سرطان مثانه توده ای است که در بافت مثانه تشکیل می شود. این ارگان در بدن مسئول نگه داری ادرار است. بر اساس گزارش موسسه ملی بهداشت آمریکا، حدود ۴۵،۰۰۰ مرد و ۱۷۰۰۰ زن هر ساله به این بیماری مبتلا می شوند.
انواع سرطان مثانه
به طور کلی این نوع سرطان به ۳ دسته زیر تقسیم می شوند:
کارسینوم سلول ترانزیشنال
کارسینوم سلول ترانزیشنال رایج ترین نوع سرطان مثانه است. این سرطان، در سلول های ترانزیشنال در لایه داخلی مثانه شروع می شود. سلول های ترانزیشنال سلول های هستند که در شرایطی که بافت کشیده شده و تغییر شکل می دهند، بدون آسیب می مانند.
کارسینوم سلول سنگفرشی
کارسینوم سلول سنگفرشی سرطان نادر در ایالات متحده است. این نوع سرطان در سلول سنگفرشی نازک و تخت در مثانه و پس از یک عفونت طولانی مدت و یا التهاب در مثانه تشکیل می شود.
آدنوکارسینوم
آدنوکارسینوم نیز یک سرطان نادر است. این سرطان در سلول های غده ای در مثانه پس از تحریک و التهاب طولانی مدت مثانه تشکیل می شود. سلول های غده ای سلول هایی هستند که در بدن موکوس ترشح می کنند.
علائم سرطان مثانه چیست؟
بسیاری از افراد مبتلا به سرطان مثانه، خون را در ادرار دارند اما دردی در هنگام ادرار ندارند. خستگی، کاهش وزن و حساسیت به لمس و درد استخوان نیز از دیگر علائم سرطان مثانه است. باید به نشانه های زیر، توجه خاصی کنید:
- وجود خون در ادرار
- دفع دردناک ادرار
- تکرر ادرار
- نیاز فوری به ادرار کردن
- بی اختیاری ادرار
- درد در ناحیه شکم
- درد در پایین کمر
چه عواملی باعث سرطان مثانه می شوند؟
علت دقیق سرطان مثانه ناشناخته است. این سرطان زمانی اتفاق می افتد که بافت غیر طبیعی به سرعت و بدون کنترل رشد کرده و به بافت های دیگر حمله می کند.
چه کسانی در خطر ابتلا به سرطان مثانه قرار دارند؟
سیگار کشیدن خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش می دهد. سیگار کشیدن باعث نیمی از سرطان های مثانه در مردان و زنان است. عوامل زیر نیز خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش می دهد:
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سرطان زا در محل کار
- عفونت های مزمن مثانه
- مصرف کم مایعات
- مرد بودن
- سفید پوست بودن
- بالا رفتن سن (اکثریت سرطان های مثانه در افراد بالای ۵۵ سال رخ می دهد)
- خوردن رژیم غذایی با چربی بالا
- داشتن سابقه خانوادگی سرطان مثانه
- استفاده از داروی شیمی درمانی به نام Cytoxan
- داشتن پرتو درمانی قبلی برای درمان سرطان های ناحیه لگن
تشخیص بیماری
این نوع سرطان، با روش های زیر تشخیص داده می شود:
- آزمایش ادرار
- معاینه، برای این معاینه پزشک انگشتان خود را داخل واژن و یا مقعد وارد کرده تا بتواند توده را احساس کند. وجود این توده ممکن است رشد سرطانی را نشان دهد.
- سیتوسکوپی، که شامل یک لوله باریک و دارای یک دوربین کوچک بر روی آن است، از طریق مجرای ادرار برای دیدن داخل مثانه وارد بدن می شود.
- بیوپسی (نمونه برداری)
- سی تی اسکن برای مشاهده مثانه
- پیلوگرافی داخل وریدی (IVP)
- عکس اشعه X
پزشکان معمولا بر اساس پیشرفت سرطان، از یک سیستم درجه بندی استفاده می کنند. درجه بندی سرطان از مرحله ۰ تا ۴ است. این مراحل سرطان مثانه به معنای زیر است:
- مرحله ۰ سرطان به پوشش مثانه گسترش نیافته است.
