حدود ۸۰ درصد از بزرگسالان حداقل یک بار در طول عمر خود، به کمر درد مبتلا می شوند. اگر چه درد کمر معمولا به عنوان یک درد ثابت و یکنواخت توصیف می شود، اما گاهی نیز می تواند تیز و شدید باشد. عوامل بسیاری از جمله کشیدگی عضلات، فتق دیسک و بیماری های کلیوی می توانند درد شدید پایین کمر ایجاد کنند. در هر صورت در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت به بررسی علل درد شدید پایین کمر خواهیم پرداخت.
گرفتگی عضلات
گرفتگی عضلات شایع ترین علت درد کمر است. این عارضه زمانی اتفاق می افتد که یک عضله یا تاندون بیش از حد دچار کشیدگی شده یا پاره می شود. این گرفتگی ها معمولا ناشی از آسیب های ورزشی یا انجام حرکات خاص مانند بلند کردن یک جعبه سنگین است. سوسپانسیون عضلانی نیز می تواند باعث ایجاد اسپاسم عضلانی شود. این حالت ممکن است مانند درد های شدید احساس شود.
سایر علائم اسپاسم عضلانی در قسمت پایین بدن عبارتند از:
- دردهای عضلانی
- سفتی عضلات
- احساس درد در زمان تکان دادن بدن
- سرایت درد به داخل باسن یا پاها
درست است که این درد شدید است و دامنه حرکت شما را محدود می کند. اما معمولا به خودی خود پس از چند هفته از بین می رود. در عین حال، می توانید از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی برای کمک به کاهش درد خود نیز استفاده کنید. گذاشتن کمپرس یخ یا کمپرس سرد روی محل درد نیز می تواند راه تسکین دهنده ای باشد.
سایر علل درد شدید پایین کمر
در حالی که اسپاسم عضله شایع ترین علت درد کمر است، اما چندین وضعیت دیگر نیز وجود دارد که می توانند باعث ایجاد درد شدید پایین کمر شوند.
فتق دیسک
فتق دیسک که به نام بیرون زدگی دیسک نیز شناخته می شود، زمانی اتفاق می افتد که یکی از دیسک های بین مهره های ستون فقرات، از جای خود بیرون زده است. فتق دیسک بیشتر در قسمت پایین کمر، جایی که بعضی اوقات به اعصاب اطراف فشار وارد می شود، رخ داده و باعث درد شدید می شود.
سایر علائم عبارتند از:
- درد و ضعف در کمر
- بی حسی یا سوزش
- درد در باسن، ران یا ساق پا
- تیر کشیدن کمر و پاها در زمان راه رفتن
- اسپاسم عضلانی
سیاتیک
عصب سیاتیک بزرگترین عصب در بدن است. این عصب در قسمت پایین کمر، باسن، و پاها قرار دارد. هنگامی که علتی مانند فتق دیسک وجود دارد، این عصب تحت فشار قرار می گیرد و ممکن است احساس درد شدیدی در کمر به وجود آید. این درد به عنوان درد سیاتیک شناخته می شود و معمولا تنها در یک طرف بدن احساس می شود.
سایر علائم عبارتند از:
- درد خفیف تا شدید
- احساس سوزش
- احساس وارد آمدن شوک الکتریکی به پاها
- بی حسی و گزگز
- درد پا
شکستگی
شکستگی فشاری در پشت کمر، زمانی اتفاق می افتد که یکی از مهره های شما شکسته و فرو می ریزد. برخی از آسیب ها و بیماری هایی که استخوان ها را تضعیف می کنند، مانند پوکی استخوان، می توانند باعث ایجاد این شکستگی شوند.
علائم شکستگی بسته به علت ایجاد کننده آن متفاوت هستند، اما معمولا شامل موارد زیر می باشند:
- درد خفیف تا شدید
- درد بازو و پا
- ضعف یا بی حسی
بیماری های نخاعی
برخی از بیماری های ستون فقرات، مانند تنگی کانال نخاعی یا لوردوز نیز می توانند درد کمر را در بزرگسالان و کودکان ایجاد کنند. تنگی نخاعی باعث می شود که فضاهای موجود در ستون فقرات کم شود و درد به وجود آید. لوردوز به منحنی S شکل طبیعی ستون فقرات اشاره دارد. برخی افراد انحنای بیشتری دارند که باعث درد می شوند.
