سر درد می تواند نتیجه تغییرات زیادی در بدن باشد که ممکن است در ساعات مختلف روز در بدن رخ دهند. فاکتورهای مهمی مانند میزان فعالیت، که در طول روز متغییر هستند، می توانند بر روی شدت این درد تاثیر بگذارند. یکی از سر دردهای معمولی که زیاد گزارش می شود، سردرد صبحگاهی یا سردرد بعد از بیدار شدن از خواب است. این درد می تواند همراه با انواع سردرد، از جمله میگرن رخ دهد. درک اینکه چرا این اتفاق می افتد و آنچه می توانید برای جلوگیری از ایجاد سردرد بعد از بیدار شدن از خواب انجام دهید؟، یک گام مفید برای جلوگیری و مدیریت سردرد بدون مصرف دارو است.
اگر می خواهید بدانید که چه چیزی موجب ایجاد سردرد بعد از بیدار شدن از خواب می شود و چگونه می توانید آن را درمان کنید؟ با ما تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت همراه شوید.
سردرد بعد از بیدار شدن از خواب
همه ما به خوبی می دانیم که خواب به شدت برای درمان بسیاری از بیماری ها، به ویژه سردرد میگرنی مفید است. در این حالت بدن به نوعی در حالت استراحت و ریکاوری خود است. خوابیدن برای ما خوب است، به شرطی که در مدت آن زیادی روی نکنیم، الگوی خواب منظمی داشته باشیم و برای به دست آوردن حداکثر مزایا، به اندازه کافی بخوابیم. بنابراین بیدار شدن از خواب با سردرد می تواند کمی گیج کننده باشد. زیرا همان طور که گفتیم خوابیدن برای بهبود بیماری ها مفید است. اما کسانی که مبتلا به سردرد بعد از بیدار شدن از خواب می شوند با این سوال مواجه اند که چرا سرشان حتی بعد از استراحت کردن درد دارد؟
دلایل متعددی برای سردرد بعد از بیدار شدن از خواب وجود دارد. بعضی از آن ها به میزان تغییرات بدن در طول یک دوره ۲۴ ساعته (ریتم شبانه روزی) مربوط می شوند، در حالی که برخی دیگر به نحوه خواب شما بستگی دارند. اختلالاتی که در خواب رخ می دهند؛ مانند آپنه و اختلالاتی که حتی قبل از خوابیدن ایجاد می شوند نیز از دیگر علل ایجاد کننده سردرد بعد از بیدار شدن از خواب هستند. برخی از این عوامل را می توان به راحتی با چند روش ساده و ایجاد تغییر در سبک زندگی اصلاح کرد. این روش ها ممکن است همیشه سردرد را متوقف نکنند، اما قادر به کاهش فرکانس و شدت سردرد ناشی از خواب هستند.
علل سردرد بعد از بیدار شدن از خواب چیست؟
اگر همیشه با سردرد از خواب بیدار می شوید و این درد بعد از چند ساعت بهبود پیدا می کند، ممکن است به عارضه ای به نام سردرد ناشی از خواب مبتلا باشید. عوامل زیر برخی از دلایل سردرد مرتبط با خواب هستند که در ایجاد انواع سردرد (تنشی، خوشه ای و میگرن) دخلی می باشند.
موقعیت غیر عادی بدن در زمان خوابیدن
خوابیدن در حالتی که دست ها و پاها در موقعیت های غیر عادی قرار می گیرند، ممکن است موجب ایجاد فشار عضلانی و اسپاسم شود. اسپاسم یکی از دلایل اصلی ایجاد کننده سردرد تنشی است. معمولا در این حالت علائمی مانند سفتی گردن در هنگام بیدار شدن از خواب نیز وجود دارد. موقعیت بد بدن در زمان خوابیدن می تواند مشکلات عضلانی اسکلتی و عصبی مانند فشرده شدن ریشه عصب که قبلا به آن ها مبتلا بوده اید را تشدید کند.
اختلال در چرخه خواب
آپنه خواب یکی از علل اصلی ایجاد کننده علائمی مانند خستگی صبحگاهی و سردرد بعد از بیدار شدن از خواب است. با این حال، اغلب اوقات قابل تشخیص نیست. در آپنه خواب، یا مسیرهای تنفسی مسدود می شوند (آپنه انسدادی خواب) یا تنفس به مدت چند ثانیه متوقف می شود (آپنه مرکزی خواب). این حالات باعث ایجاد وقفه های تکراری در چرخه خواب می شود.
مشکلات تنفسی
مشکلات تنفسی مانند برونشیت مزمن، آمفیزم و سل ریوی (TB) بعضی از بیماری های دستگاه تنفسی و ریوی هستند که می توانند تأثیر زیادی بر روی وروردی هوا به بدن داشته باشند و با ایجاد علائمی مانند سرفه کردن شما را چندین بار در طول شب از خواب بیدار کنند. سردرد یکی از علائم رایجی است که به دلیل مشکلات خواب رخ می دهد و ممکن است با اختلال در سطح اکسیژن بدن مرتبط باشد. مشکل تنفسی می تواند به بیماری های قلبی خاصی نیز مربوط باشد.
