ید ماده معدنی مهمی است که برای سلامت بدن ضروری است. اما نشانه ها و علائم کمبود ید در بدن چیست و چه زمانی این کمبود خطرناک است؟ ید محلول در آب است. یعنی به راحتی و از طریق ادرار از بدن خارج می شود. این ماده معدنی در غذاهای خاص و نمک یددار یافت می شود. البته فرم مکمل آن نیز دسترس است. در این مقاله مجله پیام سلامت شما را بیشتر با عوارض و علائم کمبود ید در بدن آشنا می کنیم. همچنین در مورد چگونگی درمان این کمبود نیز بحث خواهیم کرد.

چرا بدن به ید نیاز دارد؟

ید برای عملکرد سالم تیروئید مهم است. غده تیروئید برای تولید هورمون های تیروئید از ید استفاده می کند. این هورمون ها با موارد زیر ارتباط دارند:
  • رشد مغز
  • رشد بدن
  • بهبود بدن پس از بیماری
  • متابولیسم تولید انرژی
هیپوتیروئیدی زمانی اتفاق می افتد که تیروئید فرد به اندازه کافی هورمون های تیروئید را تولید نمی کند. کمبود ید توانایی تیروئید را برای تولید هورمون ها کاهش می دهد. این کمبود باعث کم کاری تیروئید می شود.

علائم کمبود ید

بر اساس نتایج یک مطالعه که در سال ۲۰۱۷ انجام شده است، حدود یک سوم افراد مبتلا به کمبود ید هستند. در ادامه ۱۱ علامت که نشان می دهد بدن در معرض کمبود ید است را تشریح کرده ایم.

اضافه وزن

یکی از علائم کمبود ید در بدن افزایش وزن غیر منتظره است. وقتی بدن متابولیسم سالمی داشته باشد، کالری ها را به درستی می سوزاند تا انرژی خود را تامین کند. هیپوتیروئیدی و یا کمبود هورمون های تیروئید، متابولیسم بدن را متوقف می کند. وقتی که متابولیسم بدن انسان تضعیف می شود، کالری بیشتر به عنوان چربی ذخیره می شود، که منجر به افزایش وزن می شود. مهم است که به یاد داشته باشید افزایش وزن همیشه از علائم کمبود ید در بدن نیست. زمانی که نتوان برای افزایش وزن توضیحی ارائه کرد می توان گفت که علامت کمبود ید است. مهمترین علت افزایش وزن خوردن کالری بیشتر از نیاز بدن یا کمبود فعالیت بدنی است.

احساس ضعف

هنگامی که بدن دچار کمبود ید می شود، ممکن است احساس ضعف داشته باشد. در این حالت بلند کردن اجسام سنگین برایتان سخت یا غیر ممکن است. این ضعف معمولا توسط کمبود انرژی خود را نشان می دهد. هیپوتیروئیدی، میزان متابولیسم بدن فرد را کاهش می دهد. این به این معنی است که کالری کمتری برای تامین انرژی مصرف می شود. انرژی کمتر به این معنی است که عضلات کارآیی لازم را ندارند. این کمبودها باعث می شوند یک فرد احساس ضعف کند.

احساس خستگی

افت در میزان متابولیسم باعث می شود فرد احساس خستگی کند. بنابراین احساس خستگی یکی دیگر از علائم کمبود ید است. همانند افزایش وزن، احساس خستگی نیز همیشه به این معنی نیست که فرد کمبود ید دارد. اگر فرد به اندازه کافی استراحت نداشته باشد طبیعی است که احساس خستگی کند. اما اگر خستگی ناشناخته باشد، ممکن است نشانه ای از کمبود ید باشد.

ریزش مو

ریزش مو یکی دیگر از نشانه های ممکن در افراد دچار کمبود ید است. هورمون های تیروئید از تجدید فولیکول مو حمایت می کنند. هنگامی که فرد مبتلا به کم کاری تیروئید است، کمبود هورمون های تیروئید در بدنش از تجدید فولیکول های مو جلوگیری می کند. رشته های مو طی یک روند طبیعی می ریزند. در صورتی که بدن به کمبود ید مبتلا باشد، فولیکول های مو پس از ریزش، مجددا جایگزین نمی شوند. با گذشت زمان، موهای سر دچار ریزش می شوند و دیگر نمی رویند.

خشک شدن پوست

خشک شدن و پوسته پوسته شدن پوست می تواند نشانه ای از کم کاری تیروئید باشد. کم کاری این غده در بدن می تواند علامت کمبود ید باشد. هورمون های تیروئید به سلول های بدن کمک می کنند. عدم وجود این هورمون ها در بدن ممکن است سبب ایجاد سلول های مرده در پوست شود، و گاهی اوقات خشکی و پوسته پوسته شدن را به همراه آورد.

