هموفیلوس آنفولانزا یک نوع باکتری است که می تواند انواع مختلفی از عفونت ها را در بدن ایجاد کند. این عفونت ها از عفونت های خفیف گوش گرفته تا بیماری های شدید، مانند عفونت های موثر بر روی جریان خون را شامل می شوند.

پزشکان برخی از این عفونت ها را عفونت های تهاجمی می دانند. بیماری های تهاجمی زمانی اتفاق می افتند که باکتری ها به قسمت های مختلف بدن که به طور طبیعی از میکروب ها مصون هستند، نفوذ کنند. به عنوان مثال، هموفیلوس آنفولانزا می تواند به مایع نخاعی حمله کند، مننژیت به وجود آورد یا وارد جریان خون شده و باکتریمی به وجود آورد. بیماری های تهاجمی معمولا شدید هستند، نیاز به درمان در بیمارستان دارند، و گاهی اوقات می توانند به مرگ منجر شوند.

در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت در مورد انواع بیماری هایی که توسط هموفیلوس آنفولانزا ایجاد می شوند و نشانه ها و روش های درمان این عفونت با شما صحبت می کنیم.

انواع بیماری های ایجاد شده بر اثر هموفیلوس آنفولانزا

شایع ترین انواع بیماری های تهاجمی ناشی از هموفیلوس آنفولانزا عبارتند از:

  • پنومونی (عفونت ریوی)
  • باکتریمی (عفونت خون)
  • مننژیت (عفونت پوشش بافت مغز و نخاع)
  • اپی گلوتیتیس (تورم گلو)
  • سلولیت (عفونت پوست)
  • آرتریت عفونی (التهاب مفصلی)

علل، نحوه انتقال و افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به این عفونت هستند

بیماری آنفلوآنزای هموفیلوس به هر گونه عفونت ناشی از باکتری های H. influenzae اشاره دارد. شش نوع شناخته شده از H. influenzae وجود دارد که با حروف A تا F نام گذاری شده اند. برخی از انواع این باکتری ها غیر قابل شناسایی هستند و به آن ها nontypeable گفته نی شود. یکی از انواع  باکتری های H. influenzae که شیوع بیشتری دارد، آنفلوانزا نوع B یا Hib است.

این باکتری ها در بینی و گلو  زندگی می کنند و معمولا باعث ایجاد آسیب نمی شوند. با این حال، باکتری ها گاهی اوقات به سایر قسمت های بدن منتقل می شوند و باعث عفونت می شوند. کارشناسان هنوز نمی دانند که چه مدت طول می کشد تا پس از ورود H. influenzae به بدن علائم ایجاد شود. با این حال، ممکن است چند روز بعد از تماس با این باکتری علائم ظاهر شوند.

نحوه انتقال

باکتری های H. influenzae، از جمله نوع Hib آن، از طریق قطرات تنفسی به دیگران منتقل می شوند. این قطرات زمانی در هوا پخش می شوند که فرد حامل باکتری در بینی یا گلو، سرفه یا عطسه می کند. افرادی که بیمار نیستند و در بینی و گلو خود باکتری ندارند نیز می توانند این باکتری ها را گسترش دهند. باکتری ها از طریق تماس نزدیک یا طولانی مدت با فرد مبتلا به بیماری H. influenzae نیز گسترش می یابند.

چه کسانی بیشتر در معرض خطر هستند؟

بیماری هموفیلوس آنفولانزا بیشتر در نوزادان و کودکان زیر ۵ سال رخ می دهد. بزرگسالان ۶۵ ساله و مسن تر، سرخپوستان آمریکایی، بومیان آلاسکا و افرادی که دارای شرایط خاص پزشکی هستند نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند. این شرایط خاص عبارتند از:

  • بیماری سلول داسی شکل
  • کسانی که طحال ندارند
  • عفونت HIV
  • سندرم های ناشی از کمبود آنتی بادی (بیماری های نادری هستند که بر توانایی بدن برای مبارزه با عفونت تأثیر می گذارند)
  • سرطانی که نیاز به درمان با شیمی درمانی، پرتودرمانی یا پیوند سلول های بنیادی مغز استخوان دارد.

