وقتی درد معده یا ناراحتی مانند تهوع دارید هیچ چیز بهتر از نوشیدن یک فنجان چای نیست. با این وجود نوع چای که مصرف می کنید ممکن است تغییر زیادی در علائم شما ایجاد کند. در حقیقت تحققیات نشان داده اند که انواع خاصی از چای وجود دارد که برای درمان مواردی مانند تهوع، اسهال و استفراغ مفید هستند. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت به ۹ مورد از چای های گیاهی که برای تسکین ناراحتی معده مفید هستند اشاره خواهیم کرد.
تسکین ناراحتی معده به کمک چای
چای سبز
چای سبز به دلیل فواید بسیاری که برای بدن دارد، به شدت در تحقیقات مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. در گذشته از این چای به عنوان داروی طبیعی برای درمان اسهال و عفونت Helicobacter pylori استفاده می شد. Helicobacter pylori باکتری است که می تواند باعث درد معده، حالت تهوع و نفخ شود.
این چای ممکن است سایر ناراحتی های معده را نیز تسکین دهد. به عنوان مثال یک مطالعه که بر روی ۴۲ نفر انجام شد نشان داد که نوشیدنی چای سبز باعث کاهش چشمگیری در شدید اسهال ناشی از پرتودرمانی می شود.
در مطالعات حیوانی نیز چای سبز و ترکیبات آن قابلیت خود را برای درمان زخم معده اثبات کردند. زخم معده می تواند باعث بروز مشکلاتی مانند درد، تولید گاز و سوء هاضمه شود.
به خاطر داشته باشید که بهتر است روزانه بیش از ۱ تا ۲ لیوان (۲۴۰ الی ۴۷۵ میلی لیتر) چای سبز ننوشید. زیرا مصرف بیش از حد این چای به دلیل داشتن کافئین زیاد با عوارض جانبی مانند تهوع و ناراحتی معده مرتبط است.
چای زنجبیل
چای زنجبیل با جوشاندن ریشه زنجبیل در آب تهیه می شود. این ریشه ممکن است برای مشکلات گوارشی مانند تهوع و استفراغ بسیار مفید باشد.
طبق نتایج یک بررسی، زنجبیل به جلوگیری از تهوع صبحگاهی در زنان باردار و همچنین تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی کمک می کند. یک بررسی دیگر نیز خاطر نشان کرد که زنجبیل می تواند گاز، نفخ، گرفتگی و سوء هاضمه را کاهش دهد و همچنین از نظم در کارکرد روده حمایت کند.
اگرچه بیشتر این مطالعات بر روی مکمل زنجبیل که حاوی دوزهای زیادی از این ماده هستند انجام شده است، اما چای زنجبیل نیز ممکن است بسیاری از این مزایا را داشته باشد.
برای تهیه این چای کمی زنجبیل را پوست کنده و رنده کنید. سپس آن را ۱۰ الی ۲۰ دقیقه در آب جوش بجوشانید. این چای را به تنهایی و یا با کمی لیمو، عسل یا فلفل کایین استفاده کنید.
چای نعنا
وقتی نفخ دارید هیچ چیزی بهتر از نوشیدن یک فنجان چای نعناع نیست. مطالعات حیوانی نشان داده اند که نعناع می تواند ماهیچه های روده را شل کرده و به تسکین درد کمک کند.
علاوه بر این یک بررسی که بر روی ۱۴ مطالعه با مجموع ۱،۹۲۷ شرکت کننده بود انجام شد نشان داد که مصرف روغن نعناع باعث کاهش مدت، دفعات و شدت درد معده در کودکان می شود. حتی این روغن برای جلوگیری از تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی نیز مفید است.
برخی از مطالعات نشان داده اند که بوییدن روغن نعناع به راحتی باعث جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ می شود. اگرچه این مطالعات بیشتر به جای چای بر روی روغن این گیاه متمرکز شده اند اما چای نعناع نیز ممکن است مزایای مشابه ای برای بدن داشته باشد.
این چای به صورت کیسه ای در بازار وجود دارد. اما اگر تمایل دارید آن را در خانه تهیه کنید کافی است یک مشت برگ نعناع خرد شده را در آب گرم به مدت ۷ تا ۱۲ دقیقه بجوشانید و پس از رد کردن از صافی میل کنید.
