تب طوطی یک عفونت نادر است که به وسیله کلامیدیا پسیتاسی، که نوع خاصی از باکتری است، ایجاد می شود. این عفونت همچنین به نام های بیماری طوطی و پسیتاکوز نیز شناخته می شود. با توجه به گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) در ایالات متحده، از سال ۲۰۱۰ تا کنون هر ساله کمتر از ۱۰ مورد از این عفونت در بشر دیده شده است. با این حال، بسیاری از موارد این بیماری نیز ممکن است تشخیص داده نشده یا گزارش نشده باشند، زیرا علائم این عفونت مشابه بیماری های دیگر است.
همانطور که از نام این بیماری پیداست، این عفونت بیماری است که از پرندگان به بدن انسان منتقل می شود. با این وجود، طوطی ها تنها مجرمان ممکن انتقال این بیماری نیستند. سایر حیوانات وحشی و حیوانات خانگی نیز ممکن است عفونت را حمل کرده و به انسان منتقل کنند.
تب طوطی در کشورهایی مانند آرژانتین، استرالیا و انگلستان نیز گزارش شده است. این بیماری ممکن است در هر جایی که از پرندگان به عنوان حیوان خانگی استفاده می کنند و یا در جاهایی که از این حیوانات بیشتر مشاهده می شوند، شیوع پیدا کند. تب طوطی در محیط های گرمسیری شایع تر است.
ادامه این مقاله مجله پیام سلامت را به معرفی نشانه ها، روش های تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماری تب طوطی اختصاص داده ایم.
پرندگان منتقل کننده بیماری تب طوطی
در اغلب موارد، انسان تب طوطی را از پرندگان زیر دریافت می کند:
- طوطی ها
- جوجه ها
- بوقلمون
- کبوتر
- عروس هلندی
- اردک
شما می توانید این بیماری را از طریق دست زدن به پرنده آلوده یا تنفس ذرات ریز ادرار، مدفوع و یا سایر مواد زائد بدن این حیوانات دریافت کنید. این بیماری گاهی با بوسیدن حیوان به بدن منتقل می شود. اگر پرنده بدن را نوک بزند و گاز بگیرد نیز امکان انتقال بیماری وجود دارد.
انتقال بیماری از یک فرد آلوده به فرد سالم نیز ممکن است، اما این روش انتقال بسیار نادر است. اگر فرد آلوده به باکتری سرفه کرده و فرد سالم در معرض ذرات آب دهان فرد بیمار قرار بگیرد امکان انتقال بیماری وجود دارد.
تشخیص پرنده مبتلا به تب طوطی
پرندگان آلوده لزوما علائمی را از خود نشان نمی دهند. این پرندگان ممکن است چند ماه باکتری را در بدن داشته باشند و حمل کنند، اما علائمی از خود بروز ندهند. بنابراین عدم بروز علائم توسط پرنده به این معنی نیست که او بیمار نمی باشد.
پرندگان آلوده ممکن است دچار لرزش شوند یا مشکلات تنفسی از خود بروز دهند. سایر علائم این بیماری عبارتند از:
- ترشح از چشم یا بینی
- اسهال
- تغییر رنگ ادرار یا مدفوع. در این حالت مدفوع و ادرار سایه های مختلفی از رنگ سبز را دارند.
- کاهش وزن
- بی حسی و خواب آلودگی
- پرنده مریض ممکن است به اندازه کافی غذا نخورد و یا حتی اصلا میلی به غذا نداشته باشد.
علائم تب طوطی در انسان
در افراد مبتلا به این بیماری علائم معمولا شبیه آنفولانزا یا پنومونی هستند. این علائم معمولا حدود ۱۰ روز پس از قرار گرفتن در معرض باکتری شروع می شوند، اما بین ۴ تا حداکثر ۱۹ روز به طول می انجامند.
تب طوطی دارای علائم بسیاری است که ممکن است شما آن ها را با آنفولانزا مرتبط بدانید. این علائم عبارتند از:
- تب و لرز
- تهوع و استفراغ
- درد عضلانی و مفصلی
- اسهال
- ضعف
- خستگی
- سرفه (که معمولا خشک است)
سایر علائمی که ممکن است به نظر به آنفولانزا مرتبط نباشند عبارتند از:
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- حساسیت به نور
در موارد نادر، بیماری ممکن است باعث التهاب ارگان های مختلف داخلی شود. این ارگان ها شامل مغز، کبد و قلب می باشند. تب طوطی همچنین می تواند به کاهش عملکرد ریه و پنومونی نیز منجر شود.
بیماری هایی که دارای علائم مشابه با تب طوطی هستند عبارتند از:
- بروسلوز، یک عفونت باکتریایی است که به طور معمول در دام ها یافت می شود اما می تواند به انسان نیز منتقل شود.
- تولارمی، یک بیماری نادر است که معمولا در خرگوش و جوندگان یافت می شود. این بیماری می تواند به وسیله نیش پشه و حشرات و یا تماس با پستاندار کوچک آلوده، به انسان منتقل شود.
- اندوکاردیت عفونی
- آنفلوآنزا
- بیماری سل
- ذات الریه
- تب Q، که نوع دیگری از عفونت باکتریایی است.