نشانه ها و علائم هموفیلوس آنفولانزا

باکتری های هموفیلوس آنفولانزا، از جمله H. influenzae نوع b یا Hib، می توانند انواع مختلفی از عفونت ها را ایجاد کنند. این علائم بیشتر مربوط به بخشی از بدن است که آلوده شده است.

ذات الریه

علائم پنومونی (عفونت ریوی) معمولا عبارتند از:

  • تب و لرز
  • سرفه کردن
  • تنگی نفس یا مشکل تنفسی
  • تعریق
  • درد قفسه سینه
  • سردرد
  • درد یا گرفتگی عضلات
  • خستگی بیش از حد

باکتریمی

باکتریمی به معنی عفونت ایجاد شده در جریان خون است. نشانه های باکتریمی عبارتند از:

  • تب و لرز
  • خستگی بیش از حد
  • درد شکم
  • تهوع با استفراغ یا بدون آن
  • اسهال
  • اضطراب
  • تنگی نفس یا مشکل تنفسی
  • احساس سردرگمی

باکتریمی ناشی از هموفیلوس آنفولانزا ممکن است با یا بدون پنومونی رخ دهد.

مننژیت

مننژیت به معنی عفونت بافتی است که مغز و نخاع را پوشش می دهد. علائم مننژیت معمولا به شرح زیر هستند و به صورت ناگهانی شروع می شوند:

  • تب
  • سردرد
  • گرفتگی گردن
  • تهوع با استفراغ یا بدون آن
  • فوتوفوبیا (حساسیت به نور)
  • تغییر در وضعیت ذهنی (احساس سردرگمی)

نوزادان مبتلا به مننژیت ممکن است علائم زیر را داشته باشند:

  • تحریک پذیری و گریه بیش از حد
  • استفراغ
  • بی میلی به غذا خوردن
  • بی تحرکی یا آهسته شدن حرکات بدن

در کودکان، پزشکان معمولا برای تشخیص بیماری، رفلکس های بدن کودک را بررسی می کنند. این رفلاکس ها ممکن است در اثر ابتلا به مننژیت غیر طبیعی شوند.

هموفیلوس آنفولانزا
هموفیلوس آنفولانزا

روش های تشخیص هموفیلوس آنفولانزا

پزشکان معمولا برای تشخیص ابتلا به عفونت ناشی از این باکتری، از جمله H. influenzae نوع b یا Hib، از تست های آزمایشگاهی استفاده می کنند. رایج ترین تست های آزمایشگاهی، تست هایی هستند که از یک نمونه مایعات بدن، مانند خون یا مایع نخاعی برای تشخیص استفاده می کنند.

روش های درمان هموفیلوس آنفولانزا

افرادی که به این بیماری مبتلا مب شوند باید به مدت ۱۰ روز برای درمان عفونت از آنتی بیوتیک استفاده کنند. بسته به اینکه عفونت چقدر جدی است، افراد مبتلا به عفونت H. influenzae ممکن است نیاز داشته باشند که در بیمارستان و تحت نظر پزشک درمان شوند. درمان های دیگری که ممکن است برای این بیماری استفاده شوند عبارتند از:

  • استفاده از دستگاه های پشتیبانی کننده از تنفس
  • تجویز دارو برای درمان فشار خون پایین
  • مراقبت از زخم ایجاد شده در پوست آسیب دیده قسمت های مختلف بدن

هنگامی که H. influenzae باعث عفونت های خفیف تر مانند برونشیت یا عفونت گوش می شود، پزشکان ممکن است از آنتی بیوتیک ها برای جلوگیری از عوارض استفاده کنند.

بهترین درمان برای این بیماری چیست؟

آمپی سیلین و آموکسی سیلین باید تنها زمانی مورد استفاده قرار گیرد که باکتری آلوده کننده شناخته شده باشد. اما اوتیت مدیا و تشدید COPD معمولا تجربی درمان می شود.

