باروتروما گوش بیماری است که به علت تغییرات فشار، باعث ایجاد ناراحتی در گوش می شود. در هر گوش یک لوله وجود دارد که وسط گوش شما را به گلو و بینی متصل می کند. این لوله به تنظیم فشار گوش نیز کمک می کند. این لوله شیپور استاش نامیده می شود. هنگامی که شیپور استاش مسدود می شود، ممکن است باروتروما گوش را تجربه کنید.
ابتلای گاه به گاه به باروتروما گوش طبیعی است. به ویژه در محیط هایی که فشار هوا در آنجا تغییر می کند. در حالی که این شرایط در برخی افراد بی هیچ عنوان نشانه بدی نیست، اما وقوع مکرر آن ممکن است باعث عوارض جدی شود. بنابراین مهم است که تفاوت بین موارد حاد (گاه به گاه) و موارد مزمن (تکرار) این حالت را درک کنید. در این صورت می توانید متوجه شوید که چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید.
ادامه این مقاله مجله پیام سلامت را به معرفی نشانه ها، علل، عوامل خطر، روش های تشخیص و روش های درمان باروتروما گوش اختصاص داده ایم.
علائم باروتروما گوش
اگر باروتروما گوش دارید، ممکن است یک فشار ناراحت کننده را در داخل گوش احساس کنید. نشانه های رایجی که پیش از این نشانه و در موارد ملایم و متوسط این اختلال رخ می دهند شامل موارد زیر هستند:
- سرگیجه
- احساس ناراحتی عمومی در گوش
- کم شنوایی یا مشکل شنوایی
- احساس گرفتگی یا پری در گوش
اگر این علائم درمان نشوند می توانند به شدت پیشرفت کنند و تشدید شوند. علائم اضافی که ممکن است در این موارد رخ دهند عبارتند از:
- گوش درد
- احساس فشار در گوش، مانند حالتی که سرتان را زیر آب می برید
- خونریزی از بینی
- کاهش شنوایی خفیف یا شدید یا مشکل در شنیدن
- وارد آمدن آسیب به پرده گوش
خوشبختانه پس از درمان، تقریبا تمام علائم از بین می روند. در این اختلال کاهش شنوایی، تقریبا همیشه موقت و برگشت پذیر است.
علل باروتروما گوش
انسداد شیپور استاش یکی از علل اصلی باروتروما گوش است. شیپور استاش کمک می کند تا تعادل در طول تغییر فشار محیط، برقرار شود. به عنوان مثال، خمیازه کشیدن به طور معمول شیپور استاش را باز می کند. هنگامی که این لوله مسدود می شود، با خمیازه کشیدن علائم ایجاد می شود. زیرا فشاری که در گوش است متفاوت از فشاری می شود که خارج از گوش جریان دارد.
تغییرات ارتفاع، شایع ترین علت این بیماری است. یکی از زمان هایی که باعث می شود بسیاری از افراد باروتروما گوش را تجربه کنند، زمان صعود یا فرود هواپیما است. به همین دلیل گاهی به این شرایط، گوش هواپیما نیز گفته می شود.
موارد دیگری که ممکن است موجب باروتروما گوش شوند عبارتند از:
- غواصی
- صعود کردن به قله
- رانندگی کردن در جاده های کوهستانی
باروتروما گوش ناشی از غواصی
غواصی یکی از علل شایع باروتروما گوش است. هنگامی که غواصی می کنید، زیر آب فشار بیشتری را نسبت به روی زمین تحمل می کنید. شیرجه زدن اغلب بزرگترین خطر ایجاد کننده آسیب در گوش برای غواصان است. علائم این آسیب معمولا بلافاصله یا در عرض مدت کمی پس از شیرجه زدن شروع می شوند.
باروتروما گوش میانی به ویژه در غواصان رایج است، زیرا فشار زیر آب به شدت تغییر می کند. برای جلوگیری از این عارضه بهتر است بدنتان را به تدریج وارد آب کنید.
