آبسه دندان کودکان یک عفونت شایع در میان کودکان است که داخل یا اطراف دندان و لثه شکل می‌گیرد. این عفونت معمولاً ناشی از ورود باکتری‌های مضر به دندان یا بافت‌های اطراف آن است. آبسه دندان میتواند درد، تورم، تب، بد بویی دهان و مشکلات دیگر را ایجاد کند. همچنین اگر آبسه دندان درمان نشود، ممکن است عفونت به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابد و خطرات بزرگتری مانند آسیب به استخوان فک و بافت‌های اطراف دندان و عفونت خونی ایجاد کند. در ادامه به صورت دقیق‌تر به علائم و راه‌های درمان این بیماری عفونی اشاره می‌کنیم.
علائم آبسه دندان کودکان
اگر می‌خواهید مطمئن شوید که تورم ایجاد شده در صورت فرزندتان همان آبسه است، بهتر است با علائم آن آشنا باشید تا بتوانید به درستی آن را تشخیص دهید و به موقع برای درمان آن اقدام کنید. برخی از علائم آبسه دندان کودکان عبارتند از:
- قرمزی و تورم در اطراف دندان یا لثه
- درد و گزگز در دهان
- تورم صورت در نواحی که آبسه ایجاد شده است
- تورم غده‌های گردن
- حساسیت به گرما، سرما و فشار
- بوی بد دهان
- تغییر رنگ دندان
- احساس درد در ناحیه زیر گوش
در صورتی که با علائم بالا مواجه شدید، بهتر است هرچه سریعتر برای درمان آن اقدام کنید. برای درمان آبسه دندان کودکان، لازم است به دندانپزشک اطفال مراجعه کنید تا علت عفونت را رفع کرده و چرک را خارج کند. دکتر ماریتا شکاریان دندانپزشک اطفال میتواند در زمینه به کودک شما کمک کند.
چطور متوجه شوم دندان کودکم دچار آبسه شده است؟
برای اینکه بتوانید تشخیص دهید دندان کودکتان دچار آبسه شده است، باید در اطراف لثه‌ی دندانی که درد احساس می‌کند یک برآمدگی به رنگ قرمز پیدا کنید. با لمس کردن این برآمدگی به آرامی، متوجه می‌شوید که آیا این برآمدگی حالت نرم و اسفنجی دارد یا خیر. اگر با چنین چیزی روبه رو شدید می‌توانیم بگوییم که دندان آبسه کرده و چرک و عفونت ناشی از آن در این ناحیه جمع شده است.
از آنجایی که درد این ناحیه موجب آزار و اذیت فرزندتان می‌شود، ممکن است سعی کند با انگشت یا اشیاء دیگر به این ناحیه فشار بیاورد و موجب آسیب دیدن لثه خود شود. بنابراین سعی کنید، زمانی که با این مورد مواجه شدید هرچه سریعتر به دندانپزشک کودکان مراجعه کنید تا با تجویز دارو‌های مسکن و آنتی بیوتیک به کاهش درد و عفونت دندان فرزندتان کمک کند.
میتوانید برای کاهش درد فرزندتان تا رسیدن به مطب پزشک کیسه آب گرم را در نزدیکی تورم نگه دارید. همچنین به هیچ وجه از بی حس‌کننده‌های موضعی مانند میخک و ژل‌های بهداشتی بی حس‌کننده برای کاهش درد کودک خود استفاده نکنید. در کنار استفاده از آنتی بیوتیک با محلول آب نمک دهان کودک را به صورت مرتب شستشو دهید. با انجام این کار به ترکیدن برآمدگی ایجاد شده و تخلیه عفونت جمع شده کمک خواهید کرد.
خطرات ناشی از عدم درمان عفونت و آبسه دندان کودکان
عدم درمان آبسه دندان کودکان مشکلات و پیامد‌های جدی ایجاد می‌کند. آبسه دندان میتواند به تخریب دندان منتهی شود و در نتیجه دندان دائمی کودک خراب شود. در ادامه اگر دندان دائمی در معرض عفونت قرار گیرد یا تخریب شود، ممکن است رشد صحیح دندان‌های دائمی به تأخیر بیفتد. علاوه بر مشکلاتی که برای دندان دائمی به وجود می‌آید، عدم درمان آبسه دندان کودکان میتواند باعث تشدید التهاب شود که ممکن است منجر به گسترش عفونت به مناطق دیگر دهان یا حتی به کل بدن شود.
بنابراین، برای جلوگیری از پیامد‌های نامطلوب، لازم است که در صورت مشاهده هرگونه علائم آبسه در دندان کودکان به بهترین دندانپزشک اطفال در تهران مراجعه کنید تا دندانپزشک در مورد نیاز به عصب کشی دندان یا درمان دارویی تصمیم بگیرد.س
پیشگیری از پدید آمدن آبسه در دندان کودکان
برای پیشگیری از آبسه دندان کودکان، بهتر است نکاتی که در ادامه توضیح می‌دهیم را رعایت کنید:
- رعایت بهداشت دهان و دندان (از جمله مسواک زدن مرتب و استفاده از نخ دندان)
- مراجعه منظم به دندانپزشک
- کاهش مصرف شیرینی‌جات و نشاسته
علت آبسه دندان کودکان
علت آبسه دندان کودکان معمولاً ناشی از ورود باکتری‌های مضر به دندان یا بافت‌های اطراف آن است. زمانی که پلاک دندان (لایه نازک و چسبنده‌ای که روی دندان‌ها تشکیل می‌شود) به خوبی پاک نشود، باکتری‌های موجود در آن اسید تولید کرده و لایه محافظ دندان را تخریب می‌کنند. این امر باعث می‌شود که دندان پوسیده و حفره‌دار شود و باکتری‌ها به پالپ (بخش حاوی عصب و عروق دندان) برسند.
