در این مقاله سعی کرده ایم به مقوله سفیدی مو , علل و راهکارها ی مقابله با سفیدی زودرس مو بپردازیم:
سفید شدن مو یک روند طبیعی پیری محسوب میشود و معمولاً تمام انسانها با گذشت سن آن را تجربه میکنند. این پدیده به دو شکل بروز میکند: یکی فرم طبیعی آن که بعد از سنین ۳۴ به بعد با فاصله چند سال موها شروع به سفید شدن میکنند. اصولاً در نژاد سفیدپوست اولین تارهای مو در آقایان در قسمت ریش و سبیل به طور پراکنده دیده میشود و بعد از آن ناحیه شقیقه شروع به سفید شدن کرده و به صورت موجی به قسمتهای مرکزی سر و در آخر به ناحیه پشت سر میرسد. بنابراین ناحیه پس سر آخرین محلی است که موهای سفید در آن دیده میشود. موهای سر زودتر از نواحی دیگر دچار سفیدی میشوند. در خانمها بهطور معمول، مانند آقایان، اولین موهای سفید در ناحیه شقیقهها به چشم میخورد. این روند رو به پیشرفت است و موهای سفیدشده مجدداً تیره نمیشوند.
گذر عمر:
مهمترین علت سفید شدن مو، گذر عمر و افزایش سن و مسائل ارثی و ژنتیکی است که تا آخر عمر رو به پیشرفت میباشد. در مطالعات انجامشده، بعد از سن ۵۰ سالگی، حدود ۵۰ درصد افراد حداقل نیمی از موهایشان سفید میشود و این روند با سرعت کم یا زیاد ادامه مییابد.
عوامل ژنتیکی و نژادی:
اصولاً عوامل ژنتیکی و همچنین نژادی در سفید شدن موها نقش عمدهای دارند. بهعنوان مثال، این پدیده در سفیدپوستان از حدود سن ۳۵ سالگی شروع میشود؛ در حالی که در سیاهپوستان بعد از ۴۳ سالگی اتفاق میافتد. بروز موهای سفید به صورت موضعی یا گسترده در ناحیه سر، گاهی ابرو، مژهها و پلکها، یک بیماری ژنتیک پوستی و معمولاً ناشی از اختلالات ژنتیک یا کروموزمی است که باعث اختلال در مهاجرت سلولهای رنگدانه ملانوسیتی به پوست و یا ناحیه مو میشود این اختلال، ژنتیکی و ارثی است. بهعنوان مثال، بیماری آلبینیسم (نوزادی که از بدو تولد موهای سفید و پوست و چشمهای کمرنگی دارد) مربوط به فعالیت آنزیمها و تولید رنگدانه پوست یا ملانین میباشد. در بعضی از اختلالات سفیدی مو، اختلالات دیگری مانند ناشنوایی عصبی، کمرنگی چشمها و اختلال در ارگانهای دیگر نیز ممکن است بروز کند. گاه این سفیدی به صورت موضعی و به شکل یک کاکل سفید جلوی سر دیده میشود که به آن «پیبالدیس» میگویند. که بهطور مشخص ممکن است فقط در قسمت پیشانی دیده شود. این اختلال ژنتیکی و ارثی است. در بیماریهای ارثی دیگر پیری زودرس پوست همراه با ریزش موها، چروک شدن زود هنگام پوست همراه با سفید شدن موها از دیگر اختلالات ژنتیکی هستند. متأسفانه درمان مناسبی برای رفع مشکلات و بیماریهای ارثی وجود ندارد.
عوامل دارویی:
مصرف بعضی از داروها نیز ممکن است در رنگ مو تغییراتی ایجاد کند. بهعنوان مثال، مصرف کلروکین در بیماریهای روماتیــسمی، میتواند باعث کمرنگ شدن موهای سر در افراد پوست روشن شود که با قطع دارو موها مجدداً تیره میشوند.
بیماریهای خود ایمنی:
در گروهی دیگر از بیماریها که به بیماریهای خود ایمنی معروفند، سیستم ایمنی بدن به دلایل ناشناخته، شروع به تخریب سلولهای رنگدانه پوست و موادی به نام ملانوسیت میکند. نمونه کامل این اختلال، بیماری پیسی یا لک سفید (ویتیلیگو) است که معمولاً در سنین کودکی قسمتهایی از پوست به صورت موضعی و بدون هیچ التهابی به رنگ سفید در میآید. حدود ۲ درصد افراد جامعه به این بیماری مبتلا هستند و موهای ناحیه سر یا مژه آنها نیز ممکن است سفید شود. علت بیماری مشخص نیست، اما عوامل ژنتیک در ایجاد آن دخالت دارند. سابقه فامیلی در ۲۰ درصد بیماران دیده میشود. جهت درمان معمولاً از داروهای موضعی و یا اشعه ماورای بنفش (فتوترایی) استفاده میشود. در نوع دیگری از بیماریهای خود ایمنی که «پُلاد» نامیده میشود، قسمتهایی از موهای سر یا نواحی دیگر بدن بهصورت موضعی میریزد و به جای آنها اغلب موهای سفید میروید. این موهای سفید معمولاً بعد از مدتی تیره میشوند؛ ولی در مواردی به صورت تکتک لابهلای موی سر قابل رؤیت هستند. اصطلاح سفید شدن یکشبه موها، نمونهای از این نوع بیماری است که در آن بیماری پُلاد بهطور مستمر باعث ریزش موهای تیره میشود، ولی موهای سفید که تحت تأثیر این بیماری قرار نمیگیرند، باقیمانده و بنابراین به نظر میرسد موهای فرد در عرض چند روز کاملاً سفید شده است.
