با وجود تلاش های زیادی که والدین برای مراقبت از خود و اعضای خانواده و همچنین مدیریت زندگی اجتماعی و حرفه ای خود در طول روز انجام می دهند، ایجاد خستگی در پایان روز کاری رایج و معمول است. اما آیا این علائم نشان دهنده یک زندگی استرس زا هستند یا به یک بیماری زمینه ای مانند بیماری های خودایمنی وابسته می باشند؟ آنا ماریا اوربائی یکی از روماتولوژیست های مرکز آرتروز جانز هاپکینز (Johns Hopkins Arthritis Center) است که طی مقاله ای که در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت مطرح شده است، در مورد چگونگی تشخیص علائم بیماری های خود ایمنی و زمانی که باید برای این علائم به پزشک مراجعه کنید، صحبت کرده است.
روماتولوژیست ها متخصصانی هستند که در تشخیص و درمان بیماری های اسکلتی عضلانی و بیماری های خودایمنی (بیماری روماتیسمی) تخصص دارند.
مبانی بیماری های خود ایمنی
بیماری های خود ایمنی زمانی اتفاق می افتند که سیستم دفاعی و طبیعی بدن، نمی تواند تفاوت بین سلول های خود و سلول های خارجی را درک کند. در این شرایط این سیستم در بدن به اشتباه به سلول های طبیعی حمله می کند. بیش از ۸۰ نوع بیماری خود ایمنی وجود دارد که بر طیف گسترده ای از بخش های بدن تاثیر می گذارد.
شایع ترین بیماری های خودایمنی در زنان عبارتند از:
- آرتریت روماتوئید، یک نوع آرتریت است که به مفاصل حمله می کند
- پسوریازیس، یک نوع بیماری پوستی است که باعث ضخیم شدن پوست می شود
- آرتریت پسوریازیس، نوعی از آرتریت است که بر روی برخی افراد مبتلا به پسوریازیس تأثیر می گذارد
- لوپوس، یک بیماری خودایمین است که به مناطقی از بدن آسیب می رساند که شامل مفاصل، پوست و اندام ها می شود
- بیماری های تیروئید، از جمله بیماری گریوز، که در آن بدن، با حمله خود، باعث افزایش تولید هورمون تیروئید (هیپرتیروئیدیسم) و تیروئیدیت هاشیموتو یا همان کاهش حجم تولید هورمون تیروئید (کم کاری تیروئید) می شود.
علائم بیماری های خود ایمنی ممکن است در بعضی افراد شدید باشند و در برخی دیگر به صورت خفیف خود را نشان دهند. دکتر اوربائی می گوید که:
“بیماری های خود ایمنی از یکدیگر متفاوت هستند.” “علائم بروز پیدا کرده در یک فرد احتمالا مربوط به عوامل متعددی است که شامل ژنتیک، محیط زیست و سلامت بدن بیمار می باشد.”
شایع ترین علائم بیماری های خود ایمنی
علیرغم این که انواع مختلفی از بیماری های خودایمنی وجود دارد، اما بسیاری از آن ها علائم مشابه ای دارند. شایع ترین علائم بیماری های خود ایمنی عبارتند از:
بسیاری از زنان می گویند که تشخیص علائم بیماری های خود ایمنی برایشان سخت است. این همان نکته ای است که دکتر اوربائی با آن موافق است. او می گوید:
“این علائم سیاه و سفید نیستند. از طرفی معمولا یک آزمایش واحد برای تشخیص بیماری های خود ایمنی وجود ندارد. شما باید علائم خاصی را همراه با نشانگرهای خاصی در خون و در بعضی موارد حتی بافت بیوپسی داشته باشید تا این بیماری در شما تشخیص داده شود. این بیماری تنها وابسته به یک عامل نیست. “
تشخیص علائم بیماری های خود ایمنی نیز می تواند دشوار باشد. زیرا این علائم ممکن است با علائم سایر بیماری ها مشترک باشند. دکتر اوربائی می گوید زنان وقتی که متوجه علائم جدید می شوند، باید به دنبال درمان باشند.
او می گوید: “اگر تا به حال سالم بوده اید و ناگهان احساس خستگی یا سفتی مفصلی را تجربه می کنید، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. بررسی سریع تر علائم بیماری های خود ایمنی می تواند تشخیص و درمان را آسان تر کند.”