عوامل خطر
هر گونه مساله ای که بتواند شیپور استاش را مسدود کند، شما را در معرض خطر ابتلا به باروتروما قرار می دهد. افراد مبتلا به آلرژی، سرماخوردگی و یا عفونت های فعال ممکن است بیشتر در معرض این عارضه قرار گیرند.
نوزادان و کودکان نیز در معرض این وضعیت قرار دارند. شیپور استاش کودکان کوچکتر از شیپور استاش بزرگسالان است. به همین دلیل ممکن است راحت تر مسدود شود. اکثرا دیده اید که نوزادان و کودکان نوپا هنگام فرود و صعود هواپیما گریه می کنند. این گریه اغلب به این خاطر است که آن ها علائم باروتروما گوش را احساس می کنند.
تشخیص باروتروما گوش
در حالی که در اکثر مواقع این عارضه به خودی خود از بین می رود، اما اگر دچار علائمی مانند درد شدید یا خونریزی از گوش شدید، باید با پزشک تماس بگیرید. ممکن است انجام معاینه پزشکی برای جلوگیری از عفونت گوش ضروری باشد.
باروتروما گوش را اغلب می توان از طریق معاینه فیزیکی تشخیص داد. نگاه کردن به گوش از نزدیک با یک اتوسکوپ می تواند تغییرات ایجاد شده در گوش را نشان دهد. با توجه به تغییر فشار، ممکن است گوش کم به سمت داخل یا خارج هل داده شده باشد.
پزشک همچنین از بیمار می خواهد که هوا را در بینی بدمد. با این کار تجمع مایع یا خون در پشت پرده گوش مشخص می شود. اگر پس از معاینه فیزیکی نتایج قابل توجهی ایجاد نشود، گزارش موقعیت هایی که علائم شما را تشدید می کنند می تواند سرنخ هایی را برای تشخیص درست به پزشک ارائه دهد.
درمان باروتروما گوش
در اغلب موارد باروتروما گوش بدون مداخله پزشکی درمان می شود. اقدامات خود مراقبتی خاصی نیز وجود دارد که می توانید برای تسکین فوری آن ها را انجام دهید. برای کاهش اثرات فشار هوا بر روی گوش می توانید از روش های زیر استفاده کنید:
- خمیازه کشیدن
- جویدن آدامس
- دمیدن در بینی
- مصرف آنتی هیستامین یا ضد احتقان ها
در موارد شدید، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک یا استروئید تجویز کند تا در حل عفونت یا التهاب موثر باشد.
در بعضی موارد، باروتروما گوش منجر به پاره شدن پرده گوش می شود. ترمیم زخم ایجاد شده بر اثر پاره شدن پرده گوش به دو ماه زمان نیاز دارد. نشانه هایی که با انجام اقدامات زیر بهبود پیدا نمی کنند ممکن است برای پیشگیری از آسیب دائمی بر روی پرده گوش، به جراحی نیاز داشته باشند.
عمل جراحی
در موارد شدید یا مزمن باروتروما، جراحی ممکن است بهترین گزینه درمان باشد. در موارد مزمن باروتروما، گوش ممکن است با کمک لوله ای باز نگه داشته شود. در این روش یک استوانه کوچک، برای تحریک جریان هوا، در گوش کار گذاشته می شود. این لوله به عنوان لوله های تیپاپوستومی یا گومومت ها نیز شناخته می شوند. این روش جراحی بیشتر برای کودکان مورد استفاده قرار می گیرند و می توانند از بروز عفونت های ناشی از گوش و بینی جلوگیری کنند.
این لوله ها معمولا برای افرادی که دارای باروترومای مزمن هستند و اغلب اوقات در ارتفاعات قرار دارند، مانند افرادی که نیاز به پرواز دارند یا زیاد مسافرت می کنند نیز کاربرد دارد. این لوله معمولا ۶ تا ۱۲ ماه در گوش باقی می ماند.
