بتائین چیست؟ مزایا، نشانه های کمبود و منابع غذایی تامین کننده آن چه می باشند؟

بتائین یک نوع اسید آمینه است که منافع بالقوه آن برای مبارزه با بیماری های قلبی، بهبود ترکیب بدن، و کمک به افزایش عضلات و کاهش چربی به دلیل توانایی اش جهت ترویج سنتز پروتئین در بدن، اثبات شده است.

آیا تا به حال در مورد این ماده چیزی شنیده اید؟ بتائین، که به عنوان تری متیل گلیسین نیز شناخته می شود، اخیرا به یک ماده محبوب در مکمل ها تبدیل شده. اما در واقع یک ماده غذایی تازه کشف شده است. در حالی که اثرات مثبت آن برای پیشگیری از بیماری های قلبی به مرور زمان مورد مطالعه قرار گرفته است، اما اخیرا از این ماده در اغلب مکمل های ورزشی و انرژی زا، جهت تامین پروتئین و سایر مواد لازم جهت بهبود عملکرد ورزشی و فرم بدن، استفاده می شود.

بتائین مشتق شده از ماده مغذی کولین است. به عبارت دیگر، کولین یک پیش نیاز برای بتائین است و باید برای تولید بتائین در بدن سنتز شود. بتایین توسط کولین در ترکیب با اسید آمینه گلیسین ایجاد می شود. بتایین مانند بعضی از ویتامین های گروه B، از جمله فولات و ویتامین B12، اهدا کننده متیل می باشد. این بدان معنی است که این ماده در عملکرد کبد، سم زدایی و عملکرد سلولی در بدن نقش دارد. مهمترین نقش آن، پردازش چربی در بدن است.

بتائین، برای تبدیل هموسیستئین در خون به متیونین مورد نیاز است. هوموسیستئین یک اسید آمینه است که بدن آن را به طور طبیعی تولید می کند. اسیدهای آمینه، بلوک های ساختمانی تمام پروتئین های بدن هستند. اگر چه اسیدهای آمینه ترکیبات بحرانی مورد نیاز برای بسیاری از عملکردهای بدن می باشند، اما مطالعات نشان می دهد که سطح بالای آمینو اسید هموسیستئین می تواند برای عروق خونی مضر باشد و به طور بالقوه منجر به ایجاد پلاک و بیماری آترواسکلروز (مسدود شدن شریان ها) شود.

این وضعیت خطرناک یکی از مهمترین عوامل بیماری قلبی، سکته مغزی و سایر بیماری های قلبی عروقی است. در نتیجه، توانایی بتائین، برای پایین آوردن هموسیستئین به طور گسترده ای مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعات اولیه مزایای بالقوه این ماده در افزایش توده عضلانی و قدرت عضلات، کمک به بهبود استقامت بدن و کمک به کاهش چربی ها را مورد بررسی قرار داده است. برای ارائه نظریه های دقیق درباره این ماده به مطالعات بیشتری نیاز است. اما تحقیقات اولیه نشان می دهد بتائین مزایای امیدوار کننده ای دارد.

در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت به دو پرسش بتائین چیست؟ مزایا، نشانه های کمبود و منابع غذایی تامین کننده آن چه می باشند؟ پاسخ می دهیم.

کمبود بتائین

کمبود بتائین در کشورهای غربی رایج نیست، عمدتا به این دلیل که این ماده در این کشورها در مقادیر زیادی در محصولات تهیه شده با گندم وجود دارد. اگرچه سطح هوموسیستئین به طور مستقیم به دلیل مصرف کم بتائین به طور مستقیم مربوط نیست، اما رژیم های کم بتائین ممکن است به بالا رفتن هوموسیستئین در خون منجر شود. سطح هوموسیستئین ممکن است به دلایل دیگر بسیاری از جمله عوامل محیطی، رژیم غذایی و ژنتیک نیز ممکن است بالا برود.