چای سیاه
چای سیاه مانند چای سبز دارای مجموعه ای از فواید است. به خصوص برای تسکین ناراحتی معده
این چای حتی ممکن است برای درمان اسهال نیز مفید باشد. در حقیقت یک مطالعه که بر روی ۱۲۰ کودک انجام شد نشان داد که مصرف یک قرص حاوی عصاره چای سیاه به بهبود دفعات دفع و حجم و قوام مدفوع کمک می کند.
یک مطالعه ۲۷ روزه خاطر نشان کرد که تزریق عصاره چای سیاه به گلبول های آلوده به E. coli شیوع اسهال را ۲۰٪ کاهش می دهد.
در حالی که بیشتر تحقیقات بر روی مکمل این گیاه انجام شده است اما خود چای سیاه نیز ممکن است برای رفع مشکلات معده مفید باشد. با این حال بهتر است که میزان مصرف خود را به ۱ الی ۲ لیوان (۲۴۰ الی ۴۷۵ میلی لیتر) در روز محدود کنید. زیرا کافئین زیاد این چای خودش ممکن است باعث ناراحتی معده شود.
چای رازیانه
رازیانه گیاهی پر از عطر است و طعمی مانند شیرین بیان دارد. چای حاصل از این گیاه گلدار معمولاً برای درمان انواع بیماری ها از جمله درد معده، یبوست، گاز و اسهال استفاده می شود.
در یک مطالعه که بر روی ۸۰ زن انجام شد مشخص گردید که مصرف مکمل رازیانه، چند روز قبل و در دوران قاعدگی علائمی مانند حالت تهوع را کاهش می دهد.
یک مطالعه آزمایشگاهی نیز نشان داد که مصرف عصاره رازیانه رشد چندین گونه باکتری مانند E. coli مضر را مهار می کند.
یک مطالعه دیگر که بر روی ۱۵۹ نفر انجام شد نشان داد که مصرف چای رازیانه باعث تقویت دستگاه گوارش و همچنین بهبودی روده پس از عمل جراحی می شود.
با ترکیب ۱ فنجان (۲۴۰ میلی لیتر) آب گرم و ۱ قاشق چای خوری (۲ گرم) دانه رازیانه خشک سعی کنید چای رازیانه درست کنید. اگر دانه رازیانه ندارید می توانید ریشه یا برگ های این گیاه را به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه در آب گرم دم کرده و میل کنید.
چای شیرین بیان
در طب سنتی برای تسکین ناراحتی معده زیاد بر روی مصرف این چای تاکید شده است. مطالعات متعدد نشان داده اند که شیرین بیان به بهبود زخم معده کمک می کند. همانطور که می دانید زخم معده می تواند علائمی مانند درد معده، تهوع و سوء هاضمه ایجاد کند.
قابل ذکر است که یک مطالعه یک ماهه که بر روی ۵۴ نفر انجام شد نشان داد؛ مصرف ۷۵ میلی گرم عصاره شیرین بیان دو بار در روز به طور قابل توجهی سوء هاضمه را کاهش می دهد.
این چای را می توانید به صورت آماده و کیسه ای از سوپر مارکت ها خریداری کنید. چای شیرین بیان آماده معمولا حاوی چای های دیگر نیز می باشد.
به خاطر داشته باشید که ریشه شیرین بیان عارضه جانبی دارد و مصرف زیاد آن می تواند برای بدن خطرناک باشد. بنابراین بیش از ۱ فنجان (۲۴۰ میلی لیتر) چای شیرین بیان در روز مصرف نکنید. علاوه بر این اگر بیماری خاصی دارید قبل از مصرف این چای با پزشک مشورت کنید.
چای بابونه
چای بابونه سبک و طعم دار است و یکی از آرامش بخش ترین چای های گیاهی محسوب می شود. از این چای اغلب برای شل کردن ماهیچه های دستگاه گوارش و درمان مواردی مانند گاز، سوء هاضمه، حالت تهوع، استفراغ و اسهال استفاده می شود.
در یک مطالعه که بر روی ۶۵ زن انجام شد؛ مصرف ۵۰۰ میلی گرم عصاره بابونه دو بار در روز، در مقایسه با گروه کنترل، دفعات استفراغ ناشی از شیمی درمانی را کاهش داد.
همچنین یک مطالعه که بر روی موش ها انجام شد نشان داد که مصرف عصاره بابونه از اسهال جلوگیری می کند.
در حالی که بیشتر این مطالعات مصرف عصاره بابونه را آزمایش کرده اند اما چای تهیه شده از گل های مایل به زرد این گیاه نیز ممکن است مشکلات معده را برطرف کند.