عوامل خطر ایجاد کننده بیماری های خود ایمنی
محققان هنوز نمی دانند که بیماری های خود ایمنی تحت تاثیر چه عواملی قرار دارند اما چندین نظریه در مورد بیش فعالی سیستم ایمنی بدن و حمله آن به بافت های سالم وجود دارد. یکی از این نظریه ها می گوید که بدن پس از عفونت و یا آسیب دیدگی دچار این اشتباه می شود. پزشکان معتقدند که برخی از عوامل احتمال شیوع اختلالات خودایمنی را افزایش می دهند. این عوامل عبارتند از:
ژنتیک
برخی از اختلالات خاص نظیر لوپوس و مولتیپل اسکلروزیس (MS) به صورت ارثی در خانواده ها منتقل می شوند. دکتر اوربائی می گوید: “وجود یکی از بیماری های خود ایمنی در یکی از نسل های خانواده خطر ابتلای سایر اعضای خانواده را افزایش می دهد، اما این بدان معنی نیست که حتما افراد آن خانواده به بیماری های خاص مبتلا می شوند.”
وزن بدن
داشتن اضافه وزن یا ابتلا به چاقی خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید یا آرتریت پسوریازیس را افزایش می دهد. این عامل ممکن است به این دلیل موثر باشد که وزن زیاد بدن باعث ایجاد استرس بیشتری بر روی مفاصل می شود و یا این که بافت چربی باعث ایجاد التهاب می شود.
سیگار کشیدن
تحقیقات مربوط به سیگار کشیدن نشان می دهند که این عادت با برخی از بیماری های خودایمنی، از جمله لوپوس، آرتریت روماتوئید، پرکاری تیروئید و MS ارتباط دارد.
[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]
پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:
روش های درمان بیماری های خودایمنی در خانه و به کمک طب سنتی
همه چیز درباره بیماری های خودایمنی
[/quote]
مصرف بعضی از داروها
دکتر اوربائی می گوید:
“بعضی از داروهای ضد فشار خون یا برخی از آنتی بیوتیک ها می توانند موجب ایجاد لوپوس خفیف ناشی از دارو شوند، که اغلب یک شبه لوپوس خوش خیم است.”
محققان مرکز میوزیت جانز هاپکینز نیز کشف کردند که داروهای خاصی که برای کاهش کلسترول شناخته می شوند (استاتین ها) می توانند باعث ایجاد میوپاتی ناشی از استاتین شوند. میوپاتی یک بیماری خودایمنی نادر است که موجب ضعف عضلانی می شود. با این حال قبل از شروع یا متوقف کردن مصرف هر گونه دارو، اطمینان حاصل کنید که با پزشک خود مشورت کرده اید.
بیماری های خود ایمنی و سلامت بدن
ابتلا به لوپوس، آرتریت روماتوئید یا آرتریت پسوریازیس خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می دهد. در حالی که انجام اقدامات لازم برای کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی همیشه یک ایده مناسب است، اما اگر یکی از این بیماری ها را دارید، ضروری است که با پزشک خود صحبت کنید تا بتوانید قلب خود را سالم و قوی نگه دارید. به عنوان مثال، باید فشار خون و میزان کلسترول خود را در محدوده سالم نگه دارید، از یک رژیم غذایی مغذی پیروی کنید و به طور منظم ورزش کنید.
این مراحل می توانند به کاهش علائم بیماری های خود ایمنی کمک کنند. دکتر اوربائی اذعان می کند که ممکن است زندگی سالم برای افراد مبتلا به بیماری های خودایمنی دشوار باشد، اما با توجه به سبک زندگی امروزی، او اصرار به پیدا کردن تعادل کلیدی در زندگی برای بیماران مبتلا به بیماری های خود ایمنی دارد.
او می گوید: “پیدا کردن تعادل شامل تعهد می شود، و گاهی اوقات متعهد بودن سخت خواهد بود. اما گوش دادن به بدن و به کارگیری هوشمندی در مورد آنچه باعث بیماری می شود بسیار مهم است. این نکته ای است که همه افراد باید آن را رعایت کنند. “