بزرگترین خطر کاهش مصرف این ماده، علائم مربوط به هوموسیستئین بالا در خون می باشد. این عارضه بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال، افراد معتاد به الکل و یا در کودکانی که دارای بیماری ژنتیکی هستند که منجر به بالا رفتن هموسیستئین می شود دیده می شود. گرچه این بیماری نادر است، اما بالا رفتن سطح هوموسیستئین می تواند باعث تاخیر در رشد، پوکی استخوان، ناهنجاری های بصری، تشکیل لخته خون و تنگ شدن و سخت شدن عروق خونی شود.

مقدار توصیه شده مصرف روزانه بتائین

در بزرگسالان، مقدار توصیه شده ای برای مصرف این ماده وجود ندارد. دوزهای مصرف این ماده بسته به شرایط درمانی متفاوت است.

برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب ناشی از الکل، مقدار توصیه شده مصرف مکمل بتایین معمولا بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ میلی گرم در سه نوبت در روز می باشد. این مقدار دوز بالایی است. اما برای بهبود آسیب کبدی در موارد خاص مانند اعتیاد به الکل مورد نیاز است.
دوزهای پایین تر معمولا برای حمایت از تغذیه در افرادی که دارای کبد سالم و بدون سابقه بیماری قلبی هستند استفاده می شود. برای کمک به هضم، مکمل های بتائین (به صورت HCA بتائین) بسیاری در بازار وجود دارند که دوزهای توصیه شده آن ها بین ۶۵۰ تا ۲۵۵۰ میلی گرم می باشد.
افرادی که به دنبال بهره گیری از بتائین در رابطه با عملکرد ورزشی، بهبود ترکیب بدن و یا تسکین درد می باشند، ممکن است بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ میلی گرم در روز از این ماده نیاز داشته باشند.
برای زنان باردار یا شیرده مصرف این مکمل ها توصیه نمی شود.

چند نکته مهم در مورد مصرف این ماده

بتایین معمولا با اسید فولیک، ویتامین B6 و ویتامین B12 مصرف می شود.
مکمل بتائین به عنوان یک محصول جانبی، از پردازش چغندر قند تولید می شود.
این مکمل در شکل پودر، قرص یا کپسول در بازار وجود دارد.
مصرف مکمل بتائین برای کودکان و نوزادان توصیه نمی شود، مگر اینکه به طور خاص توسط پزشک برای درمان برخی از بیماری ها، که معمولا بیماری های ژنتیکی مربوط به کبد هستند، تجویز شود.
بر اساس گزارش ها، سبوس گندم بالاترین منبع طبیعی بتائین است.

منابع غذایی غنی از بتائین

از آنجا که هر کسی بسته به شرایطی که دارد نیاز به مقدار متفاوتی از این ماده دارد، توصیه واحدی برای مصرف روزانه آن وجود ندارد. با این حال، به یاد داشته باشید که اکثر افراد به ۶۵۰ تا ۲،۰۰۰ میلی گرم بتائین در روز نیاز دارند.

در ادامه به ۱۲ مورد از بهترین منابع بتائین اشاره می کنیم:

۱/۴ فنجان سبوس گندم (حدود ۱۵ گرم): ۲۰۰ میلی گرم
حدود ۱ فنجان کوینو پخته: ۱۷۸ میلی گرم
۱ فنجان چغندر خام: ۱۷۵ میلی گرم
۱ فنجان اسفناج پخته شده: ۱۶۰ میلی گرم
حدود ۱ فنجان دانه تاج خروس پخته: ۱۳۰ میلی گرم
حدود ۱ فنجان چاودار پخته: ۱۲۳ میلی گرم
حدود ۱ فنجان دانه گندم کاموت پخته: ۱۰۵ میلی گرم
حدود ۱ فنجان دانه بلغور پخته: ۷۶ میلی گرم
۱ عدد سیب زمینی شیرین متوسط: ۳۹ میلی گرم
۱ عدد سینه بوقلمون پخته: ۳۰ میلی گرم
۳ اونس گوشت گوساله پخته: ۲۹ میلی گرم
۳ اونس گوشت گاو پخته: ۲۸ میلی گرم

