لنفادنیت مزانتریک که به آن آدنیت مزانتریک نیز گفته می شود بیماری است که در آن غدد لنفاوی در مزانتر دچار التهاب می شود. مزانتر عضوی است که به روده و دیواره شکم متصل است و باعث می شود که آن ها در جای خود ثابت بمانند. به طور معمول آدنیت مزانتریک بر اثر عفونت روده ایجاد می شود. در صورتی که عفونت خفیف باشد، به درمان نیازی نیست و خود به خود درمان می شود. گاهی نیز لنفادنیت مزانتریک با آپاندیسیت اشتباه گرفته می شود. این بیماری در کودکان زیر سن ۱۶ سال نسبت به بزرگسالان بیشتر مشاهده می شود.
این مقاله مجله پیام سلامت را به معرفی علل، علائم و روش های درمان آدنیت مزانتریک اختصاص داده ایم. به همین جهت می توانید در محتویات این مقاله، مطالب زیر را مطالعه نمایید:
- علل ایجاد لنفادنیت مزانتریک چه می باشد؟
- نشانه ها و عوارض ناشی از این بیماری چیست؟
- روش های تشخیص لنفادنیت مزانتریک کدامند؟
- آیا درمان و راه حل خانگی برای کاهش علائم وجود دارد؟
علت ایجاد آدنیت مزانتریک چیست؟
گره ها یا غدد لنفاوی، بخشی از سیستم لنفاوی بدن هستند. آنها در سراسر بدن وجود دارند. به عنوان بخشی از سیستم ایمنی بدن، غدد لنفاوی به بدن برای محافظت در برابر عفونت و بیماری ها کمک می کند. این غدد، لنفوسیت ها، که سلول های سفید خون هستند و برای مبارزه با عفونت طراحی شده اند را در خود ذخیره می کنند.
هنگامی که عفونت رخ می دهد، تعداد سلول های سفید خون افزایش می یابد و غدد لنفاوی متورم و دردناک می شوند. غدد لنفاوی که نزدیک به محل عفونت هستند بیشتر تحت تاثیر قرار دارند.
اگر غدد لنفاوی مزانتر به یک عفونت در شکم یا روده واکنش نشان دهند، متورم و دردناک شده و باعث ایجاد درد شکم می شوند. آدنیت مزانتریک معمولا ناشی از یک عفونت ویروسی یا باکتریایی است. گاهی نیز ممکن است با برخی از انواع سرطان، و یا بیماری التهابی روده (IBD) رخ دهد.
علائم و نشانه های ناشی از این بیماری چه می باشد؟
علائم آدنیت مزانتر شبیه به علائم کسانی است که به آپاندیسیت مبتلا شده اند. اما در حقیقت این بیماری کمتر از التهاب آپاندیس جدی است.
مهمترین علائم این بیماری عبارتند از:
- دل درد
- تب
- اسهال
- تهوع و استفراغ
درد شکم که در این بیماری ایجاد می شود، در نزدیکی محل ناف احساس شده و به سمت پایین و راست شکم گسترش پیدا می کند. گاهی اوقات نیز قبل از شروع علائم بیماری، گلودرد و علائم سرماخوردگی نیز ایجاد می شود.
ایجاد عفونت دستگاه تنفسی فوقانی در مبتلایان به این بیماری نیز شیوع دارد. آدنیت مزانتریک به طور معمول خفیف است، و طول درمان آن تنها چند روز می باشد. در اغلب موارد، این التهاب، بدون دخالت و به خودی خود از بین می رود.
اما اگر علائمتان بدتر شد و فاصله دردها پی در پی بود و یا هر کدام از علائم زیر ایجاد شد، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید:
- درد معده شدید و ناگهانی
- درد معده همراه با تب
- درد معده همراه با اسهال یا استفراغ
اگر در فرایند خوابتان دچار اختلال و تغییراتی شدید و یا در اشتها و عادات روده (اجابت مزاج) تغییر مشاهده شد نیز باید به پزشک مراجعه کنید. آدنیت مزانتریک به طور معمولا مشکل جدی و خطرناکی نیست اما اگر تورم غدد لنفاوی مدت طولانی در بدن وجود داشته باشد، می تواند نشانه از مشکل جدی باشد و باید سریعا فرد تحت درمان قرار بگیرد.
اگر تورم ایجاد شده به دلیل وجود عفونت باکتریایی شدید باشد و درمان نشود، عفونت می تواند به جریان خون راه پیدا کند. این موضوع منجر به گسترش عفونت به سایر نقاط بدن خواهد شد. به این عفونت سپسیس گفته می شود. سپسیس یک عفونت جدی خون است که می تواند کشنده باشد.