احساس سردی

همان طور که می دانید کمبود ید باعث کمبود هورمون های تیروئید می شود. داشتن هورمون های کمتر تیروئید در بدن باعث کاهش سرعت متابولیسم می شود. هم زمان با این که سوخت و ساز بدن در این حالت کاهش می یابد، انرژی کمتری نیز در بدن تولید می شود. انرژی بدن را گرم می کند. فقدان این عامل به این معنی است که دمای هسته مرکزی بدن پایین تر از حد طبیعی است.
علائم کمبود ید را در بدن بیشتر بشناسید
علائم کمبود ید را در بدن بیشتر بشناسید

آهسته شدن ضربان قلب

کمبود ید در بدن ممکن است ضربان قلب فرد را کندتر کند. وقتی ضربان قلب کاهش می یابد، ممکن است دچار سرگیجه یا بی حالی شوید. همچنین ممکن است ضعف در بدن ایجاد شود.

مشکلات یادگیری یا حافظه

همان طور که در بالا نیز توضیح داده شد، هورمون های تیروئید برای رشد مغز بسیار مهم هستند. کمبود ید ممکن است کمبود این هورمون ها را ایجاد کند. در نتیجه مشکلات حافظه و یادگیری از دیگر علائم کمبود ید در بدن هستند. مطالعه ای که در سال ۲۰۱۴ انجام شده نشان داد که قسمت هیپوکامپ در مغز افرادی که سطح هورمون های تیروئیدشان پایین است کوچکتر از افراد عادی می باشد. هیپوکامپ بخشی از مغز است که بر حافظه تاثیر می گذارد.

ایجاد عوارض در بارداری

برای زنان باردار، تامین ید کافی دشوار است. اما زنان باردار برای رشد کافی جنین در بدن خود نیاز به این ماده معدنی دارند. هورمون های تیروئید برای رشد سالم کودک قبل از تولد ضروری هستند. کمبود این هورمون ها ممکن است مانع پیشرفت رشد مغز جنین شود. این کمبود ممکن است بر روی رشد کلی بدن کودک نیز تاثیر بگذارد. به دنیا آمدن جنین مرده نیز یکی از علائم کمبود ید در بدن است.

خونریزی های سنگین و یا نامنظم

پایین بودن سطح هورمون های تیروئید می تواند سطح هورمون هایی که دوره های قاعدگی را در زنان تنظیم می کنند، را تحت تاثیر قرار دهند. موارد زیر ممکن است علائم کمبود ید در بدن باشند:
  • شدید شدن خونریزی قاعدگی
  • خونریزی هایی که بیشتر یا کمتر از معمول طول می کشند

تورم گردن

گردن افرادی که دچار کمبود ید هستند ممکن است دچار تورم شود. این به این دلیل است که غده تیروئید که در گردن واقع شده است، بر اثر این کمبود دچار ورم می شود. وقتی تیروئید ید نداشته باشد، سعی خواهد کرد تا خون بیشتری را جذب کند. این افزایش جذب خون باعث می شود که تیروئید بزرگ شود و گردن به نظر متورم برسد.

عوارض ناشی از علائم کمبود ید

زنان باردار و نوزادان آن ها عوارض جدی کمبود ید را تجربه می کنند. در بدترین حالت، این کمبود می تواند منجر به نارس به دنیا آمدن نوزاد یا تولد نوزاد با بیماری های ذهنی شود.

روش های تشخیص

پزشک می تواند کمبود ید را به کمک آزمایش های تخصصی تشخیص دهد. موثرترین روش تشخیص علائم کمبود ید از طریق آزمایش ادرار است.

علت ایجاد کمبود ید در بدن چیست؟

کمبود ید ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که فرد غذاهای غنی از ید را به اندازه کافی مصرف نمی کند. این کمبود بیشتر در زنان بارداری که نیاز به مصرف بیشتر ید دارند، مشاهده می شود.

روش های درمان علائم کمبود ید

با توجه به گزارش محققان National Institutes of Health، می توانید از منابع زیر برای تامین ید مورد نیاز بدن استفاده کنید:
  • ۱ ورق جلبک دریایی خشک: ۱۱ تا ۱۹۸۹ درصد از نیاز روزانه بدن
  • ۳ اونس یا ۸۵ گرم ماهی کاد: ۶۶ درصد از نیاز روزانه بدن
  • ۱ فنجان ماست، ساده: ۵۰ درصد از نیاز روزانه بدن
  • ۱/۴ قاشق چای خوری یا ۱٫۵ گرم نمک ید دار: ۴۷ درصد از نیاز روزانه بدن
  • ۳ اونس یا ۸۵ گرم میگو: ۲۳ درصد از نیاز روزانه بدن
  • ۱ عدد تخم مرغ بزرگ: ۱۶ درصد از نیاز روزانه بدن
  • ۳ اونس یا ۸۵ گرم تن ماهی کنسرو شده: ۱۱ درصد از نیاز روزانه بدن
  • ۵ عدد آلو خشک: ۹ درصد از نیاز روزانه بدن
بدن یک فرد عادی نیاز به مصرف ۱۵۰ میکروگرم  ید در روز دارد تا بتواند کارکرد صحیحی داشته باشد.