تفاوت ژلاتو و بستنی

در اوج تابستان در مرکز هر شهری که قدم بزنید با مجموعه ای از خوراکی ها خوشمزه و تابستانی مواجه می شوید. ژلاتو و بستنی از جمله این خوراکی ها هستند که از پشت ویترین مغازه ها به شما چشمک می زنند. گرچه ممکن است تشخیص تفاوت بین بستنی و ژلاتو از فاصله ای دور دشوار باشد اما با خواندن ادامه این مطلب مجله پیام سلامت می توانید از این به بعد به راحتی ژلاتو و بستنی را از هم تشخیص دهید.

ژلاتو و بستنی

هر دو این خوراکی ها از جمله دسرها یخ زده محبوب در جهان محسوب می شوند. ژلاتو و بستنی دسرهای خامه ای و یخ زده ای هستند که از مواد تشکیل دهنده ای از جمله لبنیات و شکر تهیه می شوند.

منشا اختراع این خوراکی های خوشمزه

در حالی که معلوم نیست چه کسی اولین بار بستنی را اختراع کرده است اما مستندات نشان می دهند که قدمت این خوراکی به چین باستان برمی گردد. گفته می شود که در آن زمان از ترکیب شیر گاوی، آرد و یخ دسر خوشمزه ای برای پادشاهان تهیه می شد.

بستنی های میوه ای یا عسلی بعدها و با ایجاد تغییراتی جزئی در مواد اولیه و روش تهیه سنتی این دسر، اختراع شدند. بستنی تکامل یافت که شامل لبنیات و در نهایت زرده تخم مرغ بود توانست در مدت کوتاهی محبوبیت زیادی پیدا کند. آیس کریم یا همان بستنی همانطور که از نامش پیداست، کرمی غلیظ و یخ زده است که به عنوان دسر یا میان وعده استفاده می شود.

با این حال بستنی تا قرن نوزدهم به عنوان یک دسر محبوب شناخته نمی شد. پیشرفت های تکنولوژیکی که در صنعت محصولات لبنی کسب شد و تکنیک های برودتی جدید به تولید کنندگان این امکان را داد تا محصولاتی ارزان و در حجم زیادی تولید و توزیع کنند. اولین دستگاه بستنی سازی در اواسط قرن نوزدهم اختراع شد.

اما ژلاتو برای اولین بار در ایتالیا ساخته شد. البته در مورد این موضوع اختلاف نظر وجود دارد. برخی معتقدند که ژلاتو نخستین بار در سیسیل ساخته شده است. اما برخی دیگر می گویند که سرچشمه این محصول خوشمزه فلورانس است.

روش تهیه ژلاتو و بستنی

ژلاتو و بستنی سه ماده اصلی را دارند که عبارتند از:

  • لبنیات
  • شکر
  • هوا

تفاوت اصلی ژلاتو و بستنی، در نسبت مواد اولیه نهفته است. برای تهیه این خوراکی ها ابتدا لبنیات (شیر ، خامه ، یا هر دو) و شکر به نسبت مساوری ترکیب شده و پاستوریزه می شوند. سپس طعم های طبیعی یا مصنوعی به محصول اضافه می شود. در مرحله بعد قبل از انجماد، هوا با این محصول ترکیب می شود.

overrun معیاری برای اندازه گیری مقدار هوایی است که در طول تولید به بستنی یا ژلاتو اضافه می شود. ژلاتو overrun پایینی دارد. در حالی که overrun بستنی بیش از حد بالا است.

در هنگان تهیه بستنی، مواد اولیه باید سریع هم زده شوند تا هوای بیشتری وارد محصول شود. بنابراین حجم بستنی بیشتر از حجم ژلاتو افزایش پیدا می کند. بستنی علاوه بر داشتن هوای بیشتری نسبت به ژلاتو، چربی بیشتری نیز دارد. از این گذشته، به طور معمول برای تهیه بستنی از زرده تخم مرغ نیز استفاده می شود. در حالی که ژلاتو به ندرت حاوی این ماده است. در عوض ژلاتو معمولاً حاوی شیر بیشتری است.

زرده تخم مرغ می تواند چربی محصول را اضافه کرده و قوام بیشتری به آن بدهد. بستنی هایی که در کارخانه تهیه می شوند حاوی قوام دهنده های دیگری مانند صمغ گوار نیز هستند. این مواد افزودنی موجب می شوند که آب و چربی موجود در بستنی به هم بچسبند و جدا نشوند.

قوام دهنده ها موجب می شوند که بستنی یخ نزند و کریستال های یخی در آن تشکیل نشود.

تفاوت بین ژلاتو و بستنی

روش تهیه ژلاتو و بستنی کمی متفاوت است و به همین دلیل ارزش غذایی آنها نیز با هم فرق دارد.

