دلایل ایجاد بوی آمونیاک ادرار و روش های خلاص شدن از آن

استنشاق بوی قوی آمونیاک از ادرار، معمولا هنگامی ایجاد می شود که غلظت مواد زائد موجود در ادرار بالا باشد. ادرار عمدتا از آب تشکیل شده است. بنابراین معمولا بوی قوی ندارد. با این حال، برخی مواد غذایی خاص، عدم وجود آب کافی در بدن، و یا عفونت می تواند موجب ایجاد بوی آمونیاک ادرار شود.

در بیشتر مواقع، ایجاد بوی آمونیاک ادرار هیچ جای نگرانی ندارد. این بو می تواند با چیزهای ساده مثل خوردن مارچوبه یا کمبود آب در بدن ایجاد شود. شرایط پزشکی جدی مانند عفونت ادراری، عفونت کبد، یا بیماری کلیوی نیز بوی ادرار را تغییر می دهند. عفونت همراه با قوی بو ادرار، ممکن است تغییرات دیگری در آن ایجاد کند. به عنوان مثال، وجود عفونت می تواند رنگ ادرار را شیری و ابری کرده، درد شکم در هنگام ادرار ایجاد کند و تب به وجود آورد.

در این مقاله مجله پیام سلامت در مورد علل و روش های از بین بردن بوی آمونیاک ادرار صحبت خواهیم کرد.

دلایل ایجاد بوی آمونیاک ادرار

اول از همه، اجازه دهید برخی از دلایل کمتر جدی ایجاد بوی آمونیاک ادرار را توضیح دهیم. پس از آن، علل جدی تر استنشاق بوی آمونیاک از ادرار را خواهیم گفت. برای بررسی علل جدی حتما باید به پزشک مراجعه کنید.

کم شدن آب بدن

عدم استفاده از آب کافی می تواند منجر به کم آبی بدن شده و کم آبی بدن نیز بوی آمونیاک در ادرار به وجود می آورد. بوی هایی که بر اثر کمبود آب در بدن، از ادرار استنشاق می شوند، معمولا بوی مواد شیمیایی هستند. با این وجود هنگام دفع ادرار حباب نیز در آن وجود دارد.

دکتر Melinda Ratini، متخصص وبسیات WebMD، توضیح می دهد که ادرار از آب، نمک و مواد شیمیایی ساخته شده است. ادرار طبیعی باید به رنگ زرد کمرنگ و یا طلایی باشد. اگر شما دچار کم آبی شوید، ادرارتان بوی آمونیاک قوی می دهد. کمبود آب همچنین ادرار را به رنگ عسل تیره یا قهوه ای روشن در می آورد.

رژیم غذایی

اگر بوی آمونیاک از ادرارتان می آید، باید به رژیم غذایی تا توجه کنید. برخی غذاها می توانند باعث شوند که ادرار بد بو شده و بوی آمونیاک از آن انتشار یابد. به غیر از غذاهای موثر بر بوی ادرار، برخی داروها و ویتامین ها نیز در تغییر رنگ و بوی ادرار تاثیر گذار هستند.

متخصصان کلینیک کلیولند گزارش می دهند که مارچوبه می تواند بوی آمونیاک در ادرار ایجاد کند. مارچوبه همچنین گاهی ادرار را تقریبا به رنگ سبز در می آورد. ویتامین B-6 یا غذاهای حاوی مقادیر زیادی از این ویتامین نیز بوی ادرار را قوی می کنند.

محققان کلینیک مایو می گویند که غذاهای حاوی پروتئین زیاد، خاصیت اسیدی ادرار را افزایش داده و باعث ایجاد بوی آمونیاک آن می شوند. اگر بعد از خوردن غذای خاصی احساس بوی بدی از ادرار داشتید، جای نگرانی نیست. به محض متوقف کردن آن غذا، بو و رنگ ادرارتان به حالت عادی باز می گردد.

سنگ کلیه

سنگ کلیه یا سنگ مثانه بوی ادرار را آمونیاکی می کند. سنگ کلیه، ذخایر معدنی کوچک است که با حرکت خود باعث ایجاد درد زیادی می شود.

به گفته پزشکان مرکز National Health Service in the United Kingdom در انگلستان، سنگ کلیه می تواند لوله هایی که ادرار در آن حرکت می کند را مسدود کند. این انسداد درد ایجاد کرده و عفونت دستگاه ادراری به وجود می آورد. پزشکان می گویند که سنگ ادراری می تواند بوی آمونیاک مانند از ادرار خارج کند.

شما می توانید سنگ کلیه را به طور طبیعی با استفاده از  آشامیدنی آبلیمو درمان کنید. خواص اسیدی لیمو به حل ذخایر معدنی کمک می کند. همچنین افزایش مصرف آب نیز، کلیه را پاکسازی می کند.

