دهان و گلو از اهمیت بسیار زیادی در بدن برخوردارند، زیرا همه ماده غذایی مورد نیاز شما از طریق آنها وارد بدن می شوند. تارهای صوتی نیز در گلو وجود دارند که به کمک زبان می توانند به شما توان صحبت کردن بدهند. هر گونه عفونت در دهان می تواند بر روی این مناطق تاثیر بگذارد و موجب درد شدید شود. بسیاری از افراد سفید شدن زبان و گلو درد را به ویژه در زمستان، تجربه می کنند. اما علت این عارضه چیست و چگونه می توان آن را درمان کرد؟ اگر تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت با ما همراه شوید پاسخ این سوالات را دریافت می کنید.
علل سفید شدن زبان و گلو درد
سفید شدن زبان، نتیجه حضور قارچ ها یا باکتری ها است که روی سطح زبان جا خوش می کنند. این پوشش منجر به انسداد در دفع سلول های مرده زبان می شود و ظاهر زبان را سفید می کند. در این حالت ممکن است گلو درد یا ظاهر شدن برآمدگی هایی را در پشت گلو تجربه کنید.
برفک دهان
این عفونت دهانی ناشی از کاندیدا آلبیکنس باعث تجمع قارچ درون پوشش دهان می شود. ممکن است همزمان شاهد ضایعات کرم و سفید رنگ روی زبان یا قسمت داخلی گونه ها باشید. این زخم ها می تواند بسیار دردناک باشند و حتی زمانی که به آن ها دست می زنید خونریزی کنند. عفونت همچنین ممکن است بر لوزه ها، پشت گلو، لثه ها و سقف دهان تاثیر بگذارد. هر کس می تواند این عفونت را در هر سنی دریافت کند. برفک دهان معمولا ناشی از ضعف در سیستم ایمنی است و می تواند ناشی از یک بیماری زمینه ای و یا مصرف بیش از حد آنتی بیوتیک ها باشد. برخی از عوامل مستعد کننده عبارتند از:
- ابتلا به HIV
- دیابت
- مصرف داروهای ضد سرطان
- مصرف قرص های جلوگیری از بارداری
لوکوپلاکیا
لوکوپلاکیا یکی از دلایل اصلی است که ممکن است سفید شدن زبان و گلو درد را ایجاد کند. در این شرایط، تکه های سفید ضخیم روی زبان، لثه ها و حتی در داخل گونه ها ایجاد می شود. این تکه ها معمولا نتیجه ضخیم شدن لایه اپیدرمی می باشند. به طور کلی دو نوع لوکوپلاکیا به شرح زیر وجود دارد:
- لوکوپلاکیا استاندارد
- لوکوپلاکیا مویی
لوکوپلاکیا استاندارد نتیجه مصرف مزمن تنباکو است. جویدن توتون نیز نتایج مشابه ای را ایجاد می کند و باعث می شود که تکه های سفید در ناحیه ای که توتون و تنباکو با آن در تماس است ظاهر شود. استفاده بیش از حد از الکل ممکن است در ایجاد لکوپالاکیا استاندارد نقش داشته باشد.
لوکوپلاکیا مویی نتیجه عفونت ناشی از یک ویروس به نام ویروس اپشتین بار (EBV) می باشد. هنگامی که شما آلوده می شوید، ویروس در بدن باقی مانده و منتظر زمانی می ماند که سیستم ایمنی ضعیف می شود. در این شرایط ویروس دوباره فعال شده و باعث ایجاد بیماری هایی مانند اپشتین بار می شود.
عفونت باکتریایی
عفونت های باکتریایی می توانند منجر به عفونت شدید گلو و سینوس ها شده و به این ترتیب زبان را سفید کرده و گلو درد ایجاد کند. ممکن است علائم دیگری نیز داشته باشید. به عنوان مثال، فرد مبتلا به عفونت سینوسی ممکن است دچار علائم زیر شود:
- آبریزش بینی
- گرفتگی بینی
- احساس درد و فشار در اطراف چشم ها، بینی و سر
تب نیز ممکن است وجود داشته باشد. به طور مشابه، هنگامی که دچار گلو درد استرپتوکوکی می شوید، زبان و غدد لنفاوی متورم شده و لوزه ها قرمز می شوند. برای درمان هر دو بیماری معمولا به مراقبت پزشکی نیاز دارید.
