اختلالات چشمی یکی از بیماری هایی است که سلامت پرندگان خانگی را به خطر می اندازند. این بیماری ها از آسیب یا ایجاد عفونت در چشم ناشی می شوند. ضمن این که گاهی نیز بیماری های چشم در پرندگان نشانه از بیماری زمینه ای دیگر است. بنابراین در صورتی که پرنده خانگی تان به بیماری های چشم مبتلا شده است، این بیماری را جدی گرفته و حیوان را به دامپزشک نشان دهید. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت پیرو مطالب قبلی مرتبط با نگهداری از حیوانات خانگی به خصوص نگهداری از پرندگان، در مورد انواع، نشانه ها، علل، درمان و پیشگیری از بیماری های چشم در پرندگان صحبت خواهیم کرد.
نشانه ها و انواع بیماری های چشم در پرندگان
آماس ملتحمه: آماس یا ورم ملتحمه، یک اختلال معمول چشم در پرندگان است که معمولا توسط باکتری ایجاد می شود و می تواند منجر به قرمزی و متورم شدن پلک حیوان شود. ضمن این که پرنده ممکن است حساسیت به نور نیز داشته باشد. ورم ملتحمه همچنین می تواند علامت بیماری های دیگر از جمله عفونت های تنفسی باشد.
یووئیت: یووئیت باعث التهاب بخش های داخلی چشم می شود. با این حال، این عارضه معمولا با علائم سایر بیماری های داخلی در پرنده همراه است. برای جلوگیری از شکل گیری آب مروارید توسط این بیماری باید هر چه سریع تر آن را درمان کنید.
آب مروارید: آب مروارید در پرندگان نیز در شرایط زیر رخ می دهد:
- کمبود ویتامین E
- ابتلا به عفونت آنسفالومیلیت
- قرار گرفتن در معرض مداوم برخی از چراغ های مصنوعی
بیماری مارک: این بیماری یک نوع خاص از اختلالات چشمی است که توسط یک عفونت ویروسی ایجاد می شود. بیماری مارک می تواند موجب نامنظم شدن مردک چشم و کوری شده و در شرایط حاد نیز ممکن است به سرطان پیشرفت کند. واکسیناسیون حیوان می تواند از این اختلال چشمی جلوگیری کند. با این حال، اگر حیوان به این ویروس مبتلا شود، متاسفانه دیگر درمان نخواهد شد.
آبله مرغی: آبله مرغان نیز یکی دیگر از بیماری های چشم در پرندگان خانگی است که معمولا به علت عفونتی ویروسی ایجاد می شود. اگر چه این بیماری در بین انسان ها عمومی است. اما در پرندگان می تواند علائمی مانند موارد زیر داشته باشد:
- تورم پلک با تشکیل تاول
- از دست دادن جزئی یا کلی بینایی
این ویروس در اکثر موارد کره چشم را درگیر نکرده بنابراین اختلالاتی که بر روی بینایی حیوان به دلیل این بیماری ایجاد شده است، بعد از درمان عفونت قابل برگشت است.
علل ایجاد بیماری های چشم در پرندگان خانگی
بسیاری از بیماری های چشم در پرندگان خانگی توسط عفونت های باکتریایی (به عنوان مثال، سالمونلا) ایجاد می شود. این باکتری خاص، سبب ورم ملتحمه و التهاب همراه با چرک در کره چشم می شود و ممکن است به کوری منتهی شود. علاوه بر این، سالمونلا مسری است و اغلب از والدین در زمان جوجه بودن حیوان به او منتقل می شود. گاهی نیز این ویروس به صورت ارثی از زمانی که حیوان در تخم است در بدنش وجود دارد.
عفونت های قارچی چشم نیز می توانند به اختلالات چشم پرنده منجر شوند. این عفونت ها عموما به دلیل مصرف غذاهای کپک زده در بدن حیوان شکل می گیرد. شایع ترین قارچی که به سیستم تنفسی پرنده حمله می کند، آسپرژیلوس نام دارد. این قارچ همچنین می تواند مغز و چشم حیوان را نیز تحت تاثیر قرار دهد. با ابتلا به این عفونت علائم زیر در حیوان وجود دارد:
- زرد شدن زیر پلک
- التهاب چشم
اگر این قارچ درمان نشود می تواند آسیب شدید به چشم وارد کند.
کمبود ویتامین یکی دیگر از علل بیماری های چشم در پرندگان خانگی است. به عنوان مثال، کمبود ویتامین E در والدین پرنده می تواند منجر به تولد جوجه کور شود. ویتامین A نیز برای تشکیل چشم و تجمع رنگدانه در آن ضروری است. برای جلوگیری از چنین کمبودهایی توصیه می شود از خوراک های بسته بندی استاندارد و تایید شده استفاده کنید.
درمان اختلالات چشم در پرندگان
در صورتی که هر گونه علائم اعم از موارد زیر را در پرنده مشاهده کردید سریعا او را برای درمان نزد دامپزشک ببرید.
- بسته شدن چشم
- تورم
- قرمزی
- ترشح یک ماده غیر معمول از چشم
- پلک زدن بیش از حد
قطره های آنتی بیوتیک چشمی یا سایر داروها می توانند در درمان اختلال چشم در مراحل اولیه کمک کننده باشند.
جلوگیری از بیماری های چشم در پرندگان خانگی
پیشگیری از انواع خاصی از اختلالات چشم به علائم موجود در پرنده وابسته است. اما، مداخله پزشکی به موقع می تواند پرنده را از درد و رنج، و همچنین هر گونه آسیب جدی به چشم نجات دهد.