مزایای بتائین برای بدن

پشتیبانی از سلامت قلب

بتایین برای کمک به کاهش سطح هوموسیستئین در خون مفید است. کاهش سطح هوموسیستئین به طور مستقیم با کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی ارتباط دارد. غلظت بالای هوموسیستئین یک عامل خطر بالقوه برای ابتلا به بیماری های قلبی عروقی است، اما مطالعات نشان می دهد که این وضعیت می تواند از طریق مصرف مکمل بتائین کاهش یابد.

با کمک به تقویت و جلوگیری از انسداد شریان ها که به علت افزایش سطح هموسیستئین ایجاد می شود، بتائین در کاهش خطر ابتلا به سکته قلبی، سکته مغزی و سایر انواع اختلالات قلب و بیماری قلبی مفید است.

کمک به بهبود توده عضلانی

اگر چه تحقیقات انجام شده در این زمینه تا حدودی در انسان محدود شده است، اما در برخی از مطالعات انسانی و حیوانی مشخص شده که مصرف مداوم مکمل های بتائین باعث کاهش وزن چربی و افزایش توده عضلانی می شود. تا به امروز، تحقیقات متعددی در مورد مزایای بتائین برای ایجاد قدرت و توده عضلانی انجام شده است. مطالعات مختلف نتایج مختلفی را نشان داده اند.

مطالعات سال ۲۰۱۰ نشان داد، پس از مصرف این مکمل، قدرت عضله و تولید نیروی عضلانی بیشتر می شود. یکی دیگر از مطالعات انجام شده در سال ۲۰۰۹ نشان داد که مصرف دو هفته مکمل بتائین در مردانی که از نظر بدنی فعال هستند ظاهرا موجب بهبود تمرینات عضلانی می شود. محققان مطالعه اخیر معتقدند این ویژگی نشان می دهد که بتائین دارای توانایی در بهبود استقامت عضلات است، اما لزوما در قدرت کلی دخیل نیست.

در نتجه گیری مطالعه ای که در سال ۲۰۱۳ نتایج آن در مجله International Society of Sports Nutrition منتشر شده نیز ویژگی هایی اثبات شده است. شرکت کنندگان برای بررسی اینکه آیا مصرف شش هفته مکمل بتائین بر ترکیب بدن، قدرت، استقامت و از دست دادن چربی تاثیر می گذارد یا خیر، مورد آزمایش قرار گرفتند. شرکت کنندگان در این پژوهش ورزشکاران بودند.

نتایج نشان داد که پس از شش هفته مصرف مکمل بتائین، ترکیبات بدن، افزایش اندازه عضلات بازو و توانایی انجام تمرینات قدرتی بالا تر رفت است. محققان نتیجه گرفتند که بتائین توانایی تاثیر مثبت بر ترکیب بدن را با افزایش قدرت و رشد عضلات و افزایش استقامت دارد.

کاهش چربی بدن

بر طبق نتایج مطالعات خاص، اطلاعات نشان می دهد که مکمل های بتائین ممکن است در تغییر نحوه جابجایی بدن و پراکندگی مواد مغذی، که منجر به افزایش توانایی سوزاندن چربی و کاهش چربی، بدون تجزیه بافت عضلانی یا از دست دادن توده عضلانی می شود، نقش داشته باشد.