علائم آدنیت مزانتر، می تواند با دو اختلال و بیماری، حاملگی خارج رحم و آپاندیسیت اشتباه گرفته شود. ضمن این که به زنان بارداری که علائم این بیماری را دارند پیشنهاد می شود حتما به پزشک مراجعه کنند.
روش های تشخیص لنفادنیت مزانتریک
در برخی موارد، به دلیل آن که درد در بیمار گسترده است، تشخیص این بیماری کمی دشوار می شود. اما معمولا برای تشخیص لنفادنیت مزانتریک از روش های زیر استفاده خواهد شد:
- بررسی تاریخچه و سوابق پزشکی بیمار
- مطالعات تصویربرداری مانند سونوگرافی شکم یا سی تی اسکن (CTG) شکم (این روش برای تشخیص افتراق بین آدنیت مزانتر و آپاندیس استفاده می شود)
- اسکن هسته ای ممکن است نشان دهد که غدد لنفاوی بزرگ شده یا دیواره روده سفت و ضخیم شده است
- ارسال نمونه خون برای تست های آزمایشگاهی جهت یافتن عفونت. طیف وسیعی از پاتوژن ها می توانند مسئول ایجاد این عفونت باشند. به عنوان مثال در شمال امریکا، شایع ترین باکتری که علت آدنیت مزانتر است یرسینیا انتروکولیتیکا می باشد.
روش های درمانی آدنیت مزانتریک چیست؟
موارد خفیف آدنیت مزانتریک اغلب خود به خود بهبود پیدا می کنند. هر چند برای کاهش علائم و تسکین آن ها، برخی از درمان ها در دسترس هستند. این درمان ها عبارتند از:
- داروهای مسکن و ضد درد (OTC): داروهایی که برای درمان درد و تب استفاده می شوند می تواند به کاهش برخی از ناراحتی های این بیماری کمک کند.
- عفونتهای باکتریایی متوسط و شدید نیاز به تجویز آنتی بیوتیک دارند.
دیگر پیشنهادات برای کمک به بهبود علائم عبارتند از:
- استراحت زیاد برای کمک به بدن جهت تسریع در روند بهبودی
- نوشیدن مقدار زیادی مایعات برای کمک به جلوگیری از کم آبی، به خصوص بعد از استفراغ و اسهال
- استفاده از کمپرس آب گرم در ناحیه شکم برای کاهش درد
داروهای خانگی نیز وجود دارند که ممکن است در کاهش آدنیت مزانتریک مفید باشند. گزینه های درمان طبیعی که ممکن است موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شده و برای مبارزه با عفونت مناسب باشند عبارتند از:
- اکیناسه (مخروط سانان): اکیناسه، یک گروه از گیاهان بومی آمریکا هستند و بیشتر برای کمک به مبارزه با عفونت ها استفاده می شوند. شاخ و برگ این گیاهان می تواند سیستم ایمنی را تقویت کرده و سمومی که باعث عفونت شده اند را دفع کند. این کار می تواند سرعت فرایند درمان را بیشتر کند.
- نیلی وحشی: این مکمل، خواص مبارزه کننده با عفونت دارد و باید آن را با اکیناسه استفاده کرد. اگر این گیاه به درستی استفاده شود، می تواند سیستم ایمنی بدن را پاک کرده و برای مبارزه با این بیماری مفید باشد.
- شیرین بیان: خواص ضد التهابی و خواص محفاظت کنندگی از مخاط موجب می شود که این گیاه برای درمان انواع عفونت ها مفید باشد. ضمن درمان آدنیت مزانتریک، می تواند به روده برای ایجاد تعادل در باکتری های سالم کمک کند.
در حال حاضر، شواهد علمی کمی برای حمایت از استفاده از این درمان های طبیعی در دسترس است.
جلوگیری از آدنیت مزانتریک
آدنیت مزانتریک همیشه قابل پیشگیری نیست. اما کاهش خطر ابتلا به عفونت های باکتریایی و ویروسی می تواند در کاهش خطر ابتلا به این التهاب موثر باشد.
برخی از کارهایی که می توانید برای کاهش خطر ابتلا به آدنیت مزانتریک انجام دهید عبارتند از:
- شستن دست ها به طور منظم با آب و صابون: این کار موجب می شود که باکتری ها و ویروس ها از بین رفته و از گسترش آن جلوگیری شود.
- دوری از افراد بیمار: برخی باکتری ها و ویروس ها می توانند از طریق تماس نزدیک با دیگران منتقل شوند.
- استفاده از روش های ضد عفونی کننده: سعی کنید محیط آشپزخانه، حمام و محل هایی که تماس فیزیکی با آن دارید را به طور منظم ضد عفونی کنید.
مطالعات نشان می دهد که افرادی که در طول دوران کودکی یا نوجوانی آدنیت مزانتریک را تجربه می کنند، خطر ابتلا به کولیت اولسراتیو در مراحل بعدی زندگی آن ها کم می شود.