بعضی از داروها می توانند باعث افزایش حساسیت به نور (photosensitivity) شوند. افزایش حساسیت به نور باعث می شود احتمال آسیب پوستی ناشی از نور خورشید بالا برود و پوست دچار التهاب، قرمزی و تورم شود. کسانی که حساسیت به نور خورشید دارند پوستشان شبیه به آفتاب سوختگی می شود. تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت ما را همراهی کنید تا با داروهایی که سبب حساسیت به نور می شوند آشنا شوید.
دو نوع واکنش حساسیتی به نور در اثر دارو ایجاد می شود. اولی عنصر فوتونی است که واکنش شیمیایی ایجاد شده است و زمانی رخ می دهد که دارو به واسطه نور UVR (معمولا UVA عمیق تر به پوست نفوذ می کند) را فعال می کند. شروع این واکنش معمولا سریع است و هنگامی که دارو قطع شود خود به خود از بین خواهد رفت. دومین واکنش فوتو آلرژی است و هنگامی رخ می دهد که خورشید ساختار دارو را تغییر می دهد و سیستم ایمنی بدن این دارو را به عنوان یک مهاجم خارجی شناسایی می کند. طی این روند التهاب پوستی ایجاد می شود. فوتو آلرژی نادر است و ممکن است حتی پس از متوقف شدن مصرف دارو هم رخ دهد و به تمام مناطق پوست گسترش یابد.
داروهایی که سبب حساسیت به نور می شوند
آنتی بیوتیک ها
آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت های باکتریایی مورد استفاده قرار می گیرند، زیرا این داروها رشد باکتری ها را مهار می کنند و مانع از گسترش و یا تکثیر باکتری ها می شوند.
کلاس: فلوروکینولون ها
- نمونه هایی از این داروها عبارتند از سیپروفلوکساسین (Cipro)، لووفلوکساسین (Levaquin). این داروها برای درمان بسیاری از انواع عفونت مورد استفاده قرار می گیرد.
کلاس: سولفونامیدها
- تری متوریم سولفامتوکسازول (باکتریم، سپترو). معمولا برای درمان عفونت های دستگاه ادراری و تنفسی استفاده می شود و هم با واکنش آلرژیک خفیف و هم با واکنش شدید همراه است.
کلاس: تتراسیکلین ها
- داکسی سایکلین و تتراسیکلین . مورد استفاده برای درمان آکنه، کلامیدیا و عفونت دستگاه تنفسی است.
آنتی آریتمیک (داروهای قلب)
این داروها برای درمان ضربان نامنظم قلب مانند فیبریلاسیون دهلیزی یا بطنی استفاده می شوند.
- آمیودارون (Cordarone): برای درمان آریتمی های بطنی و دهلیزی مورد استفاده قرار می گیرد.
- کینیدین (Quinidex): برای مالاریا، اثرات psuedobulbar، و به ندرت برای آریتمی های بطنی و یا دهلیزی استفاده می شود.
دیورتیک ها
این داروها در درمان فشار خون بالا، نارسایی قلبی یا تورم مورد استفاده قرار می گیرند.
- فوروزماید (لیزیک): این دیورتیک حلقه ای است که برای درمان موارد زیر کاربرد دارد:
- ادم
- نارسایی قلبی
- فشار خون بالا
- هیپرمنیزیمی (افزایش منیزیم)
- هیپرکالمی (افزایش پتاسیم)
- هیدروکلروتیازید (Microzide، Hydrodiuril): تریازید ها اغلب برای فشار خون بالا در ترکیب با سایر داروها استفاده می شوند. آنها همچنین برای درمان تورم نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
NSAID (داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی)
این داروها “قاتلان درد” هستند که معمولا برای درمان انواع درد، مانند سردرد، درد عضلانی، تب و التهاب استفاده می شوند. همه آنها باید با غذا مصرف شوند زیرا ممکن است باعث درد شکمی شوند.
- ناپروکسن (Naprosyn، Aleve، Anaprox)
- ایبوپروفن (Advil، Motrin)
- کتوپروفن (اورودیس)
داروهای آکنه
این داروها معمولا رتینوئید خوراکی هستند و برای درمان آکنه های ندولر شدید و کیستیک که به سایر درمان های معمول آکنه پاسخ نداده اند استفاده می شود.
- ایزوترتینوئین (Accutane، Amnesteem، Claravis، Sotret): علل نقص های مادرزادی است. بنابراین باید در زمان بارداری به شدت از آن ها اجتناب کرد.
- آیتورتین (Soriatane)
در اینجا نمونه هایی از رتینوئیدهای موضعی که می توانند برای درمان آکنه و پیری ناشی از نور خورشید استفاده شوند را ذکر کرده ایم:
- تاظراتین (Tazorac، Avage، Zorac)
- ترتینوئین (Retin-A، Renova)
داروهای ضد افسردگی و ضد روان پریشی
داروهای ضد افسردگی برای درمان افسردگی استفاده می شود. ضد روان پریشی ها هم برای درمان اختلال دوقطبی یا اسکیزوفرنی استفاده می شوند.
داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای
- دیرپارمین (نورپرمین)
- ایمی پرامین (Tofranil)
عوارض جانبی رایج آن ها عبارتند از:
- خشکی دهان
- تاری دید
- احتباس ادراری
- یبوست
- اختلال حافظه
داروهای ضد روان پریشی فنوتیازین
- کلرپرمازین (تورازین)
ضد نوروپلاستیک (داروهای شیمی درمانی)
شیمی درمانی در درمان سرطان مورد استفاده قرار می گیرد. نمونه ای از این داروها عبارت است از:
- ۵ Flurouracil
[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]
پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:
۱۰ نمونه از مهمترین خواص درمانی نور خورشید برای بدن
حساسیت به دما یا احساس گرمی و سردی بیش از حد
[/quote]
چگونه از حساسیت به نور تولید شده توسط دارو جلوگیری کنیم؟
با استفاده از اقدامات احتیاطی مثل محدود کردن زمان قرار گرفتن پوست در معرض نور خورشید در هنگام مصرف این داروها، اثرات آن ها را کاهش دهید. برخی از اقدامات احتیاطی در زمان مصرف داروهایی که سبب حساسیت به نور می شوند عبارتند از:
- پوشیدن لباس های گشاد که تمام بدن را در صورت لزوم پوشش می دهد.
- استفاده از کرم ضد آفتاب
- اجتناب از لایه برداری در طول دوره درمان
این داروها می توانند منجر به واکنش های خفیف تا شدید شوند که ممکن است به عنوان واکنش های آفتاب سوختگی ظاهر شوند. اگر بعد از مصرف داروهایی که سبب حساسیت به نور می شوند عکس العملی رخ داد، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.