سایر علائم ناشی از بیماری های نخاعی عبارتند از:
- سوزش یا احساس بیحسی در پاها
- درد پایین کمر
- گرفتگی عضلات پا
- ضعف در پاها
- احساس درد در هنگام حرکت دادن بدن
عفونت ها
عفونت های ستون فقرات نیز می توانند درد شدیدی در ناحیه کمر ایجاد کنند. در حالی که در اکثر افراد مبتلا، سل (TB) با ریه ها مرتبط است، اما گاهی این بیماری می تواند ستون فقرات را نیز آلوده کند. وقوع TB در کشورهای پیشرفته نادر است، اما افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند، شانس بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند.
گاهی نیز آبسه ای بر روی نخاع شکل می گیرد که عامل درد شدید پایین کمر است. اگر آبسه بزرگ باشد، می تواند بر روی اعصابی که در نزدیک خود است فشار وارد کند. عوارض جراحی یا جراحات ایجاد شده در ناحیه کمر توسط جسم خارجی از جمله علل ایجاد کننده آبسه در بدن است.
علاوه بر درد شدید که ممکن است به سینه ها و پاها نیز سرایت کند، عفونت های نخاعی می توانند باعث ایجاد علائم زیر شوند:
- اسپاسم عضلانی
- حساسیت به لمس
- سفتی
- کاهش قدرت کنترل مثانه یا روده
- تب
آنوریسم آئورت شکمی
شریان آئورت درست در وسط بدن قرار دارد. آنوریسم آئورت شکمی زمانی اتفاق می افتد که بخشی از این دیواره این شریان ضعیف می شود و قطرش گسترش می یابد. این عارضه می تواند به آرامی و به مرور زمان و یا به صورت ناگهانی اتفاق بیافتد.
علائم ناشی از آن نیز عبارتند از:
- درد کمر که گاهی اوقات ناگهانی یا شدید است
- درد در شکم یا کناره های شکم
- احساس ضربان دار شدن اطراف شکم
آرتروز
آرتریت یا همان آرتروز انواع مختلفی، از جمله استئوآرتریت دارد که می توانند بر روی کمر تأثیر بگذارند. هنگامی که این اتفاق می افتد، غضروف بین مهره ها کم شده و درد ایجاد می شود. علائم جانبی آرتروز کمر عبارتند از:
- سفتی که پس از حرکت دادن بدن اتفاق می افتد
- دردی که در پایان روز بدتر می شود
بیماری های کلیوی
گاهی اوقات درد کلیه می تواند در قسمت پایین بدن احساس شود، به ویژه اگر سنگ کلیه یا عفونت کلیه در بدن وجود داشته باشد. احتمالا درد کلیه را در یک طرف بدن احساس می کنید. علائم اضافی که به دلیل مشکلات کلیوی در بدن ایجاد می شوند عبارتند از:
- تب و لرز
- درد هنگام ادرار کردن
- تکرر ادرار
- درد پهلو یا کشاله ران
- بوی بد یا خونریزی از ادرار
علل درد شدید پایین کمر در زنان
آندومتریوز
اندومتریوز زمانی اتفاق می افتد که بافت رحم در قسمت های دیگر بدن مانند تخمدان ها و لوله های فالوپ شروع به رشد می کند. این عارضه می تواند باعث ایجاد درد شدید در شکم، لگن و کمر در زنان شود.
سایر علائم اندومتریوز عبارتند از:
- درد شدید در طول قاعدگی
- درد در طی یا بعد از رابطه جنسی
- ناباروری
- خونریزی یا لکه بینی بین دوره های قاعدگی
- مشکلات گوارشی
- درد هنگام دفع مدفوع
- درد در هنگام ادرار کردن در طول قاعدگی
کیست تخمدان
کیست های تخمدان، حباب های کوچک و پر از مایع هستند که در تخمدان ها شکل می گیرند. آنها نسبتا شایع هستند و معمولا علائمی ایجاد نمی کنند. با این حال، زمانی که بزرگ می شوند می توانند درد ناگهانی در لگن ایجاد کنند که اغلب به پایین کمر نیز سرایت می کند.
علائم دیگر کیست تخمدان عبارتند از:
- احساس پری یا فشار در زیر شکم
- نفخ شکم
کیست های بزرگ بیشتر احتمال دارد که دچار پارگی شود و درد ناگهانی و شدید به وجود آورند. پارگی کیست تخمدان می تواند باعث خونریزی داخلی شود، بنابراین اگر به طور ناگهانی احساس درد در یک طرف شکم داشتید، بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.
