اثرات مضر پرخوری بر روی بدن

چه در خانه و چه در خارج از خانه، وجود خوراکی ها خوشمزه فراوان و قابلیت دسترسی به آنها، پرخوری را آسان می کند. اگر از اندازه غذایی باید در هر وعده بخورید اطلاع نداشته باشید، پرخوری می تواند به راحتی از کنترل خارج شده و منجر به پیامدهای مختلفی شود. یکی از راه های کنترل این عادت این است که ابتدا بدانید پرخوری چه تأثیراتی بر روی بدن شما می گذارد. به همین جهت در این مقاله به صورت اختصاصی در مورد اثرات مضر پرخوری بر روی بدن صحبت می کنیم.

اثرات مضر پرخوری

ممکن است باعث افزایش تجمع چربی در بدن شود

تعادل کالری های مورد روزانه، با کسر تعداد کالری که می سوزانید از میزان کالری که مصرف می کنید تعیین می شود. وقتی بیشتر از آن مقدار کالری که نیاز دارید غذا می خورید، مازاد آن که به عنوان کالری اضافی شناخته می شود، در بدن تجمع پیدا می کند. بدن شما ممکن است این کالری اضافی را به صورت چربی ذخیره کند.

وجود چربی بیش از حد در بدن نیز به نوبه خود ممکن است مشکل ساز باشد. زیرا هر چه چربی بیشتری داشته باشد به مراتب به کالری بیشتری نیز نیاز خواهید داشت.

گفته می شود که مصرف بیش از حد پروتئین مانند مصرف بیش از حد مصرف چربی، به دلیل تاثیری که بر روی متابولیسم دارد، احتمالاً چربی بدن را افزایش نمی دهد. تامین کالری بیش از حد از طریق مصرف کربوهیدرات ها و چربی ها در مقابل تامین همین مقدار کالری از طریق پروتئین، بدن را بسیار مستعد تجمع چربی می کند.

برای جلوگیری از افزایش چربی در بدن، قبل از خوردن غذاهای حاوی کربوهیدرات و چربی زیاد، شکمتان را با پروتئین های بدون چربی و سبزیجات غیر نشاسته ای پر کنید.

ممکن است تنظیم حس گرسنگی را مختل کند

دو هورمون اصلی که بر روی تنظیم حس گرسنگی تأثیر می گذارد عبارتند از:

  • گرلین که اشتها را تحریک می کند.
  • لپتین که اشتها را سرکوب می کند.

وقتی مدتی است که غذا نخورده اید، سطح گرلین افزایش می یابد. بعد از خوردن غذا، سطح لپتین به بدن می گوید که شما سیر شده اید. با این حال، پرخوری ممکن است این تعادل را مختل کند.

خوردن غذاهای پر چرب، پر از نمک یا خوراکی های قندی باعث آزاد شدن هورمونی به نام دوپامین می شود که مرکز لذت را در مغز فعال می کند. با گذشت زمان، بدن شما ممکن است به حس لذتی که بعد از خوردن یک غذای خاصی که حاوی چربی و کالری زیاد است به وجود می آید، عادت کند. این روند ممکن است در نهایت مقابله با گرسنگی را دشوار کرده و شما را تشویق کند که به خاطر حس گرسنگی کاذب غذا بخورید. اختلال در این هورمون ها ممکن است باعث ایجاد چرخه مداومی در عادت پرخوری شود.

شما می توانید با به اشتراک گذاشتن برخی از غذاهای مورد علاقه‌تان با دیگران و خوردن آنها با سرعت کمتری، این اثر را خنثی کنید تا به بدن اجازه دهید که احساس سیری را ثبت کند.

اثرات مضر پرخوری بر روی بدن
اثرات مضر پرخوری بر روی بدن

ممکن است خطر ابتلا به بیماری های مختلف را افزایش دهد

اگرچه پرخوری گاه به گاه، نمی تواند تأثیر زیادی بر روی سلامتی بگذارد. اما پرخوری طولانی مدت و مزمن می تواند منجر به چاقی شود. به نوبه خود، وجود این وضعیت به طور مداوم در بدن می تواند خطر ابتلا به بیماری های مختلف را افزایش دهد.

چاقی که به معنی شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از ۳۰ تعریف می شود، یکی از مهمترین عوامل خطر برای ابتلا به سندرم متابولیک است. این سندرم، خوشه ای از علائم است که خطر ابتلا به بیماری های قلبی و سایر مشکلات مانند دیابت و سکته مغزی را بالا می برد.

شاخص های سندرم متابولیک شامل وجود مقدار زیادی چربی در خون، فشار خون بالا، مقاومت به انسولین و التهاب است.

مقاومت به انسولین به خودی خود ارتباط نزدیکی با پرخوری مزمن دارد. هنگامی که قند اضافی در خون وجود دارد، توانایی هورمون انسولین در ذخیره قند در سلول ها کاهش پیدا می کند. در صورت عدم کنترل، مقاومت به انسولین ممکن است منجر به دیابت نوع ۲ شود.

شما می توانید با جلوگیری از مصرف کالری زیاد، غذاهای فرآوری شده، مصرف مقدار زیادی سبزیجات سرشار از فیبر و تعدیل اندازه کربوهیدرات های مصرفی، خطر ابتلا به این شرایط را کاهش دهید.

ممکن است عملکرد مغز را مختل کند

با گذشت زمان، پرخوری ممکن است به عملکرد مغز نیز آسیب برساند. مطالعات متعددی نشان داده اند که کسانی که پرخوری می کنند، در مقایسه با کسانی که پرخوری نمی کنند، در بزرگسالی بیشتر با مشکلات روحی مواجه می شوند.

