حتما شما هم طی چند روز اخیر شنیده اید که مقامات چینی شیوع جدیدی از ویروس کرونا را در این کشور تایید کرده اند و نگران آلوده شدن هستید. اگر با ما تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت همراه شوید می توانید با شناختن انواع، علائم، روش های تشخیص و روش های درمان آودگی با ویروس کرونا آشنا شده و مقداری از نگرانی خود بکاهید.
اگرچه این ویروس از همان خانواده ویروس SARS است؛ اما به نظر می رسد که می تواند یک بیماری جدید و جدی باشد. طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها آمریکا (CDC)، اولین مورد آلودگی با این ویروس در ایالات متحده کشف شد. بر اساس اعلام رسانه های ایالتی در این کشور، دانشمندان چینی نوعی کرونا ویروسی را شناسایی کرده اند که قبلاً ناشناخته بوده و عامل شیوع بیماری پنومونی اخیر در شهر ووهان چین است. پزشکان اعلام کرده اند که بیماری فعلی به دنبال شیوع شدید سندرم تنفسی حاد-کروناویروس (SARS-CoV) در سال ۲۰۰۲ و سندرم تنفسی کرونا ویروس خاورمیانه در سال ۲۰۱۲ است.
ویروس کرونا چیست؟
دکتر Bhanu Sud، متخصص بیماری های عفونی در مرکز پزشکی سنت جود در پلاسنتیا کالیفرنیا می گوید که کرونا به معنای “تاج” است. بنابراین وقتی به این ویروس ها زیر میکروسکوپ الکترونی نگاه می کنید، شکلشان شبیه به تاج است. او معتقدند که بیشتر ویروس های کرونا مضر نیستند و معمولاً باعث بیماری خفیف تا متوسط دستگاه تنفسی فوقانی می شوند و مانند سرماخوردگی عمل می کنند. بیشتر افرادی که در بعضی از نقاط خاص جهان زندگی می کنند به ویروس کرونا آلوده می شوند.
دکتر Sud تأکید می کند که بیشتر مبتلایان به این نوع ویروس نباید نگران باشند. اما گونه های SARS و MERS از آن جدی تر هستند و می توانند بیماری های خطرناکی را ایجاد کنند. میزان مرگ و میر برای افراد مبتلا به SARS حدود ۱۰ درصد و برای افرادی که به نوع MERS از این ویروس مبتلا می شوند؛ ۳۰ درصد است.
وی افزود آنچه در حال حاضر ناشناخته است؛ نوع ویروسی است که جدیدا در چین شیوع یافته است. برای پاسخ دادن به این سوال پزشکان باید آزمایشات مختلفی را انجام دهند تا دریابند این ویروس چیست و آیا شباهتی به SARS یا MERS دارد یا خیر؟
علائم آلودگی با ویروس کرونا شایع انسانی
ویروس کرونا که معمولا در بین انسان ها شایع هستند عبارتند از:
- ۲۲۹E
- NL63
- OC43
- HKU1
آلودگی با این ویروس ها معمولاً مانند سرماخوردگی باعث بیماری خفیف تا متوسط دستگاه تنفسی فوقانی می شود. بیشتر افراد در مقطعی از زندگی خود به این ویروس ها آلوده می شوند. این بیماری ها معمولاً فقط برای مدت کوتاهی ادامه دارند و علائم آنها عبارتند از:
- آبریزش بینی
- سردرد
- سرفه کردن
- گلو درد
- تب
- احساس بی حالی کلی
ویروس کرونا انسانی گاهی می تواند باعث ایجاد بیماری های دیگر دستگاه تنفسی مانند ذات الریه یا برونشیت شود. این عارضه بیشتر در افراد مبتلا به بیماری قلبی ریوی، افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند، نوزادان و افراد مسن دیده می شود.
سایر ویروس های انسانی
دو نوع کرونا ویروس انسانی شناخته شده دیگر که باعث علائم شدید می شوند عبارتند از:
- MERS-CoV
- SARS-CoV
علائم MERS معمولاً عبارتند از:
- تب
- سرفه
- تنگی نفسیکه اغلب به سینه پهلو از آن تعبیر می شود
از هر ۱۰ بیمار مبتلا به MERS حدود ۳ یا ۴ نفر فوت می کنند. علائم SARS نیز عبارتند از:
- تب
- لرز
- بدن درد
از سال ۲۰۰۴ تاکنون هیچ موردی از بیماری SARS در هیچ جای دنیا گزارش نشده است.
