پرخوری عصبی که معمولا پرخوری نامیده می شود، گاهی می تواند با ایجاد اختلال شدید در غذا خوردن موجب مرگ شود. در این حالت فرد مخفیانه غذا می خورد و بعد از مبتلا شدن به عذاب وجدان، با روش های ناسالم مثل استفراغ تعمدی یا ورزش افراطی، موجب پاکسازی و از دست کالری اضافه می شود. گاهی اوقات افراد مبتلا به پرخوری عصبی بعد از خوردن تنها یک میان وعده های کوچک و یا یک وعده غذایی با اندازه معمولی، اقدام به پاکسازی بدن خود می کنند.
پر خوری عصبی به دو دسته تقسیم می شود:
- در دسته اول افرادی قرار دارند که بعد از پرخوری با استفاده از استفراغ، داروهای مسهل یا تنقیه، اقدام به خارج کردن مواد غذایی خورده شده می کنند.
- در دسته دوم افرادی قرار می گیرند که بعد از پرخوری، برای خلاص شدن از شر کالری و جلوگیری از افزایش وزن، روش هایی مانند روزه، رژیم غذایی سخت و یا ورزش بیش از حد را در پیش می گیرند.
با این حال، گاهی ممکن است رفتارها این دو دسته با هم همپوشانی داشته باشد. پس منظور ما از پاکسازی می تواند هر کدام از روش های ذکر شده در بالا باشد. معمولا افرادی که پرخوری عصبی دارند، در مورد وزن و شکل بدنشان نگران هستند. این افراد دچار تصور نادرست در مورد هیکل خود می شوند. اما درمان موثر پرخوری عصبی می تواند موجب شود این احساسات در شما بهتر شده و الگوی صحیح غذا خوردن، عوارض جدی پرخوری عصبی را معکوس کند.
نشانه های پرخوری عصبی
علائم و نشانه های پرخوری عصبی به شرح زیر می باشد:
- توجه بیش از حد به وزن و شکل بدن
- داشتن ترس از اضافه وزن در طول زندگی
- توانایی در کنترل غذا خوردن
- خوردن تا نقطه ناراحتی یا درد
- خوردن میان وعده های زیاد
- انجام استفراغ تعمدی یا ورزش بیش از حد برای جلوگیری از افزایش وزن
- استفاده از مسهل یا روش تنقیه
- محدود کردن کالری در بازه زمانی مشخص
- استفاده بیش از حد از مکمل های غذایی و محصولات گیاهی برای کاهش وزن
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در هر صورت به محض مشاهده علائم پر خوری عصبی باید به پزشک مراجعه کنید. زیرا پرخوری عصبی می تواند به شدت برای سلامتی شما مضر باشد. برای درمان این اختلال، علاوه بر مراجعه به پزشک باید شخصی را که به او اعتماد دارید به عنوان مشاور انتخاب کنید.
علل پرخوری عصبی
علت دقیق پرخوری عصبی ناشناخته است. بسیاری از عوامل از جمله عوامل بیولوزیک، سلامت عاطفی، انتظارات اجتماعی و مسائل دیگر هستند که می تواند نقش مهمی در توسعه اختلالات خوردن بازی کنند.
عوامل خطر ابتلا به پرخوری عصبی
عواملی که خطر ابتلا به پرخوری را افزایش می دهند، شامل موارد زیر می باشد:
زن بودن: دختران و زنان با احتمال بیشتری نسبت به پسران و مردان به پرخوری مبتلا می شوند.
سن: پرخوری اغلب در اواخر نوجوانی یا اوایل دوران بلوغ آغاز می شود.
بیولوژی: افرادی که در بستگان درجه اول (خواهر و برادر، پدر و مادر یا فرزندان) شخصی را دارند که به پر خوری عصبی مبتلا است، به احتمال بیشتری شانس ابتلا دارند. این موضوع نشان دهنده یک ارتباط ژنتیکی است. دانشمندان معتقدند که پرخوری عصبی ژنتیکی به دلیل کمبود ماده شیمایی سروتونین در مغز ایجاد می شود. این موضوع در کودکان و نوجوانان مبتلا، خطر افزایش وزن را بیشتر می کند.
مسائل روانی و عاطفی: مشکلات روانی و عاطفی، مانند اختلال اضطراب یا عزت نفس پایین، می تواند به اختلالات غذا خوردن کمک کنند. انگیزاننده های پرخوری ممکن است شامل استرس، تصور اشتباه در مورد ضعف بدنی، غذا، رژیم غذایی محدود کننده و یا خستگی باشند. در برخی موارد، وقایع آسیب زا و استرس های محیطی ممکن است عوامل موثر بر شکل گیری پرخوری عصبی باشند.