پیچ خوردگی تخمدان
گاهی اوقات یک یا هر دو تخمدان پیچ خورده و منجر به بیماری به نام پیچیده خوردگی تخمدان می شوند. در بسیاری از موارد، لوله فالوپ نیز پیچ می خورند. پیچ خوردگی تخمدان باعث درد شدید شکم می شود که به سرعت افزایش یافته و اغلب به سمت پایین کمر گسترش می یابد. بعضی از زنان نیز علائم تهوع و استفراغ دارند.
پیچ خوردگی تخمدان یک موقعیت اورژانسی است که برای جلوگیری از ایجاد آسیب دائمی، نیاز به درمان سریع دارد.
فیبروئید رحم
فیبروئیدها تومورهای عضلانی هستند که تقریبا همیشه غیرقابل تشخیص می باشند. آنها می توانند در رحم رشد کنند. بعضی از آنها بسیار کوچک هستند. اما برخی از آن ها می توانند به اندازه گریپ فروت رشد کنند.
فیبروئید علاوه بر کمر درد، می تواند باعث ایجاد علائم زیر شود:
- خونریزی شدید
- درد هنگام قاعدگی
- تورم پایین شکم
بیماری التهابی لگن
بیماری التهابی لگن (PID) یک بیماری جدی ناشی از عفونت دستگاه تولید مثل است. این بیماری در اغلب مواقع به دلیل ابتلا به عفونت های منتقله از طریق رابطه جنسی، مانند کلامیدیا و گونوره ایجاد می شود. علائم آن نیز اغلب خفیف یا غیر قابل تشخیص هستند، اما ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- درد در قسمت پایین شکم
- ترشح بو واژن
- درد یا خونریزی در طول رابطه جنسی
- تب
اگر فکر می کنید PID دارید، بلافاصله با پزشک مشورت کنید. برای جلوگیری از عوارض احتمالی مانند ناباروری یا حاملگی خارج از رحم، باید به سرعت آنتی بیوتیک مصرف کنید.
بارداری
تا ۵۰ درصد زنان باردار برخی از انواع کمر درد را تجربه می کنند. درد لگن که حدود چهار برابر شایع تر از درد کمر در زنان باردار است، باعث ایجاد درد تیز و شدید در پایین کمر می شود. همچنین می تواند علائم زیر را به وجود آورد:
- درد پایدار
- دردی که می آید و می رود
- درد در یک یا هر دو طرف کمر
- دردی که به ران یا ساق پا می زند
درد کمر در زنان باردار شبیه سایر درد های مزمن در زنان غیر باردار است. البته تمام این دردها معمولا در چند ماه اول پس از زایمان از بین می روند.
هشدار
درد کمر گاهی اوقات علائم سقط جنین است. البته اگر همراه با لکه بینی، خونریزی یا ترشح غیرمعمول رخ دهد. چندین عامل وجود دارند که می توانند این علائم را ایجاد کنند. پس بهتر است که با پزشک مشورت کنید.
علل درد شدید پایین کمر در مردان
پروستاتیت
پروستاتیت بیماری شایعی است که سبب التهاب پروستات می شود. این بیماری اغلب به علت عفونت باکتریایی رخ می دهد. در بعضی از موارد، پروستاتیت علائمی ایجاد نمی کنند، اما در بعضی از افراد می تواند باعث کمر درد و ایجاد علائم زیر شود:
- درد در کشاله ران، آلت تناسلی، اسکروتوم، مقعد و یا زیر شکم
- درد در طول یا بعد از انزال یا ادرار کردن
- افزایش میل به ادرار کردن
- تب
سرطان پروستات
سرطان پروستات سرطانی است که در پروستات آغاز می شود. پروستات یک غده کوچک در نزدیکی مثانه است که مایع منی را تولید می کند. افراد مبتلا به این بیماری علاوه بر درد شدید پایین کمر ممکن است علائم زیر را نیز داشته باشند:
- مشکلات ادراری
- انزال دردناک
پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:
علل ایجاد کمر درد و ترشحات واژن چیست؟
چه زمانی به دلیل درد شدید پایین کمر باید به پزشک مراجعه کنیم؟
درد کمر معمولا یک موقعیت اورژانسی نیست. احتمالا، باری که کمی سنگین بوده است را برداشته اید و یا به یکباره خم شده اید. اگر باردار هستید یا علائم زیر را دارید، در اسرع وقت با پزشک تماس بگیرید:
- تب و یا لرز
- بی اختیاری ادرار یا روده
- درد شدید که به درمان های خانگی پاسخ نمی دهد
- احساس ضربان دار شدن شکم
- تهوع یا استفراغ
- مشکل در راه رفتن و حفظ تعادل بدن