همچنین در زمانی که دندان به دلایل مختلف مثل ضربه، فشار یا ساییدگی شکسته یا ترک بخورد، باکتری‌ها می‌توانند از این شکاف‌ها به داخل دندان وارد شوند و عفونت ایجاد کنند. گاهی مواقع هم به دلیل مسواک زدن به صورت نامناسب یا خشن، ممکن است لثه آسیب ببیند و خونریزی کند.
این خونریزی نیز میتواند راهی برای ورود باکتری‌ها به لثه یا دندان باشد. یکی دیگر از علل ورود باکتری‌ها به درون لثه میتواند قطعات غذایی باشد که در فضای بین دندان‌ها گیر می‌کنند و باعث التهاب و تورم لثه می‌شوند.
برای جلوگیری از آبسه دندان کودکان، باید رعایت بهداشت دهان و دندان فرزندتان را جدی بگیرید و همچنین به صورت منظم کودکتان را نزد دندانپزشک ببرید تا هرگونه پوسیدگی، شکستگی یا عفونت را شناسایی و درمان کنید.
انواع آبسه دندان
انواع آبسه به دو دسته آبسه لثه (پریودنتال) و آبسه ریشه دندان (پری اپیکال) تقسیم می‌شود. در ادامه به تفصیل هرکدام از انواع آبسه را بررسی می‌کنیم.
آبسه لثه (پریودنتال)
آبسه لثه یک نوع عفونت باکتریایی است. این نوع آبسه زمانی اتفاق می‌افتد که مواد غذایی در لثه‌ای که در میان دندان‌ها قرار دارد باقی بماند و تخلیه نشود، این امر منجر به بروز عفونت می‌شود. در نتیجه مواد غذایی باقی مانده موجب می‌شود لثه و بافت نگه دارنده ریشه دندان آسیب ببیند.
اگر در این نوع آبسه تنها لثه آسیب ببیند و عفونت آن به دندان‌ها نرسد، در اصطلاح پزشکی به آن جینجیوال گفته می‌شود.
آبسه ریشه دندان (پری اپیکال)
آبسه ریشه دندان مربوط به زمانی می‌شود که دندان دچار پوسیدگی شده باشد و باکتری‌ها به مینای دندان نفوذ کنند و به ناحیه پالپ و ریشه دندان برسند. هنگامی که باکتری‌ها وارد ناحیه پالپ می‌شوند، باعث عفونت و التهاب درون دندان می‌شوند. با گسترش عفونت، سیستم ایمنی بدن فعال شده و باعث تجمع گردش خون و سلول‌های دفاعی در منطقه آسیب دیده می‌شود. این تجمع چرک را تشکیل می‌دهد که فشار زیادی را بر روی دندان و استخوان فک اعمال می‌کند.
خطرات آبسه دندان کودک
با باقی ماندن ریشه عفونی درون دهان کودک، خطراتی فرزند شما را تهدید می‌کند. به طور مثال کودک هنگام غذا خوردن ترشحات ناشی از عفونت ریشه دندان را می‌بلعد. این امر موجب وارد شدن عفونت ریشه دندان به جریان گردش خون در بدن کودک می‌شود. این موقعیت منجر به افزایش ریسک ابتلا به بیماری‌های مفصلی، قلبی و روماتیسمی در آینده می‌شود. در نتیجه، برای جلوگیری از این خطرات باید درمان آبسه دندان کودکان را جدی بگیرید.
درمان آبسه دندان کودک
برای درمان آبسه دندان کودکان، لازم است به دندانپزشک مراجعه کنید تا عفونت را رفع کند و چرک را خارج کند. در بعضی موارد، ممکن است نیاز به عصب کشی یا کشیدن دندان باشد. همچنین برای کاهش التهاب و جلوگیری از گسترش عفونت، ممکن است دارو‌های ضد التهاب و آنتی بیوتیک تجویز شود. در ادامه به بررسی برخی از روش‌های درمان آبسه دندان کودکان می‌پردازیم:
- خارج کردن چرک: برای این کار دندانپزشک با استفاده از سوزن، چرک را از آبسه خارج می‌کند و محلول ضد عفونی به آن تزریق می‌کند. این روش معمولاً برای آبسه‌های سطحی و کوچک مناسب است.
- عصب کشی: در این روش، دندانپزشک با استفاده از ابزار خاص، پالپ (عصب داخل دندان) را پاک می‌کند و حفره را با ماده‌ای مناسب پر می‌کند. این روش معمولاً برای آبسه‌های عمیق و بزرگ مناسب است.
- کشیدن دندان: معمولاً دندان‌هایی که خیلی آسیب دیده باشند و قابل ترمیم نباشند توسط دندانپزشک و با استفاده از تجهیزات مناسب از فک جدا می‌شوند.
در نهایت، دندانپزشک با توجه به شدت عفونت، دارو‌های ضد باکتری مناسب را به بیمار تجویز می‌کند. این کار معمولاً برای از بین رفتن کامل عفونت لثه انجام می‌شود.
امیدوارم این مطلب برای شما مفید بوده باشد و اطلاعات لازم را کسب کرده باشید. شما میتوانید سوالات و تجربیات خود را در وب سایت دکتر شکاریان به آدرس www.drshekarian.com مطرح کنید.