بی اختیاری ادرار به معنی خروج اتفاقی ادرار از بدن است. بیش از ۲۵ میلیون بزرگسال آمریکایی دارای بی اختیاری ادراری موقت یا مزمن هستند. این وضعیت می تواند در هر سنی رخ دهد، اما در زنان بالای ۵۰ سال شایع تر است. چهار نوع بی اختیاری ادرار وجود دارد: فوری، استرسی، عملکردی و ناشی از سرریز شدن ادرار. درمان های رفتاری، داروها، تحریک عصبی و جراحی، برخی از درمان های موجود برای مدیریت بی اختیاری ادرار هستند. اگر با خواندن این چند جمله نتوانستید اطلاعات کافی در مورد این عارضه به دست آورید، ما را تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت همراهی کنید تا با علل، علائم و روش های تشخیص و درمان بی اختیاری ادرار در زنان آشنا شوید.
بی اختیاری ادرار در زنان
بی اختیاری ادرار (UI) به معنی خارج شدن اتفاقی ادرار از مثانه و مجاری ادراری است. به گفته متخصصان National Association for Continence در آمریکا، بیش از ۲۵ میلیون بزرگسال آمریکایی دارای بی اختیاری مداوم یا مزمن ادرار هستند. UI در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما در بین زنان مسن تر از ۵۰ سال رایج تر است. بی اختیاری ادرار ممکن است یک وضعیت موقت بوده و ناشی از برخی از بیماری های زمینه ای باشد.
علت بی اختیاری ادرار در زنان چیست؟
بی اختیاری ادرار، نتیجه اجتناب ناپذیر پیری نیست، اما در افراد مسن شایع تر است. این عارضه اغلب به علت ایجاد تغییرات خاصی در عملکرد بدن رخ می دهد. این تغییرات بدن ممکن است ناشی از بیماری ها و یا استفاده از داروها باشد. گاهی اوقات بی اختیاری، اولین و تنها علامت عفونت مجاری ادراری است. زنان، در دوران بارداری و پس از زایمان یا بعد از تغییرات هورمونی که در یائسگی رخ می دهند، بیشتر از مردان در معرض بی اختیاری ادراری هستند.
انواع مختلف بی اختیاری ادرار
بعضی از انواع مختلف بی اختیاری ادرار عبارتند از:
بی اختیاری فوری
این نوع بی اختیاری به معنی عدم توانایی بدن برای نگه داشتن ادرار است به طوری که فرد حتی فرصت نمی کند خود را به دستشویی برساند. این نوع بی اختیاری می تواند تکرر ادرار و نیاز ناگهانی و قوی برای دفع ادرار ایجاد کند. گاهی این عارضه خودش به تنهایی یک بیماری است. اما گاهی نیز ممکن است نشانه ای از بیماری های دیگری باشد که نیاز به مراقبت های پزشکی دارند.
بی اختیاری استرسی
این گونه نشت ادرار در طول ورزش کردن، سرفه کردن، عطسه کردن، خندیدن، بلند کردن اجسام سنگین و انجام حرکاتی ناگهانی با بدن رخ می دهد و معمولا ناشی از ایجاد فشار روی مثانه است.
بی اختیاری عملکردی
پیدا کردن علت این نوع نشت ادرار دشواری است. بی اختیاری عملکردی معمولا به دلیل بیماری های فیزیکی، مانند آرتریت، آسیب دیدگی و یا سایر ناتوانی ها ایجاد می شود.
بی اختیاری ناشی از سرریز شدن جریان ادرار
این نوع بی اختیاری زمانی اتفاق می افتد که میزان تولید ادرار بیش از ظرفیت مثانه است. همین موضوع باعث می شود که ادرار سرریز شود.
علائم بی اختیاری ادرار در زنان چیست؟
موارد زیر علائم شایع بی اختیاری ادرار در زنان هستند. اگر چه هر فردی ممکن است تجربه ای متفاوتی از این علایم را داشته باشد. اما شایع ترین علائم این عارضه عبارتند از:
- نیاز به دفع فوری ادرار به طوری که گاهی بدون این که فرصت کنید به دستشویی برسید، ادرارتان خارج می شود.
- نشت ادرار با انجام فعالیت بدنی یا ورزش کردن
- نشت ادرار که در فعالیت های روزانه تداخل ایجاد می کند
- نشت ادرار با سرفه کردن، عطسه کردن یا خندیدن
- نشت ادرار که پس از عمل جراحی شروع شده و ادامه دار است.