روش های تشخیص تب طوطی
از آنجا که تب طوطی بیماری نادری است، پزشک ممکن است ابتدا به این بیماری مشکوک نشود. اگر به تازگی با پرنده هایی که به طور بالقوه عامل بیماری هستند تماس داشته اید یا اگر در فروشگاه حیوانات خانگی، مطب دامپزشکی، مرغداری یا در هر محل دیگری که با پرندگان سرو کار دارد کار می کنید، برای تشخیص بیماری باید این موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
برای تشخیص تب طوطی، پزشک معمولا چندین آزمایش را انجام می دهد. آزمایش کشت خلط و خون می تواند نشان دهد که آیا شما این نوع باکتریایی را در بدن دارید یا خیر. تصویر برداری اشعه ایکس قفسه سینه نیز می تواند پنومونی را نشان دهد. پنومونی گاهی اوقات ناشی از این بیماری است.
پزشک گاهی تست آنتی بادی را تجویز می کند تا ببینید آیا شما آنتی بادی هایی که نشان دهنده تب طوطی هستند را دارید یا خیر. آنتی بادی ها پروتئین هایی هستند که هنگام تشخیص یک ماده خارجی یا مضر مانند باکتری یا انگل توسط سیستم ایمنی، تولید می شوند. تغییر در سطح آنتی بادی ها می تواند نشان دهنده این باشد که شما با باکتری هایی که تب طوطی را ایجاد می کنند، آلوده شده اید.
درمان این بیماری
تب طوطی با آنتی بیوتیک درمان می شود. تتراسیکلین و داکسی سایکلین دو نوع آنتی بیوتیکی هستند که در برابر این بیماری موثر می باشند. با این حال، پزشک ممکن است گاهی اوقات بیمار را با سایر انواع یا کلاس های آنتی بیوتیک درمان کند. کودکان مبتلا ممکن است با آسیترومایسین درمان شوند.
پس از تشخیص، درمان با آنتی بیوتیک به طور معمول در عرض ۱۰ تا ۱۴ روز، علائم بیماری را از بین می برد.
اکثر افرادی که مبتلا به این بیماری شده و به موقع درمان می شوند، به طور کامل بهبود می یابند. با این حال، روند بهبودی ممکن است در افراد مسن، بسیار کم سن یا کسانی که مشکلات زمینه ای دیگری دارند، کند باشد. با این حال، تب طوطی به ندرت باعث مرگ در انسان هایی می شود که درمان مناسب را دریافت کرده اند.
روش های جلوگیری از ابتلا به تب طوطی
اگر پرنده ای را به عنوان حیوان خانگی نگهداری می کنید، می توانید اقدامات زیر را برای کاهش شانس ابتلا به تب طوطی انجام دهید. این اقدامات عبارتند از:
- هر روز محل زندگی و بدن خود پرنده را تمیز کنید.
- او را به درستی تغذیه کنید.
- فضای کافی به او بدهید و قفس او را شلوغ نکنید.
- اگر بیش از ۲ پرنده را در خانه نگهداری می کنید قفس آن ها را دور از هم نگه دارید. به طوری که مدفوع و مواد دیگر نتوانند بین قفس ها منتقل شوند.
موارد زیر گام های دیگری هستند که می توانید برای جلوگیری از ابتلا به تب طوطی از آن ها استفاده کنید.
- اگر به تازگی پرنده ای را پیدا کرده اید و قصد دارید از آن در خانه نگهداری کنید ابتدا آن را به دامپزشک نشان دهید و حداقل او را ۳۰ روز در قرنطینه بگذارید.
- اگر پرنده مریض یا مرده ای را دیدید، نباید آن را لمس کنید.
- در هنگام تمیز کردن قفس از دستکش و ماسک برای جلوگیری از تنفس هر گونه باکتری، گرد و غبار و یا سایر آلودگی ها استفاده کنید.
- باید قفس و تمام تجهیزاتی را که پرنده از آن ها استفاده می کند را برای جلوگیری از ابتلا به عفونت و یا عود مجدد عفونت، ضد عفونی کنید.
تاریجچه بیماری تب طوطی
در اواخر سال ۱۹۲۹، سیمون S. مارتین طوطی را از بالتیمور برای همسرش به عنوان هدیه کریسمس خریداری کرد. او از خویشاوندان خود در خواست کرد که از این طوطی تا روز کریسمس مراقبت کنند. حال طوطی از روزی که خریداری شد، به طور فزاینده ای بدتر شد. تا جایی که روز کریسمس پرنده جان خود را از دست داد. پس از وقوع این حادثه، دو تن از بستگانی که از پرنده مراقبت می کردند نیز بیمار شدند. لیلیان همسر مارتین نیز بیمار شد.
این داستان در روزنامه ها چاپ شد و ترس از شیوع تب طوطی در جامعه پراکنده شد. تعداد افراد مبتلا به این عفونت نیز به طوری چشمگیری افزایش یافت. به این دلیل پزشکان شروع به بررسی پرندگان خانگی و افراد مبتلا به علائمی شبیه به آنفولانزا یا پنومونی کردند. رسانه های آمریکایی عامل این بیماری مرموز و جدید را نامشخص اعلام کرده و گزارش های نادرست تعداد تلفات مرتبط به این عفونت فقط وحشت عمومی را افزایش می داد. با این حال، آگاهی از این بیماری توانست منبع بیماری و روش درمان را روشن کند.