سوماتریپتان یک داروی ضد میگرن است؛ که به صورت قرض، اسپری بینی و تزریق، تجویز می شود. این دارو معمولا با نام تجاری میگر استاپ تولید می گردد. و به گروهی از داروها به نام تریپتان ها متعلق است.
این دارو با کم کردن التهاب نوروژنیک و انقباض عروق مغزی، به بهبود سردردهای عروقی و میگرنی کمک می کند. سوماتریپتان را برای سردردهای میگرنی حاد در بزرگسالان استفاده می کنند؛ و این دارو اثری بر سردردهای خوشه ای ندارد.
جالب است که بدانید این دارو علاوه بر تسکین سردرد میگرنی، سایر عوارض همراه با میگرن، مثل تهوع، حساسیت به نور و صدا و… را نیز تسکین می دهد.
سوماتریپتان در حالت تزریقی تا ۹۷ درصد قابلیت جذب دارد. این در حالی است که مصرف خوراکی و اسپری آن، ۱۵ الی ۱۷ درصد جذب را شامل می شود. بلای ۸۰ درصد این دارو در کبد جذب می شود؛ و شکل دفع سوماتریپتان از بدن عمدتا از طریق ادرار است.
نکات مصرف سوماتریپتان
استفاده از این دارو بیش از ۵ الی ۱۰ بار در ماه توصیه نمی شود. همینطور برای هر حمله میگرنی فقط یک بار مصرف این دارو، مجاز است. سوماتریپتان در صورت مصرف بیش از این مقدار خود می تواند منجر به ایجاد سردرد ناشی از مصرف دارو شود.
دوز مصرف این دارو به صورت قرص در پزرگسالان ۲۵، ۵۰ و یا ۱۰۰ میلی گرم در هر حمله میگرنی است؛ که این مقدار را باید پزشک تعیین کند.
همچنین حداکثر میزان مصرف سوماتریپتان به صورت تزریقی ۲ تا ۶ میلی گرم طی ۲۴ ساعت است که بهتر است در دو وعده با فاصله حداقل یک ساعت از هم تزریق شود.
دوز مصرف این دارو به صورت اسپری بینی نیز ۵، ۱۰ یا ۲۰ میلی گرم در روز است. البته در موارد شدید می توان این دوز را دو بار در روز تکرار کرد و به میزان حداکثر ۴۰ میلی گرم رسید. در این شکل مصرف باید میزان دوز به صورت مساوی بین دو حفره بینی تقسیم شود.
عوارض جانبی سوماتریپتان
خواب آلودگی و سرگیجه، اسهال، افزایش آنزیم های کبد، درد عضلانی، گرفتگی کم مفاصل، عدم تمرکز، حساسیت به نور، اختلال خواب، اختلال مختصر شنوایی، سوزش معده، حساسیت های پوستی مثل خارش، تنگی نفس و…، گرگرفتگی، پارستزی، مشکلات قلبی و درد در محل تزریق، از شایع ترین عوارض جانبی احتمالی این داروست که در منابع مختلف به آن اشاره شده است. این عوارض به مرور استفاده دارو و عادت کردن بدن به آن، از بنی می رود. ولی در صورت پایدار ماندن آن رد بدن بهتر است به پزشک اطلاع داده شود.
همچنین عوارض نادرتری نیز برای سوماتریپتان نام برده شده است؛ که در صورت رخ دادن آن ها بهتر است فورا به پزشک مراجعه کنید. این عوارض به شرح زیر است:
- درد یا احساس ناراحتی در قفسه سینی
- اختلال در دید
- اختلال در گفتار
- تب و لرز
- تپش قلب و ضربان نامنظم قلب
- تعریق زیاد
- تورم انگشت های دست و پا
- کابوس شبانه
- گرگرفتگی پوست صورت و گردن
- استفراغ خونی
- خونریزی غیرمعمول
- کبودی غیرمعمول
- پلک زدن های بیش از حد
- بی حسی در یک سمت بدن یا صورت
- ضعف دست و پا
این دارو در افراد دارای بیماری های قلبی و عروقی، ممکن است منجر به عوارض شدید و حتی مرگ شود. در نتیجه در این موارد باید با احتیاط زیاد و تنها با بررسی و تجویز پزشک مصرف شود.
مصرف این دارو در زنان باردار و حتی در زنان در سنین باروری با احتیاط صمرف شود.
افرادی که دارای سابقه ایسکمی قلبی هستند؛ و نیز افراد مبتلا به سندرم های عروق محیطی مثل بیماری های ایسکیمیک روده‌ای، و سندرم های عروق مغزی مثل استروک و حملات موقت ایسکیمیک، و بیماران مبتلا به نارسایی های کبدی، با احتیاط فراوان مصرف شود.
همینطور مصرف این دارو در افراد در معرض خطر بیماری های عروق کرنر، از جمله مردان بالای ۴۰ سال و زنان یائسه، باید بعد زا بررسی های بیشتر مصرف شود.
تداخل دارویی سوماتریپتان
مصرف سوماتریپتان همزمان با داروهای ضد افسردگی و مهارکننده های مونوآمینو اکسیداز MAOIs، باعث تشدید عوارض جانبی دارو می شود.
مصرف این دارو با داروهای دارای لیتیم به شدت خطرناک و دارای عوارض جانبی شدید است.
مصرف همزمان سوماتریپتان با آلکالوئیدهای ارگوت منجر به افزایش اثر وازواسپاستیک این دارو شده و بهتر است با فاصله حداقل ۲۴ ساعت از هم صمرف شوند.
ممکن است مهارکننده‌های اختصاصی باز جذب سروتونین در مصرف همزمان با سوماتریپتان باعث بروز سندرم سروتونین شوند