روغن کلزا وحشی حاوی مقادیر زیادی اسید اوروکیک است که به علت مضراتی که دارد، استفاده از آن امروزه محدود شده است. دانشمندان با اصلاح ژنتیکی گیاه کلزا، گیاه کانولا را تولید کردند که سطح اسید اوروکیک آن کمتر است. نام روغن کانولا در ابتدا LEAR بود اما برای بازاریابی بهتر نامش به روغن کانولا تغییر یافت. این کلمه از ترکیبی از “کانادا” و “الا”، به معنی روغن، مشتق شده است. روغن کانولا نام بسیار جذاب تری از روغن LEAR است. اما آیا مضرات روغن کانولا برای بدن را می شناسید؟

روغن کانولا به عنوان یک روغن صنعتی عمل کرده و در شمع ها، صابون ها، روان کننده ها، جوهر، سوخت های زیستی و حتی حشره کش ها مورد استفاده قرار می گیرد. هنگامی که به طور ژنتیکی یافت، فروش آن به عنوان یک محصول خوراکی نیز شروع شد. از این رو، این ادعا مطرح شده است که این روغن یک روغن شگفت انگیز، حاوی چربی اشباع شده کم و منبع خوبی از اسیدهای چرب امگا ۳ است. اما در حالت هیبرید شده و اصلاح شده فعلی، می تواند عوارض زیادی را ایجاد کند.

چرا روغن کانولا برای بدن مضر است؟

در اصل، این روغن ممکن است تاثیرات منفی زیادی بر سلامت شما نداشته باشد. اما به دو دلیل اصلی، اکثر روغن های کانولا در بازار می توانند بسیار مضر باشند:

  • بیش از ۹۰ درصد روغن کانولا از نظر ژنتیکی اصلاح شده است.
  • روغن کانولا یک روغن تصفیه شده است که اغلب به صورت جزئی هیدروژنه شده است تا ثبات آن افزایش یابد. اما این تغییرات، اثرات منفی آن را افزایش می دهد.

مطالعات طولانی مدت و قابل اعتمادی در مورد روغن کانولا GMO انجام شده است. گزارش هایی مبنی بر اینکه بسیاری از مسائل ایجاد شده مربوط به کلیه، کبد و عصب مربوط به این روغن می باشد. گزارش های دیگری نیز وجود دارد که نشان می دهد محصولات GMO مانند ذرت و سویا نیز می تواند اثرات منفی بر روی بدن ایجاد کند.

روغن کانولا مانند تمام روغن های گیاهی مدرن، از طریق فرایند پالایش، سفید کردن و بدون صمغ کردن، که همه آنها شامل دماهای بالا یا مواد شیمیایی ایمنی مشکوک است، تولید می شود. از آنجا که روغن کانولا اسیدهای چرب امگا ۳ زیادی دارد و به راحتی در معرض اکسیژن و درجه حرارت بالا فاسد و بد بو می شود. فرایند خنک سازی استاندارد، بخش بزرگی از اسیدهای چرب امگا ۳ را با تبدیل آنها به اسیدهای چرب ترانس حذف می کند. اگر چه دولت کانادا مقدار چربی ترانس کانولا را حداقل ۰٫۲ درصد اعلام کرده است اما تحقیقاتی که در دانشگاه فلوریدا در گینهسویل انجام شد نشان داد که میزان چربی ترانس در روغن های مایع تجاری ۴٫۶ درصد است. این در حالی است که مصرف کننده هیچ نشانه ای از وجود اسید های چرب ترانس در روغن کانولا بر روی برچسب محصول مشاهده نمی کند.