- مرحله ۱ سرطان به پوشش مثانه گسترش یافت، و به لایه ای از عضله در مثانه رسیده است.
- مرحله ۲ سرطان به لایه ای از عضله در مثانه گسترش یافته است.
- مرحله ۳ سرطان به بافتی که مثانه را احاطه کرده است گسترش یافته است.
- مرحله ۴ سرطان به اندام های همسایه مثانه گسترش یافته است.
درمان سرطان مثانه
نوع، مرحله سرطان، علائم و سلامت کلی بدن عواملی هستند که روش درمان را تعیین می کنند.
درمان برای مرحله ۰ و ۱
درمان سرطان مثانه در مرحله ۰ و مرحله ۱ ممکن است شامل جراحی برای برداشتن تومور از مثانه، شیمی درمانی یا ایمونوتراپی باشد. ایمونوتراپی به معنی مصرف دارویی است که باعث می شود سیستم ایمنی بدن به سلول های سرطانی حمله کند.
درمان برای مرحله ۲ و ۳
درمان سرطان مثانه در مرحله ۲ و ۳ عبارتند از:
- حذف بخشی از مثانه به علاوه شیمی درمانی
- حذف تمامی مثانه (سیستکتومی رادیکال)
- شیمی درمانی، پرتو درمانی یا ایمونوتراپی
درمان برای مرحله ۴
درمان برای مرحله ۴ سرطان مثانه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- شیمی درمانی بدون جراحی موجب رفع علائم و افزایش طول عمر می شود.
- سیستکتومی رادیکال و حذف گره های لنفاوی اطراف آن، و انجام یک عمل جراحی برای ایجاد یک راه جدید جهت خروج ادرار از بدن
- شیمی درمانی، پرتو درمانی و ایمونوتراپی، بعد از عمل جراحی برای کشتن سلول های سرطانی باقی مانده و یا از بین بردن علائم و افزایش طول عمر
- داروهای کارآزمایی بالینی
شانس زنده ماندن افراد مبتلا به سرطان مثانه به قرار است:
- ۹۸ درصد از افراد مبتلا به مرحله ۰ سرطان مثانه حداقل ۵ سال زند می مانند.
- ۸۸ درصد از افراد مبتلا به مرحله ۱ سرطان مثانه حداقل ۵ سال زند می مانند.
- ۶۳ درصد از افراد مبتلا به مرحله ۲ سرطان مثانه حداقل ۵ سال زند می مانند.
- ۴۶ درصد از افراد مبتلا به مرحله ۳ سرطان مثانه حداقل ۵ سال زند می مانند.
- ۱۵ درصد از افراد مبتلا به مرحله ۴ سرطان مثانه حداقل ۵ سال زند می مانند.
روش های پیشگیری
از آنجا که پزشکان هنوز نمی دانند چه چیزی باعث سرطان مثانه، می شود، ممکن است این بیماری در همه موارد قابل پیشگیری نمی باشد. عوامل و رفتارهای زیر می توانند خطر ابتلا به سرطان مثانه را کاهش می دهند:
- سیگار کشیدن
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود سیگار دست دوم
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض دیگر مواد شیمیایی سرطان زا
- نوشیدن مقدار زیادی آب
تاثیر درمان سرطان مثانه، در دیگر فرآیندهای جسمانی با توجه به درمان متفاوت است. عملکرد جنسی، به ویژه تولید اسپرم، می توان با سیستکتومی رادیکال تحت تاثیر قرار بگیرند. آسیب به اعصاب در ناحیه لگن می تواند گاهی اوقات نعوظ را تحت تاثیر قرار دهد. تغییرات در اجابت مزاج، مانند اسهال، ممکن است با پرتودرمانی به منطقه آسیب دیده به وجود آید.
جمع بندی:
- سرطان مثانه در حدود ۴۵،۰۰۰ مرد و ۱۷،۰۰۰ زن را در ایالات متحده در سال تحت تاثیر قرار می دهد.
- اکثر افراد بزرگسالان در سنین بالای ۵۵ سال این نوع سرطان را می گیرند.
- سیگار کشیدن و رژیم غذایی پر چربی می توانند به ابتلا به سرطان مثانه کمک کنند.