عفونت ویروسی
وقتی که شما اچ آی وی یا ایدز دارید، ممکن است همراه با سایر علائم دچار سفید شدن زبان و گلو درد نیز شوید. معمولا این اتفاق زمانی می افتد که این شرایط سیستم ایمنی بدن شما را تضعیف می کند و شما را به آلودگی های مخمر و قارچی آسیب پذیر تر می کند. در حالی که درمان قطعی برای ایدز و یا HIV در دسترس نیست، اما ممکن است بتوانید ظرف ۷۲ ساعت پس از آلوده شدن از سرعت پیشرفت بیماری اچ آی وی بکاهید.
علل دیگر سفید شدن زبان و گلو درد
از دیگر علل ایجاد سفید شدن زبان و گلو درد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
- کم آبی بدن
- تب
- تنفس از طریق دهان،
- خشکی دهان
- نصب پروتزهای مصنوعی مانند دندان مصنوعی و ارتودنسی
برای درمان سفید شدن زبان و گلو درد چه کاری باید انجام دهیم؟
راه هایی برای مقابله با سفید شدن زبان و گلو درد وجود دارد. گاهی اوقات، تغییر در سبک زندگی و انجام درمان های خانگی به اندازه کافی برای حل این مشکل کافی هستند. اما در صورت داشتن عفونت باکتریایی باید برای درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به چند نکته برای مقابله با سفید شدن زبان و گلو درد اشاره می کنیم:
غرغره کردن محلول شور
- نصف قاشق چای خوری نمک معمولی یا نمک دریایی را در یک فنجان آب مخلوط کنید.
- اول، دهان خود را با این محلول شستشو دهید.
- سپس از نمک برای تمیز کردن دندان ها استفاده کنید.
- کافی است نمک را روی مسواک ریخته و دندان ها را با آن بشویید.
- یادتان نرود که زبان را نیز بشویید.
گلیسیرین
با استفاده از این ماده نرم و طبیعی روی زبان، تکه های سفید از بین می روند. همچنین دندان ها سفیدتر شده و سوزش و درد زبان نیز کمتر می شود.
اسیدوفیلوس
اسیدوفیلوس یک نوع باکتری در محصولات پروبیوتیک است. این باکتری برای جلوگیری از سفید شدن زبان، لایه محافظی روی آن ایجاد می کند. از طرفی این ماده در محصولات پروبیوتیک سیستم ایمنی شما را تقویت می کند.
ماست
مصرف ماست برای درمان عفونت های مخمر دهان مفید است. اگر کاندیدا علت سفید شدن زبان شما باشد، این درمان یک راه فوق العاده است.
پراکسید هیدروژن
پراکسید هیدروژن دارای خواص ضد عفونی کنندگی و ضد باکتریایی است. این ماده عفونت را از بین می برد و وضعیت زبان را به حالت طبیعی باز می گرداند.
علاوه بر این، باید روزانه مقدار زیادی آب بنوشید و به طور منظم زبان را نیز مسواک بزنید تا خطر ابتلا به تکه های سفید روی زبان کم شود. علاوه بر سفید شدن زبان، گلو درد نیز باید با دقت مدیریت شود. در این حالت مهم است ابتدا علت اصلی را شناسایی کنید. بعد از شناسایی علت با انجام برخی از درمان ها زیر می توانید این عارضه را در بدن کنترل کنید:
- برای کاهش درد و تورم، آب شور را در دهان بچرخانید.
- اطمینان حاصل کنید که به اندازه کافی مایعات برای هیدراتاسیون بدن مصرف می کنید.
- اگر ممکن است از یک دستگاه مرطوب کننده هوا استفاده کنید تا رطوبت گلو و هوا در حد نرمال حفظ شود.
- نوشیدن مایعات گرم مانند سوپ و چای برای تسکین گلو درد عالی است.
- سیگار و دیگر محصولات تنباکو را ترک کنید.
- مقداری عسل را در آب گرم مخلوط کنید و آن را برای تسکین درد هر روز بنوشید.
- غرغره کردن محلول حاوی ریشه شیرین بیان برای کاهش درد و تورم بسیار مفید است.
- استفاده از داروهای OTC که شامل منتول هستند برای از بین بردن تحریک و درد مفید می باشند.
- داروهای ضد درد از قبیل ایبوپروفن را برای کاهش درد و تب همراه با سفید شدن زبان و گلو درد استفاده کنید.