رفلکسولوژی چیست و چه مزایایی برای بدن دارد؟

رفلکسولوژی یک هنر شفا دهنده ۴،۰۰۰ ساله است که فقط چند مطالعۀ پزشکی از مزایای آن برای بدن حمایت می کند. در عوض تجربیات شخصی زیادی در مورد اثر بخشی این درمان وجود دارد. یکی از مهمترین مطالعات انجام شده در مورد رفلکسولوژی در مجله Multiple Sclerosis منتشر شده است. محققان در پایان این مقاله تحقیقاتی اعلام کرده اند که:

“درمان رفلکسولوژی خاص، در کاهش علائم حرکتی، حسی و ادراری در بیماران MS مفید بود.”

بسیاری از افرادی که در طب شرقی تبحر دارند می دانند که اندام های داخلی بدن و سیستم عصبی به قسمت های مختلف بدن از جمله پاها متصل هستند. در این مقاله مجله پیام سلامت، ما در مورد مزایای رفلکسولوژی، نحوه کارکرد آن و استفاده از آن به عنوان یک درمان باستانی صحبت خواهیم کرد.

رفلکسولوژی چیست؟

در هسته رفلکسولوژی، حیات گرایی، مفهوم محبوبی است. در این روش توضیح داده می شود که بدن ما توسط یک هوش ذاتی که نظارت و ترویج بهبودی را بر عهده دارد اداره می شود. با استناد به این که استفاده از باند کشی و بستن جایی از بدن که درد دارد پاسخ طبیعی انسداد خون را برطرف کند، رفلکسولوژیست ها معتقدند که رویکرد سیستماتیک آنها با ماساژ دست و پا، سیستم عصبی را تحریک می کند و موجب پاسخ بهبودی می شود.

سابقه رفلکسولوژی بسیار غنی است و به همین خاطر نظریه های زیادی وجود دارند که در تلاش هستند تا تاثیر گذاری این درمان را نشان دهند.

نحوه کارکرد رفلکسولوژی

همانطور که منبع این روش مبهم است، علم پشت رفلکسولوژی نیز چندین سال است که پژوهشگران را به خود مشغول کرده و و هیچ کسی دقیقا نمی داند که این درمان چگونه کار می کند. با این وجود، مطالعات تحقیقاتی در سراسر جهان تقریبا همه موافقند: رفلکسولوژی در کمک به پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری ها بسیار موثر است.

چهار نظریه اصلی وجود دارد که بهترین توصیف کننده نحوه کارکرد رفلکسولوژی هستند:

تئوری اقتباس سیستم عصبی مرکزی

این تئوری مبتنی بر کشفی در قرن نوزدهم است که توسط Sir Henry Head and Sir Charles Sherrington ارائه شد. در این کشف ارتباط بین پوست و اندام مشخص شده است. در این نظریه بیان می شود که محرک های خارجی (مانند فشار) باعث می شوند سیستم عصبی بهبود پیدا کند.

تئوری کنترل دریچه

تئوری کنترل دریچه به دردی اشاره دارد که یک تجربه ذهنی ایجاد شده توسط مغز است، از این رو ویژگی رفلکسولوژی می تواند آن را از بین ببرد. زیرا ماساژ باعث بهبود خلق و خو و کاهش استرس می شود.

تئوری انرژی حیاتی

این نظریه بر حسب مفهوم باستانی یین و یانگ ارائه شده است. طرفداران این نظریه معتقدند که استرس مانع از جریان “انرژی حیاتی” موجود در بدن انسان می شود. رفلکسولوژی کمک می کند تا این جریان غیر فعال شود.

تئوری منطقه

بر اساس این اصل، دست و پاها می توانند به اندام ها و سایر قسمت های بدن مربوط شوند. به این نقاط “مناطق رفلکس” می گویند. در تصویر زیر می توانید ارتباط بین مناطق مختلف کف پا را با بخش های مختلف بدن ببینید.

مزایای رفلکسولوژی

دکتر باربارا و دکتر کوئین کونز پس از ارزیابی ۱۶۸ مطالعه و ۷۸ اختلال در سلامت، چهار راه اصلی را که این روش به افراد کمک می کند، شناسایی کرده اند.

اثر آرام بخش ایجاد می کند.
بر اندام ها تاثیر دارد.
علائم را بهبود می بخشد.
موجب کاهش درد می شود.

جزئیات و مکانیزم های پشت این چهار اثر مثبت هنوز نامشخص است. با این وجود، اثر رفلکسولوژی به شدت در کمک به بدن برای مدیریت ۷ بیماری و اختلال زیر به اثبات رسیده است. به همین دلیل یکی از روش های درمان این بیماری های را رفلکسولوژی می دانند.

تسکین اضطراب

اضطراب و استرس دست به دست هم در بدن ظاهر می شوند. این درمان در تسکین این مشکلات روحی بسیار موثر است. در سال ۲۰۰۲، یک آزمایش انجام شد که در آن ۶۷ زن یائسه (۴۵ تا ۶۰ ساله) به دو دسته تقسیم شدند. یک گروه به طور تصادفی ۹ جلسه رفلکسولوژی انجام داده و یک گروه نیز ماساژ غیر اختصاصی (گروه کنترل) انجام دادند.

محققان با بررسی اثربخشی این روش ها در درمان اضطراب بر اساس پرسشنامه بهداشت زنان (WHQ)، متوجه شدند که رفلکسولوژی در مواجهه با علائم روانشناختی در طول یائسگی موثرتر از ماساژ غیر اختصاصی پا است. این روش موجب کاهش ۵۰ درصدی اضطراب شد، که دو برابر بیشتر از گروه کنترل بود.