روش های تشخیص
برای تشخیص آلودگی با این بیماری آزمایشات تنفسی و آزمایش خون انجام می شود. در صورت ابتلا به بیماری شدید یا مشکوک شدن پزشکان به آلودگی بیمار به ویروس MERS، تست های آزمایشگاهی دیگر نیز به احتمال زیاد مورد استفاده قرار می گیرد.
اگر علائم این بیماری ها را تجربه می کنید، حتما در مورد سفرهایی که اخیرا داشته اید و حیواناتی که جدیدا با آنها تماس برقرار کرده اید؛ به پزشک اطلاع رسانی کنید. بیشتر عفونت های ناشی از آلودگی با MERS-CoV در شبه جزیره عربستان گزارش شده است. بنابراین گزارش سفرتان به این کشور یا تماس با شتر یا محصولات تهیه شده از شیر و گوشت شتر در این کشور؛ برای تشخیص MERS بسیار مهم است.
روش های انتقال این ویروس
کرونا ویروس معمولاً از طریق یک فرد آلوده به دیگران منتقل می شود. روش های انتقال نیز به شرح زیر هستند:
- از طریق هوا با سرفه یا عطسه کردن
- تماس شخصی نزدیک مانند لمس کردن دست فرد آلوده
- لمس جسم یا سطحی که با ویروس آلوده است و سپس لمس دهان، بینی یا چشم ها قبل از شستن دست ها
- به ندرت آلودگی از طریق مدفوع
در ایالات متحده معمولاً افراد در پاییز و زمستان به کرونا ویروس های شایع انسانی آلوده می شوند. با این حال ممکن است در هر زمانی از سال آلوده شوید. بیشتر افراد در طول زندگی خود به یک یا چند نوع از این ویروس مبتلا می شوند. کودکان خردسال به احتمال زیاد بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند. با این حال هر فردی می تواند در طول زندگی خود چندین بار این عفونت را تجربه کند.
چگونه می توانیم از خودمان در برابر این ویروس محافظت کنیم؟
در حال حاضر هیچ واکسنی برای محافظت از بدن در برابر عفونت کرونا ویروس انسانی وجود ندارد. اما ممکن است با انجام موارد زیر بتوانید خطر ابتلا به عفونت را کاهش دهید:
- دستان خود را حداقل به مدت ۲۰ ثانیه با صابون و آب گرم بشویید. به خصوص وقتی از بیرون به منزل می آیید.
- از دست زدن به چشم، بینی یا دهان خودداری کنید.
- از تماس نزدیک با افرادی که مریض هستند خودداری کنید.
- در فصول سرد و فصولی که شیوع این بیماری رایج است؛ از ماسک مخصوص در مکان های عمومی استفاده کنید.
در صورت ابتلا به این ویروس چطور می توانیم از آلوده شدن دیگران جلوگیری کنیم؟
اگر علائمی مانند سرماخوردگی دارید؛ با انجام موارد زیر می توانید از دیگران در برابر آلودگی محافظت کنید:
- اگر بیمار هستید و احساس سرماخوردگی دارید؛ حداقل یک روز در خانه بمانید و به مکان ها عمومی نروید.
- از تماس نزدیک با دیگران خودداری کنید.
- هنگام سرفه یا عطسه کردن، دهان و بینی خود را با دستمال تمیز بپوشانید. سپس دستمال استفاده شده را درون سطل زباله انداخته و دستان خود را بشویید.
- اشیاء و سطوحی را که با آنها در تماس هستید تمیز و ضد عفونی کنید.
روش های درمان
هیچ درمان خاصی برای بیماری های ناشی از آلودگی با این ویروس های انسانی وجود ندارد. اکثر مبتلایان به بیماری کروناویروس شایع انسانی به خودی خود بهبود می یابند. با این حال شما می توانید برخی از موارد زیر را برای تسکین علائم انجام دهید:
- داروهای ضد درد و ضد تب مصرف کنید (هرگز به کودکانی که تب دارند؛ آسپرین ندهید)
- از یک دستگاه بخور در اتاق خواب خود استفاده کنید یا از حمام آب گرم استفاده کنید تا گلو درد و سرفه هایتان قطع شود.