یک مطالعه که در مجله Urological Research منتشر شده نشان داده است که آب لیمو منجر به حل شدن سنگ کلیه شده و جایگزین خوبی برای سیترات پتاسیم می باشد.

برای کمک به حل شدن سنگ کلیه و رهایی از بوی آمونیاک ادرار دکتر لوئیس چانگ دستور العمل خانگی زیر را توصیه می کند:

  • نصف فنجان آب لیمو را به ۷ فنجان آب اضافه کنید.
  • در طول روز برای کمک به خلاص شدن از شر سنگ های ادراری و جلوگیری از تشکیل مجدد آن ها، این محلول را بنوشید.

عفونت مجاری ادراری

عفونت دستگاه ادراری (UTI) می تواند بوی بدی مانند بوی آمونیاک در ادرار ایجاد کند. باکتری های وارد شده به مثانه و مجاری ادراری باعث عفونت شده و  هنگام دفع ادرار درد ایجاد می کنند. درمان UTI می تواند باعث ورود لکوسیت (سلول های سفید خون) به ادرار شده و همچنین نیتریت در ادرار را افزایش دهد.

اگر باکتری وارد دستگاه ادراری شود، عفونت بوی ادرار را تحت تاثیر قرار می دهد. این بو معمولا بسیار بد است و ممکن است با وجود آن ها ادرار ابری یا خونی نیز باشد.

فعالیت باکتری بوی آمونیاک مانند در ادرار ایجاد می کند. پس به محض مشاهده علائم عفونت، باید آن را درمان کنید. درمان های طبیعی زیادی نیز برای از بین بردن عفونت وجود دارد. به عنوان مثال سرکه سیب برای از بین بردن رشد باکتری ها و جلوگیری از بدتر شدن عفونت مفید است.

بارداری

زنان باردار شانس بالاتری برای ایجاد بوی آمونیاک ادرار دارند. دلیل این موضوع نیز این است که زنان در معرض افزایش خطر ابتلا به عفونت دستگاه ادراری (UTI) قرار دارند. پژوهشگران مجله Applied Medical Sciences گزارش می دهند که: “تغییرات بیولوژیکی در بدن زنان بارداری می تواند به عفونت ادراری منتهی شود.”

بیماری کلیوی

بیماری های کلیوی بر روی غلظت مواد شیمیایی در ادرار تاثیر می گذارند و علت ایجاد بوی شبیه آمونیاک از ادرار هستند.

به گفته محققان کلینیک مایو، یکی از وظایف کلیه، تنظیم مقدار آمونیوم در ادرار است. اگر ادرار یک فرد بیش از حد اسیدی باشد، شانس ابتلا او به سنگ کلیه بیشتر می شود. اختلال عملکرد کلیه نیز می تواند باعث  دفع پروتئین و باکتری در ادرار شود. همه این عوامل دست به دست هم باعث وجود آمونیاک در ادرار و افزایش سطح PH آن خواهند شد. برای سلامت کلیه ها، دانستن و رعایت نکات زیر اهمیت زیادی دارد:

  • نوشیدن مقدار زیادی آب
  • مصرف زنجبیل
  • مصرف زردچوبه
  • نوشیدن چای قاصدک
  • مصرف سبزیجاتی که به پاک کردن کلیه ها و دفع سموم از آن ها کمک می کنند.

بیماری کبد

کبد نیز نقش مهمی در از بین بردن مواد سمی بدن و  هضم مواد غذایی ایفا می کند. هر گونه عفونت یا بیماری در کبد می تواند موجب بالا رفتن آمونیاک در ادرار شده و بوی آن را از ادرار منتشر کند. آمونیاک تولید شده در بدن، در تجزیه کربوهیدرات و چربی ها به کبد کمک می کند. کبد سپس آمونیاک را به اوره تبدیل کرده و از طریق ادرار دفع می کند. بنابراین اگر کبد آسیب دیده باشد، آمونیاک به درستی به اوره تبدیل نشده و هنگام دفع ادرار بوی آمونیاک استنشاق می شود.

دکتر گرگوری تامپسون می گوید اگر کبد به درستی کار نکند، سطح آمونیاک در خون و ادرار افزایش خواهد یافت. برای بررسی این مشکل، پزشکان آزمایش خون را برای اندازه گیری سطح آمونیاک تجویز می کنند.

برای داشتن کبد سالم، ضمن اطلاع از نشانه های بیماری کبدی، باید از عاداتی که موجب ایجاد آسیب به کبد می شوند پرهیز کنید. برای پاکسازی کبد می توانید از راهنمای ارائه شده در مطلب مخلوط قدرتمند برای پاکسازی کبد استفاده کنید.

دیابت

دیابت به دلیل افزایش تعداد کتون در جریان خون می تواند موجب ایجاد بوی آمونیاک در ادرار شود. زمانی که کبد به میزان کافی انسولین را برای سوخت بدن تولید نکند، کتون در خون ایجاد می شود. عوارض ناشی از بالا بودن کتون می تواند نشان دهد که داروهای دیابت شما نیاز به بررسی مجدد دارد.