ارزش غذایی

سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) بستنی را به عنوان لبنیات طبقه بندی می کند. زیرا حداقل ۱۰٪ کالری موجود در این خوراکی از چربی حاصل می شود. با این حال گاها تا ۲۵٪ کالری موجود در بستنی های تجاری از چربی تشکیل شده اند.

از طرف دیگر ژلاتو معمولا دارای چربی بسیار کمتری است. تقریباً در حدود ۴ الی ۹ درصد کالری دریافتی از این خوراکی، از چربی حاصل شده است. همچنین ژلاتو قند بیشتری نسبت به بستنی دارد.

با این وجود به یاد داشته باشید که هر دو این خوراکی ها حاوی مقدار زیادی قند هستند و مصرف زیاد آن ها برای سلامتی مضر است. یک وعده ۱/۲ لیوانی (۷۸ گرمی) بستنی وانیلی می تواند ۲۱۰ کالری و ۱۶ گرم قند داشته باشد. اما همین مقدار ژلاتو حاوی حدود ۱۶۰ کالری و ۱۷ گرم قند است.

با توجه به اینکه هر دو خوراکی قند و کالری زیادی دارند، از این رو توصیه می شود که گاه به گاه از آن ها استفاده کنید.

تفاوت ژلاتو و بستنی
تفاوت ژلاتو و بستنی

بافت و طعم

ژلاتو از نظر بافت بسیار ابریشمی و کمی متراکم تر از بستنی است. این چگالی بالا به ژلاتو اجازه می دهد تا طعم بسیار بیشتری نسبت به بستنی سنتی داشته باشد. ژلاتو معمولاً در طعم های طبیعی تهیه می شود.

هوای زیادی که هنگام تهیه بستنی وارد این خوراکی می شود بافت آن را نرم و سبک می کند. اگرچه بستنی نسبت به ژلاتو دارای کره ای بیشتری است. به همین دلیل برای طعم دار کردنش باید طعم دهنده بیشتری مصرف شود. این بدان دلیل است که چربی کرده روی زبان شما را می پوشاند. بنابراین مدت بیشتری طول می کشد تا جوانه های جشایی روی زبان عطر و طعم بستنی را تشخیص دهند.

روش نگهداری و کاربردها

ژلاتو را باید در دمایی حدود ۱۰ الی ۱۵ درجه فارنهایت (۶-۸ درجه سانتیگراد) نگهداری کرد. این در حالی است که بستنی به دمای کمتری نیاز دارد. این دما به افزایش مزه ژلاتو کمک می کند. زیرا دمایی که این خوراکی در آن نگهداری می شود باعث نمی شود که زبان هنگام خوردن ژلاتو یخ بزند و طعم را متوجه نشود.

معمولا ژلاتو را با کمک یک کفگیر پهن در کاسه سرو می کنند. اما بستنی به دلیل این که چربی بیشتری دارد و بهتر گرد می شود به صورت اسکوپی روی نان یا داخل کاسه ریخته می شود.

کدامیک را انتخاب کنیم؟

اگر دلتان می خواهد خوراکی کم چرب اما شیرینی را استفاده کنید ژلاتو بخورید. اما اگر چربی بیشتر ار ترجیح می دهید، بستنی را انتخاب کنید. ترجیح شما هر چه که باشد، چه بستنی و چه ژلاتو هر دو را باید در حد اعتدال استفاده کنید. زیرا قند و کالری این خوراکی ها به شدت زیاد است.

مصرف بیش از حد کالری و قندهای اضافه شده به محصولات کارخانه ای می تواند خطر ابتلا به بیماری هایی مانند بیماری های قلبی، چاقی، پوسیدگی دندان و دیابت را افزایش دهد. با این حال بستنی یا ژلاتو را می توانید هر چند ماه یک بار و برای ایجاد تنوع استفاده کنید.

نکته آخر

بستنی و ژلاتو هر دو دسرهای منجمد و محبوبی در جهان هستند. در حالی که میزان چربی و هوای دورن بستنی بیشتر است ژلاتو نرمتر و پر از عطر و طعم می باشد. اما هر دو خوراکی حاوی مقدار زیادی قند هستند. این در حالی است که میزان چربی ژلاتو به طور سنتی کمتر از چربی بستنی است.

هر دو این خوراکی ها اگر در حد اعتدال استفاده شوند می توانند بخشی از رژیم غذایی ما باشند. با این حال وقتی صحبت از قند و کالری می شود؛ بهتر است مصرف این نوع خوراکی ها را محدود کنید.

منابع:

  1. Sensory characteristics of ice cream produced in the U.S.A. and Italy
  2. Ice Cream
  3. VANILLA ICE CREAM
  4. GELATO
  5. Added sugars drive coronary heart disease via insulin resistance and hyperinsulinaemia: a new paradigm
  6. Obesity and Obesity Related Diseases, Sugar Consumption and Bad Oral Health: A Fatal Epidemic Mixtures
  7. Added sugars drive nutrient and energy deficit in obesity: a new paradigm