شوک انسولین یک بیماری بسیار شدید پزشکی محسوب می شود که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. شوک انسولین یک بیماری مرگ آور است که در آن سطح قند خون افراد تا سطح خطرناکی پایین می رود و منجر به عدم هوشیاری و شوک می شود. شوک انسولین باید بلافاصله درمان شود تا بتوان زندگی یک فرد را حفظ و از آسیب به اندام و بافت ها جلوگیری کرد. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت در مورد این شوک بیشتر صحبت می کنیم.
هیپوگلیسمی
هیپوگلیسمی کاهش گلوکز یا قند خون است. گلوکز به عنوان منبع اصلی انرژی بدن محسوب می شود و مقدار آن توسط لوزالمعده تنظیم می شود. گلوکز در هنگام خوردن غذا یا نوشیدن مایعات، نوسان می کند. در افراد سالم، بیشترین میزان قند خون در محدوده طبیعی بین ۸۳ تا ۱۰۰ قرار دارد. برای افرادی که از قند خون پایین رنج می برند، این میزان می تواند به شدت کاهش یابد. در اکثر افراد علایم قند خون پایین مانند سرگیجه، عرق کردن و لرزش با کاهش گلوکز در محدوده ۶۰ و پایین تر مشاهده می شود.
بعضی افراد به طور طبیعی هیپوگلیسمیک هستند. زیرا بدن آن ها انسولین بیش از حد تولید می کند، به همین دلیل آن ها باید در طول روز چندین بار غذا بخورند تا سطح قند خون طبیعی خود را حفظ کنند. سایر افراد در هنگام تزریق بیش از حد انسولین، هیپوگلیسمی را تجربه می کنند و باعث می شوند سطح قند خون به سرعت کاهش پیدا کند. در این حالت بدن در تلاش برای یافتن یک منبع سوخت برای مقابله با اضافه تولید انسولین موجود در بدن است.
چه افرادی در معرض خطر شوک انسولین هستند؟
به طور کلی، افراد دیابتی بیشترین خطر را برای شوک انسولین دارند. دیابتی های وابسته به انسولین که روزانه از تزریق انسولین برای کنترل و عدم وجود انسولین به دلیل عدم ترشح آن توسط پانکراس استفاده می کنند با بیشترین خطر مواجه هستند. بیشتر بیماران دیابتی باید قند خون خود را در طول روز و قبل و بعد از صرف غذا اندازه گیری کنند. گاهی اوقات و در صورتی که بدن بعد از تزریق انسولین از این ماده بیش از حد دریافت کند دچار شوک انسولین می شود. این امر می تواند به سرعت در عرض ۱۵ دقیقه پس از تزریق انسولین سریع الاثر یا کوتاه اثر اتفاق بیفتد، و اگر فرد مبتلا به دیابت از نوع انسولین متوسط اثر یا طولانی اثر استفاده کنند ممکن است چند ساعت بعد این اتفاق بیفتد.
علائم شوک انسولین
چندین نشانه برای وقوع شوک انسولین وجود دارد. در حالی که بیمار ممکن است قادر به انجام عکس العمل سریع یا انجام واکنش نباشد، ضروری است که نشانه ها را تشخیص دهد و بلافاصله با اورژانس تماس بگیرد. علائم اولیه اغلب عبارتند از:
- افزایش ضربان قلب
- تپش قلب
- عرق کردن
- سرگیجه
- سردرد
- احساس گرسنگی شدید
- عدم آگاهی از محیط اطراف
وقتی علایم به شوک تبدیل می شوند، پوست شروع به سرد شدن و بی رنگ شدن می کند. فرد بیمار همچنین می تواند تشنج را نیز تجربه کند. بیمار دچار ضعف شدید، گفتار نادرست و در نهایت دچار غش می شود.
درمان
درمان علائم منجر به شوک انسولین، دریافت فوری گلوکز خالص در جریان خون می باشد. این امر می تواند با مصرف یک میان وعده شیرین همراه با پروتئین بالا مانند آجیل انجام شود. اگر بیمار قادر به خوردن نباشد، اما هنوز هشیار است، منابع شکر خالص مانند آب نبات، قند یا نوار گلوکز اضطراری استفاده می شود. اگر بیمار از حال رفته یا احساس غش می کند و قادر به بلعیدن یا باز کردن دهان خود نیست، بلافاصله با مرکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید. تیم اورژانس قادر خواهد بود که مستقیم گلوکز را به جریان خون تزریق کند و اگر تنفس بیمار متوقف شده است یا دچار ایست قلبی شده است، بیمار با روش احیای قلبی ریوی (سی. پی. آر) درمان می شود.
عوارض
عارضه اصلی شوک انسولین مرگ است. قبل از مرگ بیمار، فرد احتمالا به کما می رود و تمام اعضای اصلی شروع به از کار افتادن می کنند. از آن جایی که مغز اغلب اولین عضو بدن است که در یک حمله آسیب می بیند، آسیب مغزی می تواند پس از توقف دریافت مواد مغذی و گلوکز از جریان خون ایجاد شود. ایست قلبی نیز ممکن است هنگامی رخ دهد که بدن به شوک دچار شده است.