یک مطالعه که بر روی افراد مسن انجام شد نشان داد افرادی که اضافه وزن دارند در مقایسه با افرادی که وزن طبیعی دارند، تأثیر منفی بیشتری را بر روی حافظه تجربه می کنند.

گفته می شود که برای شناسایی میزان مشکلات روانی و مکانیسم های اثرگذاری مرتبط با پرخوری و چاقی، مطالعات بیشتری لازم است. با توجه به اینکه مغز شما تقریباً ۶۰٪ از چربی تشکیل شده است، خوردن چربی های سالم مانند آووکادو، کره گرفته شده از دانه ها، ماهی های چرب و روغن زیتون ممکن است به جلوگیری از مشکلات روانی کمک کند.

ممکن است احساس تهوع ایجاد کند

پرخوری کردن به صورت منظم می تواند باعث ایجاد احساس تهوع و سوء هاضمه شود. معده بزرگسال تقریباً به اندازه یک مشت بسته است و می تواند در هنگام خالی بودن حدود ۲٫۵ اونس (۷۵ میلی لیتر) مایعات را در خود نگه دارد. اگر چه این اندام می تواند در حداکثر حالت ممکن، تا ۹۵۰ میلی لیتر نیز گسترش یابد. توجه داشته باشید که این اعداد بسته به اندازه بدن و میزان پرخوری شما متفاوت است.

هنگامی که یک وعده غذایی حجیم می خورید و ظرفیت معده نزدیک به حداکثر می شود، ممکن است حالت تهوع یا سوء هاضمه را تجربه کنید. در موارد شدید، این حالت تهوع ممکن است باعث استفراغ شود. استفراغ در واقع روش بدن برای تسکین فشار حادی است که بر روی معده وارد شده است.

در حالی که داروهای خارج از نسخه فراوانی وجود دارد که ممکن است این شرایط را درمان کنند، بهترین روش این است که اندازه وعده های غذایی خود را بدانید و کندتر غذا بخورید تا در وهله اول از بروز این علائم جلوگیری کنید.

اثرات مضر پرخوری بر روی بدن
اثرات مضر پرخوری بر روی بدن

ممکن است باعث تولید گاز زیاد در دستگاه گوارش و نفخ شود

خوردن مقدار زیادی غذا ممکن است سیستم گوارشی را سرکوب کرده و باعث تولید گاز و نفخ شود. غذاهای پرادویه و چرب و همچنین نوشیدنی های گازدار مانند سودا از جمله خوراکی هایی هستند که در صورت پرخوری می توانند نفخ ایجاد کنند. لوبیا، سبزیجات خاص و غلات کامل نیز ممکن است بنزینی برای تولید نفخ باشند. هرچند که معمولا افراد در خوردن این مواد زیاده روی نمی کنند.

علاوه بر این سریع غذا خوردن ممکن است به دلیل وارد کردن حجم زیادی از مواد غذایی با سرعت زیاد به معده باعث تولید گاز و نفخ شود.

شما می توانید با آرام غذا خوردن، از تجمع گاز اضافی و نفخ جلوگیری کنید. در ضمن همیشه برای نوشیدن مایعات بعد از غذا کمی سبر کنید تا حجم غذاهایی که استفاده کرده اید کمی کمتر شود.

ممکن است موجب خواب آلودگی شود

بعد از پرخوری، بسیاری از افراد احساس خستگی و خواب آلودگی می کنند. این حالت ممکن است به دلیل پدیده ای به نام هیپوگلیسمی واکنشی باشد. در این پدیده قند خون کمی بعد از خوردن یک وعده غذایی حجیم افت می کند. افت قند خون معمولاً با علائمی مانند خواب آلودگی، کندی در انجام حرکات، سریع شدن ضربان قلب و سردرد همراه است.

اگرچه علت این عارضه هنوز کاملاً مشخص نشده است اما تصور می شود که علت آن مربوط به تولید بیش از حد انسولین باشد. اگرچه این عارضه بیشتر در افراد مبتلا به دیابت که انسولین زیادی مصرف می کنند رخ می دهد، اما ممکن است در بعضی افراد به دلیل پرخوری، هیپوگلیسمی واکنشی رخ دهد.

خلاصه ای از آنچه که در این مقاله خوانده اید

اگر توجه نکنید که چقدر غذا می خورید یا چه موقع احساس گرسنگی واقعی است، دچار پرخوری می شود. در واقع، این عادت معمول ممکن است منجر به تولید نفخ، گاز، حالت تهوع، تجمع چربی اضافی در بدن و خطر ابتلا به بیماری های مختلف شود.

بنابراین شما باید از طریق کاهش اندازه وعده های غذایی، اجتناب از مصرف غذاهای فرآوری شده و جهت دادن به رژیم غذایی خود، از اثرات مضر پرخوری بر روی بدن جلوگیری کنید. در صورت تمایل می توانید با یک متخصص تغذیه مشورت کنید تا به شما در طراحی یک برنامه غذایی مناسب کمک کند.

منابع:

  1. Fish consumption and cognitive decline with age in a large community study
  2. The Effects of Overfeeding on Body Composition: The Role of Macronutrient Composition – A Narrative Review
  3. Hormonal Regulators of Appetite
  4. Mood, food, and obesity
  5. Variety, Palatability, and Obesity
  6. The Medical Risks of Obesity
  7. Overweight and cognition
  8. Omega-3 fatty acids and dementia
  9. Anthropometric Study of the Stomach
  10. Nausea: a review of pathophysiology and therapeutics
  11. Obesity is associated with increased risk of gastrointestinal symptoms: a population-based study
  12. Postprandial Reactive Hypoglycaemia: Varying Presentation Patterns on Extended Glucose Tolerance Tests and Possible Therapeutic Approaches
  13. Non-Diabetic Hypoglycemia