بسیاری از عفونت های ناشی از H. influenzae، از جمله عفونت اوتیت در کودکان و تشدید بیماری در بزرگسالان مبتلا به COPD را می توان با استفاده از داروهای ضد میکروبی خوراکی درمان کرد. داروهای خوراکی که برای درمان گونه های nontypeable استفاده می شوند عبارتند از:

  • آموکسی کلاو
  • فلوروکینولون
  • ماکرولیدها (به عنوان مثال، آزیترومایسین و کلاریترومایسین)
  • طیف وسیعی از سفالوسپورین ها مانند سفیکسیم، سفپودوکسیم پروکستیل، لوراکاربف و سفوروکسیم

درمان های تزریقی آنتی بیوتیکی باید برای عفونت های تهاجمی ناشی از گونه های nontypeable استفاده شوند. در این شرایط معمولا داروهای زیر تجویز می شوند:

  • سفالوسپورین هایی مانند سفتریاکسون، سفوروکسیم، سفتازیدیم و سفوتاکسیم
  • آمپی سیلین سولباکتام
  • فلوروکینولون ها
  • آزیترومایسین

عوارض ناشی از هموفیلوس آنفولانزا

حتی با انجام درمان مناسب، برخی از عفونت های ناشی از این باکتری، می توانند منجر به مشکلات مزمن یا مرگ شوند. به عنوان مثال، عفونت خون (باکترمی) می تواند منجر به از بین رفتن اندام ها شود. مننژیت (عفونت بافتی که مغز و نخاع را پوشش می دهد) می تواند موجب آسیب مغزی یا کاهش قدرت شنوایی شود. حدود ۳ تا ۶ کودک از هر ۱۰۰ کودک مبتلا به مننژیت ناشی از Hib نیز بر اثر این بیماری جان خود را از دست می دهند.

معمولا این عفونت عوارض ایجاد نمی کند. اما اگر بر اثر برونشیت و عفونت گوش، عوارض جانبی ایجاد شوند، معمولا جدی نیستند.

[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]

پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:

معرفی چند روش ساده برای محافظت از بدن در برابر آنفولانزا

درمان آنفولانزا به کمک ۱۲ روش طبیعی و ساده

عوارض جانبی واکسن آنفولانزا

[/quote]

واکسن هموفیلوس آنفولانزا

تزریق واکسن می تواند از ابتلا به نوع B بیماری هموفیلوس آنفولانزا (Hib) جلوگیری کند. قبل از کشف واکسن، Hib شایع ترین علت بیماری های جدی آنفلوانزا بود. با این حال، تزریق واکسن Hib از وقوع بیماری های ناشی از انواع دیگر H. influenzae جلوگیری نمی کند.

متخصصان مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها در آمریکا، تزریق واکسن Hib را برای همه کودکان زیر ۲ سال در ایالات متحده، توصیه می کنند. نوزادان باید واکسن Hib را در ۲ ماهگی دریافت می کنند. (پس از مشورت با پزشک متخصص اطفال)

کودکان بالای ۵ سال و بزرگسالان سالم معمولا نیاز به تزریق واکسن Hib ندارند. با این حال، متخصصان این مرکز، واکسیناسیون Hib را برای افرادی که شرایط خاص پزشکی دارند، الزامی می دانند.

تکرار عفونت

گاهی برخی از افراد بیش از یک بار در طول زندگی خود به این عفونت مبتلا می شوند. بنابراین، متخصصان مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، واکسیناسیون Hib را برای همه کودکان زیر ۲ ساله که قبلا بیماری Hib داشته اند، توصی می کنند. واکسیناسیون نوزادان، از بدن آن ها زمانی که در معرض خطر ابتلا به بیماری Hib هستند، محافظت می کند.

آنتی بیوتیک های پیشگیرانه

H. influenzae می تواند به افرادی که تماس نزدیک یا طولانی با فرد مبتلا به بیماری H. influenzae هستند، گسترش یابد. در موارد خاص، پس از تماس نزدیک با فرد مبتلا به این بیماری، باید برای جلوگیری از ابتلا به عفونت از آنی بیوتیک استفاده کرد. البته حتما نوع و دوز مصرف آنتی بیوتیک باید توسط پزشک تجویز شود.

منبع:

  1. Haemophilus influenzae
  2. About Haemophilus influenzae Disease