برای تهیه این چای در خانه کافی است که ۱ قاشق غذاخوری (۲ گرم) برگ بابونه خشک را در ۱ فنجان (۲۳۷ میلی لیتر) آب گرم به مدت ۵ دقیقه دم کنید.
چای ریحان مقدس
ریحان مقدس گیاهی قدرتمند است که به دلیل خواص دارویی، از مدت ها قبل در طب سنتی کاربرد دارد. اگرچه مصرف چای تهیه شده از این گیاه به اندازه مصرف سایر چای های گیاهی رایج نیست؛ اما گزینه مناسبی برای تسکین ناراحتی معده است.
مطالعات متعدد حیوانی مشخص کرده اند که مصرف ریحان مقدس در برابر زخم معده از بدن محافظت می کند. زخم معده می تواند باعث ایجاد طیف گسترده ای از علائم از جمله درد معده، سوزش سر دل و حالت تهوع شود.
در حقیقت در یک مطالعه حیوانی، ریحان مقدس میزان بروز زخم معده را کاهش داده و زخم های موجود را به طور کامل در طی ۲۰ روز پس از درمان، بهبود داد. البته برای تایید این ادعا هنوز به مطالعات بیشتری نیاز داریم.
چای کیسه ریحان مقدس را می توانید در بسیاری از فروشگاه های مواد غذایی پیدا کرد. برای تهیه یک فنجان تازه نیز می توانید از پودر ریحان مقدس خشک استفاده کنید.
چای نعناع تند
مانند نعنا معمولی نعناع تند نیز ممکن است در رفع ناراحتی دستگاه گوارش موثر باشد. این ماده دارای ترکیبی به نام کاروون است که به کاهش انقباضات عضلانی در دستگاه گوارش کمک می کند.
در یک مطالعه ۸ هفته ای، به ۳۲ نفر مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) در کنار داروهای درمان اسهال یا یبوست، محصولی حاوی نعناع تند، گشنیز و بادرنجبویه داده شد. افرادی که از این محصول استفاده کرده بودند نسبت به گروه کنترل درد، ناراحتی و نفخ کمتری داشتند.
همچنین یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که این نوع نعنا رشد چندین گونه باکتری را که ممکن است به بیماری های ناشی از غذا و مشکلات شکمی کمک کنند، مهار می کند.
البته برای تایید این ادعا بخ تحقیقات انسانی بیشتری نیاز داریم.
تهیه چای نعناع تند در خانه آسان است. کافی است که ۱ فنجان (۲۴۰ میلی لیتر) آب را بجئشانید، آن را از روی حرارت بردارید و چند برگ تازه نعناع تند را به آن اضافه کنید. محتویات فنجان را به مدت ۵ دقیقه تند هم بزنید، سپس چای را سرو کنید.
منابع:
- Epigallocatechin gallate accelerates healing of indomethacin-induced stomach ulcers in mice
- Double-blinded, randomized, placebo-controlled study to evaluate the effectiveness of green tea in preventing acute gastrointestinal complications due to radiotherapy
- A brief review of current scientific evidence involving aromatherapy use for nausea and vomiting
- Herbal Medicines for Gastrointestinal Disorders in Children and Adolescents: A Systematic Review
- The Effect of Black Tea (Camellia sinensis (L) Kuntze) on Pediatrics With Acute Nonbacterial Diarrhea: A Randomized Controlled Trial
- The effect of fennel on pain quality, symptoms, and menstrual duration in primary dysmenorrhea
- The Effect of Fennel Tea Drinking on Postoperative Gut Recovery after Gynecological Malignancies Operation
- Inhibitory effect of different fennel (Foeniculum vulgare) samples and their phenolic compounds on formation of advanced glycation products and comparison of antimicrobial and antioxidant activities
- Peptic Ulcer Disease
- Effect of Ginger and Chamomile on Nausea and Vomiting Caused by Chemotherapy in Iranian Women with Breast Cancer
- Antidiarrheal and antioxidant activities of chamomile (Matricaria recutita L.) decoction extract in rats
- Tulsi – Ocimum sanctum: A herb for all reasons
- Evaluation of anti-ulcerogenic and ulcer-healing properties of Ocimum sanctum Linn
- The efficacy of an herbal medicine, Carmint, on the relief of abdominal pain and bloating in patients with irritable bowel syndrome: a pilot study
- Chemical Composition and In Vitro Antibacterial Activity of Mentha spicata Essential Oil against Common Food-Borne Pathogenic Bacteria