اگر مشکلاتان خفیف است از موارد زیر استفاده کنید:
- زیاد مایعات بنوشید.
- چند روزی را در خانه بمانید و استراحت کنید.
- اگر نگران علائم خود هستید؛ با پزشک متخصص بیماری های عفونی تماس گرفته یا به یک بیمارستان مجهز مراجعه کنید.
البته هنوز برای کرونا ویروسی که جدیدا در چین کشف شده است؛ درمانی یافت نشده است. بنابراین از درمان های ذکر شده فقط برای انواع شایع ابتلا به این ویروس، و نه ویروس جدیدی که در چین شیوع دارد؛ استفاده کنید. البته خوشبختانه هنوز این ویروس به ایران وارد نشده و موردی از ابتلا به آن گزارش نشده است.
انواع کرونا ویروس های شناخته شده در جهان
این ویروس به دلیل شکل تاج مانندی که دارد؛ کرونا نامیده می شود. چهار زیر گروه اصلی برای ویروس کرونا وجود دارد که با نام های آلفا، بتا، گاما و دلتا شناخته شناخته می شوند. ویروس کرونا انسانی برای اولین بار در اواسط دهه ۱۹۶۰ شناسایی شد. هفت کرونا ویروسی که می توانند افراد را آلوده کنند عبارتند از:
- ۲۲۹E (کرونا ویروس آلفا)
- NL63 (کرونا ویروس آلفا)
- OC43 (کرونا ویروس بتا)
- HKU1 (کرونا ویروس بتا)
- MERS-CoV (بتا کرونا ویروس که باعث سندرم تنفسی خاورمیانه یا MERS می شود)
- SARS-CoV (بتا کروناویروس که باعث سندرم حاد تنفسی حاد یا SARS می شود)
- کرونا ویروس نوول ۲۰۱۹ (۲۰۱۹-nCoV)
مردم سراسر جهان معمولاً به ویروس های انسانی ۲۲۹E ،NL63 ،OC43 و HKU1 آلوده می شوند. بعضی اوقات کرونا ویروسهایی که حیوانات را آلوده می کنند تکامل یافته و انسان ها را بیمار می کنند. در واقع این ویروس ها با تکامل خود به نوع کرونا ویروس انسانی تبدیل می شوند. سه نمونه اخیر از این موارد عبارتند از:
- ۲۰۱۹-nCoV
- SARS-CoV
- MERS-CoV
خلاصه
همانطور که در خبرها نیز شنیده اید؛ جدیدا و همزمان با آغاز سال نو در چین مقامات این کشور شیوع بیماری تنفسی جدید و خطرناکی را شناسایی کرده اند. به همین دلیل هم سازمان و مراکز بهداشتی معتبر در جهان، هشدار سطح ۳ را صادر کرده و به مسافران اطلاع داده اند که از سفر غیر ضروری به این منطقه از جهان اجتناب کنند.
طبق آخرین خبرهای منتشر شده در ۵ بهمن ماه سال ۱۳۹۸، تأیید شده است که دو نفر در ایالات متحده آمریکا پس از سفر به چین به عفونت با ویروس کرونا جدید مبتلا شده اند و احتمالاً کشف مورد سوم نیز به زودی تأیید می شود.
تحقیقات نشان داده اند که کرونا ویروس ناشی از این عفونت، یک نوع متداول از ویروس است که می تواند باعث سرماخوردگی نیز شود. کارشناسان تأکید کرده اند که هیچ درمانی برای این عفونت در دسترس نیست و فقط باید به عفونت اجازه داد تا مسیر خود را طی کرده و درمان شود. البته این نکته را فراموش نکنید که ویروس کرونا جدید خطرناک است. بنابراین به محض مشاهده علائمی که در بالا ذکر شد؛ به مراکز درمانی معتبر و مجهز مراجعه کنید و هرگز درمان های خانگی را امتحان نکنید.