربه می کنند.
- بواسیر، کانالی متورم در مقعد است و می تواند درد شدید در باسن ایجاد کند.
- کیست پیلونیدال کیستی است که در نزدیکی باسن قرار دارد و علائم آن شامل درد در اطراف باسن می باشد.
- سندرم Piriformis نیز عت دیگری برای این درد است. ماهیچه گلابی شکل که در منطقه باسن واقع شده است با سندرم Piriformis در نتیجه اسپاسم عضلانی، درد می گیرد.
- درد سیاتیک نیز اغلب درد ثابت در یک طرف باسن است که به پایین و مشخصا یک پا سرایت می کند.
- تنگی کانال نخاعی
علائم و نشانه های همراه با درد باسن
برخی از علائم دیگر که همراه با باسن درد ایجاد می شوند عبارتند از:
- کبودی
- محدود شدن دامنه حرکت کمر یا درد لگن
- درد باسن اغلب به مشکلات گردشی و حرکتی بدن منجر می شود.
- افراد مبتلا به درد باسن تمایل به تجربه درد در پایین کمر دارند.
- ضعف عضلانی
- احساس گاز گرفتگی و یا ترکیدن چیزی در باسن
- تورم باسن
درمان درد باسن
درمان درد باسن به میزان بسیار زیادی به علت ایجاد کننده آن بستگی دارد. یعنی در صورتی که درد در باسن شما به علت یکی از بیماری مطرح شده ایجاد شده باشد ابتدا باید آن بیماری درمان شود. اما علاوه بر این درمان های پزشکی شما می توانید چند روش خانگی زیر را نیز امتحان کنید.
استفاده از توپ تنیس
قرار دادن توپ تنیس و نشستن با عضلات باسن بر روی آن کمک می کند تا درد ناشی از گره های عضلانی از بین برود. توپ تنیس نرم است و به راحتی تحت فشار، خم شده و تبدیل به یک ماساژور می شود.
کاهش فشار روی باسن
سعی کنید فشار را در زمان ایستادن و راه رفتن از روی باسن به کمر و پاها منتقل کنید. این کار منجر به کاهش تنش در عضلات و تاندون ها می شود.
رقصیدن
رقصیدن یکی از بهترین ورزش ها برای تقویت عضلات باسن است.
ورزش
تمرینات کششی و رها کردن عضلات گلوتئال، هنگامی که چندین بار در روز انجام شود ممکن است به تسکین درد باسن کمک کند. با این حال، اگر درد باسن شدید است و با این ورزش ها کم نمی شود باید به پزشک مراجعه کنید.
ورزش ۱
- برای انجام این ورزش بر روی تشکی دراز بکشید و زانو یکی از پاها را به سمت قفسه سینه بکشید.
- کش ورزشی که دو طرف آن را به دست گرفته اید را دور پاشنه پا بیاندازید و کم کم پارا به سمت بالا صاف کنید.
- پاها را تا جایی بکشید که باسن شروع به درد کند.
- چند ثانیه در همین حالت بمانید تا عضلات باسن شل شود.
- سپس همان طور که پا به صورت عمود در بالای سر قرار دارد، آن را کمی به سمت چپ متمایل کرده و باز هم چند ثانیه در همین حالت بمانید.
- این تغییر موقعیت را به سمت راست نیز انجام دهید.
- چند دقیقه صبر کنید و سپس این تمرین را برای پای دیگر نیز انجام دهید.
ورزش ۲
این تمرین کشش نسبتا شدیدی بر روی عضلات گلوتئال وارد می کند.
- برای این تمرین به صورت دراز کش زانوها را خم کنید و کف پاها را زمین بگذارید.
- مچ پای چپ خود را بر روی ران پای راست بگذارید.
- دو دست خود را از داخل زاویه ای که پای چپ ایجاد کرده است داخل کرده و پای چپ را محکم نگه دارید.
- سپس به آرامی پای چپ را به سمت قفسه سینه بکشید و پا راست را کم کم از روی زمین بلند کنید.
- در این حالت به نقطه ای می رسید که درد در عضلات باسن راست به حداکثر خود رسیده است. چند ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به آرامی به حالت اولیه باز گردید.
- این تمرین را برای پای دیگر نیز انجام دهید.
ورزش ۳
- بر روی یک زیر انداز بنشینید و پاهای خود را دراز کنید.
- سپس پای راست را طوری روی پای چپ بیاندازید که ساق هر دو پا با یکدیگر تماس داشته باشند.
- کف دست ها را کنار ران ها قرا داده و کمر خود را صاف نگه دارید.
- در همین حالت کمی نیم تنه بالا را به سمت جلو خم کنید تا جایی که عضلات باسن تحت فشار قرار گیرند.
- چند ثانیه در همین حالت بمانید و سپس حرکت را برای پای دیگر تکرار کنید.
ورزش ۴
این تمرین کمی سخت تر از تمرینات دیگر است و ممکن است هر کسی قادر به انجام آن نباشد.
- بر روی زیر انداز به صورت چهار زانو بنشینید.
- سپس پای چپ را به کمک دست از بدن دور کرده و در کنار ران راست قرار دهید.
- با کمک دست ها فقط تعادل خود را حفظ کنید.
- ۲ الی ۳ دقیقه در همین حالت بنشینید و سپس جای پاها را با یکدیگر عوض کنید.