رسانه ها و فشار های اجتماعی: رسانه هایی مانند تلویزیون، اینترنت و مجلات مد، اغلب از ویژگی های مدل های لاغر و بازیگران صحبت می کنند. این تصاویر در ذهن برخی از افراد این موضوع را متبادر می کند که موفقیت و محبوبیت مرهون لاغری است. اما آیا رسانه ها صرفا منعکس کننده ارزش های اجتماعی هستند یا از چیزی غیر واقعی صحبت می کنند؟
فشار ناشی از محبوبیت: ورزشکاران، بازیگران، رقصنده ها و مدل ها در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به اختلالات خوردن هستند. در این حال مربیان و والدین این افراد، ممکن است با تشویق آن ها به کاهش وزن و محدود کردن میزان غذایی مصرفیشان، سهوا موجب ایجاد پرخوری عصبی شوند.
عوارض پرخوری عصبی
پرخوری ممکن است باعث عوارض متعدد و جدی شود که حتی برخی از آن ها موجب مرگ می شوند. عوارض احتمالی عبارتند از:
- کم شدن آب بدن، که می تواند به مشکلات جدی تر، مانند نارسایی کلیه منجر شود.
- مشکلات قلبی، مانند ضربان قلب نامنظم یا نارسایی قلبی
- پوسیدگی دندان و بیماری شدید لثه
- عدم قاعدگی یا نامنظم بودن پریود در زنان
- مشکلات دستگاه گوارش، و احتمالا یک وابستگی به مسهل ها برای اجابت مزاج
- اضطراب و افسردگی
- سوء استفاده از الکل یا مواد مخدر
- خودکشی
درمان پرخوری عصبی چیست؟
ترکیب روان درمانی با داروهای ضد افسردگی ممکن است برای غلبه بر این اختلال موثر باشد. به طور کلی روش درمان این اختلال عبارتند از:
روان درمانی
روان درمانی، که به نام گفتار درمانی و یا مشاوره روانی نیز شناخته می شود، شامل بحث در مورد پرخوری و مسائل مرتبط با آن در حوزه سلامت روان است. شواهد نشان می دهد که این نوع از روان درمانی به بهبود علائم پرخوری عصبی کمک می کند. در این روش از تکنیک های زیر استفاده می شود:
- درمان شناختی رفتاری برای کمک به شناسایی باورها و رفتارهای منفی ناسالم و جایگزین کردن آنها با رفتارهای مثبت و سالم، مورد استفاده قرار می گیرد.
- درمان بر اساس خانواده به والدین برای متوقف کردن رفتارهای ناسالم نوجوان و باز گرداندن عادات غذایی سالم به او، کمک می کند. علاوه بر این، این متد باعث می شود مشکلات خانوادگی که منجر به اینجاد پرخوری عصبی در نوجوان شده اند، شناسایی و درمان شود.
- روان درمانی فردی که در آن مشکلات ارتباطی بررسی شده و بر روی بهبود ارتباطات و مهارت های حل مسئله تمرکز می شود.
داروها
داروهای ضد افسردگی، هنگامی که همراه با روان درمانی استفاده شود، ممکن است به کاهش علائم پرخوری عصبی منتهی شود. تنها داروهای ضد افسردگی که به طور خاص توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای درمان پرخوری پیشنهاد می شود، فلوکستین است. این دارو یک نوع از مهار کننده بازجذب سروتونین (SSRI) می باشد.
آموزش تغذیه و وزن سالم
متخصصین تغذیه می توانند یک برنامه تغذیه ای مناسب را برای کمک به داشتن وزن سالم، عادات غذایی سالم و تغذیه خوب برای شما طراحی کنند. اگر شما پرخور هستید و چاق شده اید، این درمان می تواند وزن شما را نیز کنترل کند.
طب جایگزین
مکمل های غذایی و محصولات گیاهی طراحی شده برای سرکوب اشتها یا کاهش وزن ممکن است برای افراد مبتلا به اختلال پرخوری عصبی مفید باشد. تصور بر این است که مکمل های گاهش وزن به خصوص آن هایی که گیاهی هستند عوارض جدی ندارد. این در حالی است که گاهی حتی گیاهان نیز با داروهای ما تداخل دارند و موجب ایجاد عوارض جدی می شوند. پس قبل از استفاده از این روش ها حتما با پزشک مشورت کنید.