البته روش جراحی دیگری نیز وجود دارد که شامل ایجاد یک شکاف کوچک روی پرده گوش است. این شکاف اجازه می دهد که فشار داخل و خارج گوش متعادل شود. این روش جراحی می تواند هر گونه مایعی که در گوش جمع شده است را نیز از بین ببرد. این شکاف به سرعت ترمیم می شود. بنابراین این روش جراحی ممکن است گزینه درمان دائمی نباشد.
باروتروما گوش در نوزادان
نوزادان و کودکان به باروتروما گوش بسیار حساس هستند. این به این علت است که شیپور استاش آنها بسیار کوچکتر و راست تر از افراد بالغ است. اگر نوزاد شما علائم ناراحتی، تحریک شدگی یا درد را در هنگام تغییر ارتفاع از خود نشان می دهد، احتمال دارد که او در معرض باروتروما قرار داشته باشد.
برای کمک به جلوگیری از مشکلات شنوایی در نوزادان، می توانید آنها را در طول زمانی که در معرض تغییر ارتفاع هستند با شیر مادر یا شیر خشک تغذیه کنید. برای کودکان مبتلا به ناراحتی گوش، پزشک معمولا برای کمک به کاهش درد، قطره گوش را تجویز می کند.
عوارض احتمالی
باروتروما گوش معمولا موقت است. با این حال، در بعضی از افراد ممکن است عوارض ایجاد کند. به ویژه در مواردی که مزمن می شود. باروتروما گوش اگر بدون درمان رها شود می تواند عوارض زیر را در پی داشته باشد:
- عفونت گوش
- پاره شدن پرده گوش
- از دست دادن شنوایی
- درد تکراری
- سرگیجه مزمن و احساس عدم تعادل (سرگیجه)
- خونریزی از گوش و بینی
اگر درد گوش یا کاهش شنوایی دارید، باید با پزشک مشورت کنید. علائم مداوم و تکراری می تواند نشانه ای از باروتروما شدید یا مزمن باشد. دکتر می تواند به سادگی باروتروما گوش مزمن را درمان کرده و راهنمایی هایی را به شما ارائه کند تا از عوارض پیشگیری کنید.
دوره ریکاوری
شدت و انواع خاصی از باروتروما گوش وجود دارد که بر چگونگی بهبودی فرد تاثیر می گذارد و فرایند بازیابی را تغییر می دهد. اکثر کسانی که در معرض باروتروما گوش قرار می گیرند، به طور کامل و بدون ابتلا به کم شنوایی دائمی بهبود می یابند. در دوره ریکاوری، بیماران بایستی از قرار دادن گوش در معرض تغییرات فشار اجتناب کنند. بسیاری از موارد باروتروما به طور خود به خود و بدون درمان حل خواهند شد.
اگر باروتروما به علت آلرژی یا عفونت تنفسی ایجاد شده باشد، وقتی که علت اصلی درمان شود، گرفتگی گوش نیز از بین خواهد رفت. موارد خفیف تا متوسط باروتروما، به طور متوسط دو هفته طول درمان دارند. موارد شدید که نیاز به جراحی دارند طول درمانی معادل ۶ تا ۱۲ ماه می خواهند.
وقتی باروتروما منجر به عفونت و یا درد شدید می شود و نشانه های آن به مراتب بدتر شده و به نظر غیر قابل درمان می رسند، باید به متخصص گوش حلق و بینی مراجعه کنید.
جلوگیری از باروتروما گوش
شما می توانید خطر ابتلا به باروتروما گوش را با استفاده از آنتی هیستامین ها یا ضد احتقان ها قبل از غواصی یا پرواز کردن با هواپیما کاهش دهید. البته قبل از مصرف این داروها حتما این موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
گام های دیگری که می توانید برای جلوگیری یا کاهش باروتروما گوش انجام دهید عبارتند از:
- فرو رفتن در آب به آرامی در زمان غواصی
- بلعیدن آب دهان، خمیازه کشیدن و جویدن آدامس هنگامی که احساس می کنید علائم باروتروما گوش را دارید
- باز دم از راه بینی در طول صعود به ارتفاعات
- استفاده از گوش گیر در زمان غواصی یا پرواز