کاهش درد سردرد

محققان دانمارکی در دهه ۱۹۹۰ برای کشف درمان موثر در کاهش استرس و اضطراب، به دنبال این بودند که ثابت کنند چگونه رفلکسولوژی می تواند به سردرد و بیماری های میگرنی کمک کند.

در یکی از مطالعات برجسته، که در سال ۱۹۹۹ توسط Alternative Therapies in Health and Medicine منتشر شده است، ۲۲۰ بیمار توسط ۷۸ متخصص این درمان به مدت شش ماه تحت درمان رفلکسولوژی قرار گرفتند. پس از سه ماه، ۸۱ درصد از بیماران ادعا کردند که درمان آنها به میزان قابل توجهی موجب بهبود مشکلات سردرد می شود و ۱۹ درصد افرادی که قبلا دارو مصرف می کردند قادر به کنترل مصرف داروهایشان شدند.

کمک به مبارزه با دیابت نوع ۲

هنوز اثبات نشده است که این درمان سطح قند خون را تا چه حد تحت تأثیر قرار می دهد. اما چندین آزمایش بالینی در حال انجام است که نشان می دهد رفلکسولوژی به بیماری های عصبی و درد در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک می کند.

به طور مثال فقط در سال گذشته، مجله Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine نشان داد که رفلکسولوژی نه تنها به کاهش درد کمک می کند، بلکه موجب هدایت عصبی و جبران نگرانی های ناشی از حساسیت حرارتی و لرز نیز می شود. این درمان کنترل گلیسمی را نیز بهبود می بخشد. این نکته نشان می دهد که شاید روزی، این هنر شفا دهنده باستانی بتواند به جلوگیری یا درمان دیابت نوع ۲ کمک کند.

کاهش علائم PMS

سندرم پیش از قاعدگی چندین فرم مختلف دارد و به معنای واقعی کلمه در هر زنی متفاوت احساس می شود. هر چند ۵۰٪ از تمام زنان به دیسمنوره (درد قاعدگی) مبتلا می شوند. مقایسه ایبوپروفن با رفلکسولوژی که در زیر ارائه شده است، به طور بالقوه می تواند به زنان مبتلا به این بیماری که اغلب درد ناتوان کننده ای دارد کمک کند.

۶۸ دانشجو مبتلا به دیسمنوره زودرس از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از ۴۰۰ میلی گرم ایبوپروفن هر هشت ساعت یک بار، به مدت سه روز، طی ۳ ماه استفاده کرده و همزمان ۱۰ جلسه رفلکسولوژی ۴۰ دقیقه ای را برای دو ماه متوالی انجام دادند.

نتایج این تحقیق نشان داد که این درمان در مقایسه با درمان با ایبوپروفن با کاهش بیشتر شدت و طول مدت درد قاعدگی همراه است. با این نتایج به نظر می رسد که رفلکسولوژی واقعا باعث بهبودی می شود و فقط درد را کنترل نمی کند.

محققان کشف کردند که در طی ماه سوم، زمانی که فقط ایبوپروفن (و بدون رفلکسولوژی) مصرف شد، اثرات طولانی مدت بهبودی رفلکسولوژی همچنان ادامه داشت و کیفیت تسکین درد با ایبوپروفن را بیشتر کرد.

بهبود سینوزیت

محققان دانشگاه علوم پزشکی ویسکانسین با ۱۵۰ بیمار مبتلا به علائم عفونت مزمن سینوسی، آزمایشی را انجام دادند. آن ها در این آزمایش به این پرسش که چگونه آبریزش بینی به مدت دو هفته نسبت به رفلکسولوژی واکنش نشان می دهد؟ پاسخ دادند.

بر اساس این مطالعه، در مجموع ۷۰ درصد از داوطلبان از درمان بهره مند شدند و ۳۵٪ از آن ها داروهای سینوسی خود را به دلیل درمان به طور کامل کنار گذاشتند.

[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]

پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:

۱۰ نمونه از بهترین سرگرمی هایی که به ذهن آرامش می دهند

روش های تقویت سیستم عصبی به کمک چند دستور ساده و کاربردی

[/quote]

مبارزه با سرطان

اگر چه اثبات نشده است که این درمان به طور مستقیم بر سلول های سرطانی تاثیر می گذارد، اما مجله British journal Nursing Standard یک مطالعه کنترل شده را منتشر کرد که در آن ۱۰۰٪ از بیماران ادعا کردند که پس از سه دوره درمان بهبود قابل ملاحظه ای در کیفیت زندگی خود داشته اند.

برخی از بخش هایی که طبق گزارش بیماران پس از استفاده از این درمان بهبود یافته است عبارتند از:

ظاهر
اشتها
تنفس
ارتباطات
یبوست
اسهال
خستگی
ترس از آینده
انزوا
تحرک
خلق و خوی
حالت تهوع
درد
خواب
ادرار کردن

سلامت قلب

مقاله ای که در مجله “Complementary Therapies in Medicine” در سال ۱۹۹۷ منتشر شده نشان داد که رفلکسولوژی می تواند حساسیت رفلکس بارورسپتور را کاهش دهد (اندازه گیری خطر برای بیماری های قلبی).

به طرز شگفت انگیزی، نتایج نشان داد که نقاط فشار معینی بر روی پاها وجود دارد که به همان قسمت رفلکس بارورزپتور مربوط می شود. دانشمندان هنوز مطمئن نیستند که رفلکسولوژی چگونه می تواند به سلامت قلب کمک کند، اما منافع آن برای از بین بردن استرس، اضطراب و تسکین درد، می تواند راهی برای بهبود سلامت قلب باشد.