مضرات روغن کانولا

مشکلات کلیوی و کبدی

اکثر روغن ها کانولا تولید شده امروزه از لحاظ ژنتیکی اصلاح شده اند. در بررسی سال ۲۰۱۱ منتشر شده در Environmental Sciences Europe حدود ۱۹ مطالعات بر روی پستاندارانی که از  سویا و ذرت GMO تغذیه کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایشات ۹۰ روزه ایجاد مشکلات کبدی و کلیوی را در نتیجه مصرف غذاهای GMO نشان داد. یافته ها نشان داد که خطر ایجاد مشکلات کلیوی در پستانداران نر حدود ۴۳٫۵٪ و خطر ابتلا به مشکلات کبدی در پستانداران زن حدود ۳۰٫۸٪ شد.

کلیه ها و کبد برای ما حیاتی هستند. بنابراین خوردن غذای اصلاح شده ژنتیکی مانند روغن کانولا باید کاهش پیدا کند.

مشکلات قلبی کشنده

روغن کانولا دارای سطح بالایی از اسید اوروکیک است. اسید اوروکیک یک اسید چرب است که با آسیب های قلبی مرتبط است. روغن های گیاهی نیمه هیدروژنه مانند کانولا همچنین به علت ایجاد التهاب و کلسیفیکاسیون شریان ها، که به عنوان عوامل خطر برای بیماری های قلبی عروقی شناخته می شوند، برای بدن مضر می باشند.

فشارخون بالا و سکته مغزی

مطالعات قبلی نشان داده اند که مصرف روغن کانولا و برخی از انواع دیگر روغن های گیاهی طول عمر افراد مبتلا به سکته مغزی و پرفشاری خون را کاهش می دهد. به طور خاص، تحقیقات انجام شده در Nutrition and Toxicology Research Divisions of Ottawa کشف کردند که موش ها دارای فشار خون بالا وقتی با روغن کانولا تغذیه می شوند، میل به سکته مغزی را در خود نشان می دهند. علاوه بر این، طول عمر موش هایی که دارای رژیم های غذایی بدون روغن کانولا هستند، طولانی تر از موش هایی است که روغن کانولا می خورند.

مطالعات دیگری که در سال ۲۰۰۰ در انتشارات Toxicology منتشر شده، به طور خاص اثرات روغن کانولا بر روی زمان انعقاد خون و یا مدت زمان لازم برای ایجاد لخته خون در افراد مبتلا به سکته مغزی مورد بررسی قرار گرفت. این مطالعه نشان داد که کاهش زمان انعقاد خون ناشی از مصرف روغن کانولا و افزایش شکنندگی در غشاء گلبول های قرمز خون است که ممکن است باعث سکته مغزی شود.

توقف رشد عادی

تا همین اواخر، استفاده از روغن کانولا در شیرخشک نوزادان قانون خاصی نداشت. اما نگرانی هایی در مورد ایجاد عقب ماندگی رشد در کودکان با استفاده از روغن کانولا وجود دارد. به طور خاص، اسانس یوروئیک در این روغن به علت ناتوانی در تجزیه صحیح، برای نوزادان مضر است. به همین دلیل هم FDA استفاده از روغن کانولا را در شیر خشک غیر قانونی اعلام کرده است.

افزایش چربی های ترانس مصرف کننده

بر اساس یک مطالعه منتشر شده در مجله Food Lipids، محتویات چربی ترانس در روغن های کانولا موجود در ایالات متحده بین ۰٫۵۶٪ تا ۴٫۲٪ از کل اسیدهای چرب است.

برای تبدیل شدن کلزا به  یک روغن هیدروژنه شده جزئی، سطح چربی های ترانس باید افزایش پیدا کند. این چربی ها گروهی از چربی هایی هستند که باید تا جای ممکن است مصرف آن ها اجتناب شود. زیرا از لحاظ علمی اثبات شده است که چربی ترانس می تواند کلسترول LDL را افزایش و کلسترول HDL را کاهش دهد.

وقتی کلمه هیدروژنه را روی برچسب روغن می بینید، باید مطمئن شوید که مقداری از چربی موجود در آن ترانس است. این در حالی است که حتی برخی از روغن هایی که ادعا می کنند بدون ترانس هستند نیز چربی ترانس دارند. طبق قوانین اگر در هر وعده از یک روغن کمتر از ۰٫۵ گرم چربی ترانس وجود داشته باشد، تولید کننده می تواند ادعا کند که روغنس بدون ترانس است. اسیدهای چرب ترانس در محصولات فرآوری شده بسیار خطرناک هستند.