عوامل تغذیه ای:
عوامل تغذیه ای و کمبود بعضی از ویتامینها، مانند ویتامین B12، اسید فولیک و یا کمبود آهن، در سفید شدن موها مؤثرند. کمبود ویتامین B12 بهطور خاص عامل سفید شدن موهای سر است و با مصرف آن مشکل برطرف میشود. کمبود آهن که به طور شایع در جوامع وجود دارد، عامل مهمی در سفید شدن موها به شمار نمیآید و در حقیقت منجر به اختلال در پروتئین کراتین میشود و نقش مهمی در فعالیت سلولهای رنگدانه مو دارد. برعکس، کمبود پروتئین در کودکانی که مبتلا به فقر تغذیه و آهن هستند، باعث کمرنگ شدن موها میشود که با تجویز مواد غذایی و پروتئین بهبود مییابد. همچنین کمبود مس در نمونههای حیوانات آزمایشگاهی باعث کمرنگ شدن موها میشود. در انسان نیز کمبود مس به خاطر اختلال در فعالیت آنزیم تولیدکننده رنگدانه مو، در رنگ مو و شکنندگی آن تاثیر دارد. البته مس بهطور معمول نقش مهمی در بازگشت رنگ تیره مو نداشته و تاکنون فقط تحقیقات ریز مغذی مس در مورد حیوانات آزمایشگاهی صورت گرفته است. در کمخونیهای بدخیم نیز سفید شدن موها نشانهای از این بیماری است که ممکن است با درمان، موهای سفیدشده برطرف شوند. بهطور کلی، در هر سنی ممکن است موها سفید شود و به نظر نمیرسد در افرادی که به صورت طبیعی موهایشان سفیده شده، تجویز ویتامینها و ریزمغذیها (آهن، روی، مس و یا سلنیوم و پروتئین) تأثیری در بازگشت رنگ موها داشته باشد. این مسأله از این جهت اهمیت دارد که امروزه شرکتهای خارجی و داخلی تبلیغات وسیعی در مورد ویتامینها- املاح- اسید آمینه و ریزمغذیها برای درمان ریزش و سفیدی مو انجام دادهاند.
مواد غذایی ضد پیری :
برای اینکه با پیری فیزیولوژیک موها مقابله کنید به تغذیهی تان اهمیت بیشتری بدهید. برای این کار ویتامینهای زیر را بیشتر استفاده کنید:
ویتامین E : روغنهای گیاهی، روغن زیتون یا روغن کنجد و غیره
سبزیجات سرشار از بتاکاروتن : میوهها و سبزیجات زرد، نارنجی و سبز تیره
گیاهان سرشار از زینک یا همان روی : جوانهی گندم، لوبیاها، توفو و غیره
منیزیم : میوه و سبزیجات، میوههای خشک، مغزها و آجیل و غیره
کلسیم : سبزیجات برگ سبز تیره، بادام، آجیلها، انگور فرنگی و غیره
پتاسیم : گوجهفرنگی، هویج، لوبیا
آهن : آجیلها، میوه و سبزیجات خشک، گوشت، جلبکهای دریایی
کلاه بگذارید:
تابستان فصلی است که سلامت موها به خصوص موهای رنگ شده را به خطر میاندازد. به خاطر اینکه خورشید بیامان میتابد و اشعههای ماورای بنفش به فولیکولهای موها آسیب زده و آنها را حساس تر و شکنندهتر میکند. از آنجایی هم که موها نمیتوانند نور خورشید را منعکس کنند کدر شده و سفید میشوند.
کنترل بر استرس:
باید بدانید که موها مستقیماً از طریق خون تغذیه میشوند و استرس و نگرانی هم باعث کند شدن جریان خون میشود. برای همین هم استرس تعادل موها را برهم زده و باعث سفید شدن موها میشود. برای پیشگیری از استرس تا جایی که میتوانید مواد غذایی ضداسترس میل کنید. آرامشتان را حفظ کنید. ورزشهایی مانند پیادهروی و یوگا را دریابید. خواهید دید که روزبهروز وضعیت موهایتان بهتر شده و جوانیشان را بازمییابند.
دقت در انتخاب رنگ مو:
زمانی که موها خیلی سفید شده باشند چاره ای جز رنگ کردن باقی نمیماند. در این صورت لازم است که هر ماه موها رنگ شوند تا ریشهی سفید آنها خیلی معلوم نشود. اما حواستان باشد. نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۰۱ انجام شد نشان میدهد که آمونیاک برای بدن خطرناک است. برای همین هم توصیه میکنیم از رنگ موهایی استفاده کنید که فاقد این ترکیب شیمیایی باشند. توصیه میکنیم رنگهایی را انتخاب کنید که به رنگ موی اصلیتان نزدیک تر باشد.