مطالعه ای که در سال ۲۰۰۲ انجام شد، اثرات مثبت مصرف این ماده در خوک های تغذیه شده با مکمل های بتائین اثبات گردید. این خوک ها توانایی متابولیسم پروتئین در بدنشان بهبود یافته و چربی بیشتری از گروه شاهد (گروهی که بتائین استفاده نمی کردند) از دست داده بودند. نتایج نشان داد که رسوب پروتئین در خوک های مصرف کننده بتائین افزایش می یابد، در حالی که درصد چربی بدنشان پایین تر از خوک هایی است که بتایین مصرف نکردند. این روند دارای یک رابطه خطی بود. به این معنی است که هر چه بیشتر بتائین به خوک ها داده شد، کاهش چربی بدنشان نیز بیشتر شد.

کمک به عملکرد کبد و سم زدایی

بتائین از طریق کمک به سم زدایی و فرآیند هضم چربی ها در کبد، از سلامت کبد محافظت می کند. چربی می تواند بر اثر اختلالاتی مانند سوء مصرف الکل، چاقی، دیابت و سایر علل در سطوح خطرناکی در کبد تجمع یابد. اما بتائین قادر است عملکرد کبد را در تجزیه و حذف توده چربی ها افزایش دهد.

بتائین همچنین به کبد کمک می کند تا سموم و مواد شیمیایی را دفع کرده و از ایجاد صدمه به دستگاه گوارش و سایر آرگان های بدن که ناشی از قرار گرفتن در معرض سموم است، جلوگیری کند.

بتائین همچنین برای محافظت از کبد در مقابل هپاتوتوکسین هایی مانند اتانول و تتراکلرید کربن مفید هستند. هپاتوتوکسین ها مواد شیمیایی سمی هستند که به کبد آسیب می رسانند و از طریق داروهای تجویزی خاص یا از طریق آفت کش ها و علف کش هایی که بر روی گیاهان و محصولاتی که به طور ارگانیک رشد نمی کنند، اسپری می شوند، وارد بدن خواهند شد.

کمک به هضم

گاهی اوقات بتائین برای تولید مکمل های بتائین هیدروکلریدها (HCl) استفاده می شود. گمان می رود بتایین HCI غلظت اسید هیدروکلریک در معده را افزایش دهد. این اسید باید برای تجزیه غذاها و استفاده از مواد مغذی در معده وجود داشته باشد. در گروه های خاصی از افرادی که اسید معده کمی دارند، طیف وسیعی از مشکلات گوارشی تجربه می شود. بتائین می تواند در کاهش این مشکلات گوارشی به افراد کمک کند.

بعضی افراد بر این عقیده هستند که مصرف عصاره بتایین HCI قبل از وعده های غذایی برای کمک به فعال کردن معده برای پردازش غذا سودمند است. این فواید در افراد مبتلا به سوء هاضمه به علت دارو یا سایر مشکلات گوارشی دیده شده است. مصرف بتائین HCl قبل از غذا ممکن است برای استفاده بهتر از مواد مغذی، بهبود سلامت دستگاه گوارش و تقویت سیستم ایمنی که به شدت به سلامت فلور روده متکی است، مفید باشد.

[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]

پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:

خواص لبو برای بدن به همراه عوارض جانبی مصرف بیش از حد این ماده

علل کمبود آلبومین در بدن چیست؟

[/quote]

تسکین درد

مطالعات نشان داده اند که بتائین به طور مثبت به افرادی که دچار دل درد عضلانی هستند، کمک می کند. در یک مطالعه که بر روی اسب ها انجام شد مشخص گردید، سطح اسید لاکتات (که همراه با خستگی عضلانی است) پس از ورزش و زمانی که مکمل بتائین مصرف شد، کاهش می یابد.

کمک به درمان آسیب های بدنی ناشی از مصرف الکل

بتائین برای درمان آسیب کبدی ناشی از مصرف الکل استفاده می شود. این اعتیاد منجر به انباشت چربی در کبد می شود. بتائین دارای اثرات لیپوتروپیک (کاهش چربی) است، بنابراین برای بهبود تجمع چربی در کبد موثر است از این رو ممکن است بهبود قابل توجهی در بهبود بیماری کبد چرب داشته باشد.