مضرات روغن کانولا برای بدن
مضرات روغن کانولا برای بدن

عوارض جانبی GMO

در بالا ارتباط بین GMO ها و پیامدهای منفی آن بر روی کبد و کلیه را ذکر کردیم. اما عوارض این مواد به همین جا محدود نمی شود. با توجه به Center for Food Safety، چندین عارضه جدید و بسیار جدی ناشی از اثرات غیر منتظره مهندسی ژنتیک بر روی بدن وجود دارد. این عوارض عبارتند از:

  • سمی بودن
  • عکس العمل های آلرژیتیک
  • سرکوب سیستم ایمنی
  • سرطان

جایگزین های روغن کانولا

روغن نارگیل

روغن نارگیل بکر و ارگانیک روغن جایگزین مفیدی است. روغن نارگیل تصفیه نشده دارای آستانه حرارت بالا و حاوی اسیدهای چرب دارای زنجیره متوسط است که می توانند از کاهش چربی و سیستم عصبی پشتیبانی کنند.

روغن زیتون

روغن زیتون هم در صورتی جایگزین مناسبی برای روغن کانولا است که به صورت ارگانیک استفاده شود.

روغن حیوانی ارگانیک یا کره بادام زمینی

نسبت به اسید آلفا لیپوئیک و لینولئیک کانژوئید در این روغن ها می تواند باعث کاهش وزن شود. همچنین، این چربی ها حاوی اسیدهای چرب سالم هستند و دارای آستانه گرمائی بالاتری می باشند.

روغن پالم قرمز

روغن نخل قرمز به جای روغن هسته نخل از میوه نخل تهیه می شود و حاوی ویتامین E و بتا کاروتن زیادی است. این روغن نیز تحت حرارت بالا پایدار است و برای پخت و پز عالی است.

ارزش غذایی روغن کانولا

یک فنجان روغن کانولا حاوی مواد زیر می باشد:

  • ۱،۹۲۷ کالری
  • ۲۱۸ گرم چربی
  • ۱۶٫۱ گرم چربی اشباع شده
  • ۰٫۹ گرم چربی ترانس، اما گزارش هایی وجود دارد که ادعا می کنند که چربی ترانس در کانولا بسیار بیشتر از این اعداد است
  • ۱۵۵ میکروگرم ویتامین K (حدود ۱۹۴ درصد از نیاز روزانه بدن)
  • ۳۸٫۱ میلی گرم ویتامین E (حدود ۱۹۰ درصد از نیاز روزانه بدن)

یک مطالعه منتشر شده در مجله American Dietetic Association می گوید که اکثر روغن هایی که در غذاهای فرآوری شده استفاده می شود از طریق فرایند هیدروژنه ساخته شده و میزان چربی ترانس محصول نهایی را تا ۴۰ درصد افزایش می دهند.

مشخصات اسید چرب موجود در روغن کانولا به شرح زیر می باشد:

  • ۱۶٫۱ گرم چربی Saturated
  • ۱۳۸ گرم چربی Monosaturated
  • ۶۱٫۴ گرم چربی Polysaturated
  • ۵۰۱۸ یا ۱۹،۹۲۱ میلی گرم اسیدهای چرب امگا ۳ بسته به منبع
  • ۴۰،۶۴۶ میلی گرم اسیدهای چرب امگا ۶

یکی از نکات منفی که در حال حاضر تحقیقاتی بر روی آن در حال انجام است این است که بیشتر روغن های کانولا دارای نسبت ضعیف امگا ۶ به امگا ۳ هستند. این نسبت به روغن کانولا ۸ به ۱ است. این در حالی است که محققان استاندارد این نسبت را حدود ۲ به ۱ (عدد اول امگا ۶ و عدد دوم امگا ۳) اعلام کرده اند.