تحقیقات بالینی نشان داده که بیماران مبتلا به دیابت، در معرض خطر تشکیل کتون در بدن هستند. اگر این اتفاق رخ دهد، بوی آمونیاک ادرار زیاد می شود.

مدیریت و کنترل دیابت می تواند به کاهش بوی آمونیاک ادرار کمک کند. بسته به شدت بیماری ممکن است مصرف انسولین و یا داروهای دیگر برای کنترل مفید باشد. گاهی نیز تغییر در رژیم غذایی شما را به هدفتان خواهد رساند.

چگونه از شر بوی آمونیاک ادرار خلاص شویم؟

راه های بسیاری برای خلاص شدن از بوی آمونیاک ادرار وجود دارد. البته، اگر این بو به دلیل بیماری های جدی ایجاد شده باشد، برای درمان حتما باید به پزشک مراجعه کنید. اما برای مشکلات کمتر جدی می توانید از دستور العمل های زیر بهره ببرید.

نوشیدن مقدار زیادی آب

کم شدن آب بدن تاثیر منفی جدی بر روی بدن شما دارد. اگر متوجه شدید که ادرارتان تیره رنگ شده و بوی آمونیاک می دهد باید مقدار زیادی آب مصرف کنید. پزشکان نوشیدن ۸ لیوان آب را در روز توصیه می کنند.

سرکه سیب

نوشیدن سرکه سیب (ACV) برای کمک به خلاص شدن از شر بوی آمونیاک مانند از ادرار مفید است. سرکه سیب طبیعی یک درمان خانگی عالی برای سنگ کلیه و کمک به جلوگیری از عفونت های دستگاه ادراری نیز می باشد. تحقیقات نشان داده اند که سنگ کلیه موجود در بدن انسان در اسید استیک که یکی از اجزای اصلی سرکه سیب است، حل خواهد شد.

نحوه استفاده:

برای استفاده از سرکه سیب جهت درمان مشکلات ادراری که باعث بوی آمونیاک در ادرار می شوند، باید گام های زیر را طی کنید:

  • ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری سرکه سیب طبیعی را در یک لیوان آب حل کنید.
  • در طول روز برای کمک به درمان عفونت ادراری و انحلال سنگ از این نوشیدنی بنوشید.

جوش شیرین و آب

نوشیدن جوش شیرین و آب می تواند عفونت ادراری که موجب ایجاد بوی آمونیاک در ادرار شده است را درمان کند. جوش شیرین یک درمان طبیعی موثر برای خلاص شدن از شر سنگ کلیه نیز می باشد.

بررسی های مجله Urology نشان می دهد که جوش شیرین به کاهش اسید اوریک و انحلال سنگ ادراری کمک می کند. این پژوهش نشان داد که مصرف ۱ تا ۲ قاشق چای خوری جوش شیرین حل شده در آب و نوشیدن ۳ تا ۴ بار از آن در طول روز، برای درمان سنگ های ادراری مفید است.

جوش شیرین به از بین بردن علائم عفونت دستگاه ادراری و درمان نیترات در ادرار کمک می کند.

نحوه استفاده:

برای استفاده از جوش شیرین باید روش زیر را انجام دهید:

  • ۱ تا ۲ قاشق چایخوری جوش شیرین را در یک لیوان آب حل کنید.
  • این محلول را ۳ تا ۴ بار در روز به مدت ۲ روز بنوشید.
  • اگر علائمتان بعد از این مدت همچنان ادامه دارد به پزشک مراجعه کنید.

از آنجا که میزان سدیم بالا این محلول زیاد است ممکن است برای همه افراد مناسب نباشد. بنابراین، اگر سابقه بیماری های قلبی عروقی، فشار خون بالا و تورم مچ پا دارید یا باید از رژیم غذایی کم نمک پیروی کنید، قبل از مصرف جوش شیرین از پزشک خود سوال کنید.

جوش شیرین می تواند اثر برخی داروها را کاهش دهد. در این مورد نیز باید با پزشک مشورت کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

از آنجا که ادرار، اطلاعات مفیدی در مورد سلامت بدن در اختیارتان قرار می دهد، بنابراین هر گونه تغییر در رنگ و بوی آن باید توسط پزشک بررسی شود. این امر به ویژه زمانی که تغییرات مدت زیادی است که ایجاد شده است، اهمیت مضاعفی دارد. ضمن این که علائم زیر نشان دهنده عفونت است و اگر همراه با بوی آمونیاک ادرار وجود داشته باشند باید توسط پزشک بررسی شوند:

  • درد کمر یا پهلو
  • استفراغ و تهوع
  • احساس تشنگی حتی پس از نوشیدن مقدار زیادی آب
  • تب