- نشت ادراری که موجب ایجاد احساس خجالت می شود
- احساس مداوم مرطوب بودن لباس زیر
- احساس تخلیه ناقص مثانه
علائم بی اختیاری ادرار ممکن است شبیه به سایر بیماری ها باشد. بنابراین همیشه لازم است که برای تشخیص درست با پزشک خود مشورت کنید.
بی اختیاری ادرار چگونه تشخیص داده می شود؟
برای افراد مبتلا به بی اختیاری ادرار، مهم است که با پزشک متخصص اورولوژی (متخصص بیماری های دستگاه ادراری) مشورت کنند. در برخی از موارد، بیماران باید به متخصص مغز و اعصاب نیز مراجعه می کنند. بی اختیاری ادرار با معاینه کامل فیزیکی که بر روی سیستم های ادراری و عصبی، اندام های تولید مثل و نمونه ادراری تمرکز دارد، تشخیص داده می شود.
روش های درمان بی اختیاری ادرار در زنان
درمان ویژه ای که برای بی اختیاری ادرار در زنان تجویز می شود، بستگی به عوامل زیر دارد:
- سن بیمار و سابقه پزشکی او
- نوع بی اختیاری و شدت بیماری
- تحمل بدن بیمار برای دریفت داروها، جراحی یا درمان های خاص
- انتظارات و اولویت بیماری
روش های درمان بی اختیاری ادرار در زنان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درمان رفتاری
در این روش درمانی، از دو تکنیک زیر استفاده می شود:
- آموزش مثانه: آموزش افراد برای مقاومت نکردن در برابر تمایل به تخلیه کردن مثانه می تواند تا حدود زیادی از بی اختیاری جلوگیری کند.
- عادت های سالم: در این روش با استفاده از زمان های برنامه ریزی شده، مثانه خود را مجبور می کنید که یاد بگیرد که چه زمانی باید تخلیه شود. به این ترتیب کم کم مثانه آموزش می بیند که در زمان مقرر منقبض شود.
ایجاد تغییر در رژیم غذایی
در این روش درمان باید مواد غذایی تحریک کننده مثانه مانند موارد زیر را از برنامه غذایی خود حذف کنید:
- کافئین
- الکل
- مرکبات
توانبخشی عضلات کف لگن (برای بهبود قدرت عضلات لگنی و جلوگیری از نشت ادرار)
- تمرینات کگل: انجام مستمر و منظم این تمرینات، عضلات لگن را قوی کرده و باعث بهبودی و حتی جلوگیری از بی اختیاری ادرار می شود.
- تمرینات بیوفیدبک: این روش درمان به افراد کمک می کند تا آگاهی و کنترل بیشتری بر روی عضلات لگن داشته باشند.
- تمرینات وزنه ای با واژن: در این روش، با آویزان کردن وزنه های کوچک به واژن، عضلات واژن و کف لگن سفت می شوند.
- تحریک الکتریکی کف لگن: در این روش درمان، ارسال پالس های الکتریکی خفیف به عضلات، باعث انقباض آن ها می شود.
دارو
در دارو درمانی از داروهای زیر استفاده می شود:
- داروهای آنتی کولینرژیک
- استروژن واژینال
Pessary
- در این روش از دستگاه لاستیکی کوچکی در داخل واژن استفاده می شود تا از نشت ادرار جلوگیری شود.
روش های دیگر
- تزریق بوتاکس به مثانه
- عوامل مهار کننده حجم ادرار
- تحریک عصب محیطی
عمل جراحی
- انداختن تسمه دور قسمت خروجی مثانه (بافت وصل شده به مثانه ممکن است از مش مصنوعی یا بافت بدن انسان ساخته شده باشد)
- تعلیق مثانه
- تحریک عصب محیطی
[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]
پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:
داروهای عامل ایجاد بی اختیاری ادرار را بیشتر بشناسید
بی اختیاری استرسی ادرار در زنان ؛ علل، تشخیص و روش های درمان
علل، علائم و درمان های موثر بی اختیاری مدفوع
[/quote]
بی اختیاری ادرار چگونه مدیریت می شود؟
بسیاری از زنان برای محافظت از لباس خود در برابر نشت ادرار، از پد، محافظ یا نوار بهداشتی استفاده می کنند. به طور خلاصه، استفاده از لباس زیرهای مخصوص جذب، که به ظاهر شبیه به لباس زیرهای معمولی هستند، می تواند به راحتی و تا زمانی که مشکلات حل شود، از نشت ادرار به لباس زیرتان جلوگیری کند. شما می توانید این لباس زیرها را از داروخانه تهیه کنید.