دندان قروچه
دندان قروچه اختلالی است که در آن فرد مبتلا، بدون اطلاح خودش، در طول فرآیند خواب، دندان ها را با نیروی زیادی روی هم فشار می دهد. گاهی فرد مبتلا این کار را به صورت آگاهانه در طول روز نیز انجام می دهد. دندان قروچه می تواند فشار زیادی بر روی مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) و عضلات اطراف صورت ایجاد کند. یکی از این عضلات، عضله تمپورال است که به شقیقه ها وصل می باشد. اسپاسم این عضله می تواند منجر به سردرد شود.
افت مسکن های طبیعی در بدن
ریتم شبانه روزی بدن دارای یک چرخه ۲۴ ساعته است که اغلب به عنوان ساعت داخلی بدن نیز شناخته می شود. در طول این ۲۴ ساعت، فعالیت های بیولوژیکی بدن، مدام در حال افزایش یا کاهش هستند. در ساعات اولیه صبح سطح مسکن های طبیعی و مواد ضد التهابی در بدن کاهش می یابد. این افت در مسکن های طبیعی ممکن است سردردی که از پیش وجود داشته است را آشکار کند و در خواب اختلال به وجود آورد.
تغییر در قند خون
کاهش گلوکز خون (هیپوگلیسمی) گاهی اوقات موجب ایجاد سردرد می شود. افرادی که کم شام می خورند ممکن است روز بعد با سردرد صبحگاهی بیدار شوند. بیماران دیابتی به طور خاص در معرض اختلالات قند خون قرار دارند. در این اختلالات، میزان قند خون، فراتر از حد نرمال کاهش می یابد. این نوع هیپوگلیسمی بیشتر زمانی رخ می دهد که بیماری دیابت تحت کنترل قرار نگرفته است.
[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]
پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:
داروهای درمان سردرد به همراه عوارض جانبی ناشی از مصرف آن ها
درد شقیقه راست (درد گیجگاه سمت راست) ؛ علل و روش های درمان این نوع سردرد
علائم سردردهای خطرناک را بشناسید
[/quote]
روش های درمان سردرد بعد از بیدار شدن از خواب
اگر چه سردرد مرتبط با خواب ممکن است به درمان پزشکی نیاز داشته باشد، اما گاهی تغییر در شیوه زندگی و تغییر در رژیم غذایی ممکن است برای کاهش این درد مفید باشد. برای برخی از عللی که در بالا ذکر کردیم، انجام مراحل زیر می تواند به درمان سردرد کمک کند. اگر پزشک برای این درد دارو تجویز کرده باشد، هرگز نباید مصرف آن را متوقف کرد.
- درست بخوابید. علاوه بر این که باید از پوزیشن های مفید برای بدن جهت خوابیدن پیروی کنید باید تشک و بالش تان نیز استاندارد باشد. خوابیدن روی نیمکت و یا مبل می تواند به راحتی به گردن آسیب برساند. زیرا این وسایل برای خوابیدن طراحی نشده اند.
- بالش های ارگونومیکی که بر اساس استاندارهای خاص طراحی شده اند می توانند به افرادی که دارای آپنه خواب هستند کمک کنند. دستگاه CPAP نیز ممکن است برای افراد مبتلا به آپنه شدید خواب مورد نیاز باشد. این بالش ها برای افرادی که نمی توانند بدنشان را در طول خواب در موقعیت های مناسب نگه دارند نیز مفید هستند.
- مدیریت استرس ممکن است برای افراد مبتلا به دندان قروچه مفید باشد. این عارضه اغلب با اضطراب و استرس روانی همراه است. تکنیک هایی مانند یوگا، مدیتیشن و یا حتی ورزش کردن قبل از خواب به کاهش استرس کمک می کند. استفاده از فک بندهای طراحی شده برای افراد مبتلا به دندان قروچه نیز مفید است.
- برخی از افراد مبتلا به مشکلات تنفسی و مشکلات قلبی عروقی، باید در زمان خواب سر خود را با یک بالش اضافه کمی بالاتر از سطح بدن نگه دارند. این کار می تواند به کاهش ریفلاکس اسید نیز کمک کند.
- هرگز قبل از خوابیدن غذا نخورید. در حالت ایده آل، باید فاصله زمانی بین خوابیدن و خوردن شام ۲ تا ۳ ساعت باشد. انتخاب کربوهیدرات ها و پروتئین های دارای شاخص گلیسمی پایین که شما را به مدت طولانی تری سیر نگه می دارند نیز از کاهش سریع قند خون خود جلوگیری می کنند.
- قبل از خواب، از مصرف الکل یا سایر مواد سمی اجتناب کنید. این مواد می توانند کیفیت خواب شما را تحت تأثیر قرار دهند.
منابع:
Sleep Headaches (Waking Up with Head Pain) Causes and Remedies