قاصدک گیاه کم کالری است اما دارای فیبر، ویتامین K، ویتامین A و ویتامین C زیادی است. همچنین ریشه و سبزی آن دارای مزایای بسیاری می باشند و حتی ممکن است باعث کاهش رشد سرطان، کاهش کلسترول و کمک به کاهش وزن شوند. قاصدک علاوه بر این که غنی از بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی است، به راحتی در دسترس نیز می باشد. بنابراین برای اطلاع و بهره مندی از خواص قاصدک تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت را خوانده و سپس این گیاه را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
قاصدک چیست؟
قاصدک که به نام Taraxacum officinale نیز شناخته می شود، نوعی گیاه گلدار بومی اروپایی، آسیا و آمریکای شمالی می باشد. این گیاه مانند کوکب و آفتابگردان مربوط به خانواده گل افتاب گردان می باشد. اگر چه این گیاه اغلب به عنوان یک علف هرز در نظر گرفته شده و دور ریخته می شود، اما در اصل خواص زیادی برای بدن دارد. هم ریشه و هم سبزی این گیاه برای بدنتان مفید است.
در ادامه این مطلب در دو بخش مجزا به بیان خواص ریشه و خواص سبزی این گیاه خواهیم پرداخت. با ما همراه شوید.
خواص قاصدک
مزایای ریشه قاصدک
می تواند سلول های سرطانی را بکشد
مطالعات متعدد نشان می دهد که ریشه قاصدک ممکن است در پیشگیری و درمان سرطان مفید باشد. مطالعه ای در سال ۲۰۱۱ توسط دانشگاه Windsor در کانادا انجام شد و در آن سلول های سرطانی پوست با عصاره ریشه قاصدک درمان شد. محققان دریافتند که سلول های سرطانی فقط در عرض ۴۸ ساعت پس از درمان با این ماده از بین می روند. مطالعه دیگری در Oncotarget نشان داد که عصاره ریشه قاصدک قادر به کشتن ۹۵ درصد از سلول های سرطانی روده بزرگ در طی دو روز بود.
تحقیقات دیگر نشان داده است که خواص قاصدک ممکن است در درمان سرطان های زیر موثر باشد:
- لوسمی
- سرطان پانکراس
- سرطان پستان
- سرطان پروستات
کلسترول را کاهش می دهد
کلسترول بالا یکی از مهمترین عوامل بیماری های قلبی عروقی است. این ماده مومی شکل می تواند در رگ های خونی ایجاد شده و باعث شود که شریان ها سفت و تنگ شوند و خون سخت تر جریان پیدا کند.
تغییر در رژیم غذایی یکی از ساده ترین راه ها برای جلوگیری از کلسترول بالا است. علاوه بر محدود کردن مصرف غذاهای حاوی کلسترول زیاد، مصرف غذاهایی مانند میوه ها و سبزیجات، می تواند کلسترول را کاهش دهد.
ریشه قاصدک نیز ثابت کرده است که سطح کلسترول را کاهش می دهد. در یک مطالعه، خرگوش هایی که دارای رژیم غذایی حاوی کلسترول بالا بودند با ریشه قاصدک درمان شدند. این گیاه منجر به کاهش کلسترول تام، تری گلیسیرید و LDL یا همان کلسترول بد و همچنین افزایش کلسترول مفید یا همان HDL در این حیوانات شد.
مصرف قاصدک همراه با فعالیت بدنی منظم و رژیم سالم، می تواند از قلب شما محافظت کرده و بیماری قلبی را از بین ببرد.
سرشار از آنتی اکسیدان است
رادیکال های آزاد ترکیباتی هستند که در بدن شما ایجاد می شوند و نتیجه چیزهایی مانند استرس، آلودگی و رژیم غذایی نامناسب می باشند. به مرور زمان، انباشت رادیکال های آزاد می تواند منجر به آسیب سلولی و بیماری مزمن شود. آنتی اکسیدان ها می توانند به خنثی سازی رادیکال های آزاد کمک کنند و ثابت کرده اند که خطر بیماری هایی مانند بیماری های قلبی و سرطان را کاهش می دهند.
مطالعات نشان داده اند که ریشه قاصدک مخصوصا آنتی اکسیدان زیادی دارد به همین دلیل می تواند خواص زیادی برای بدن داشته باشد.
از سلامت کبد پشتیبانی می کند
از فیلتر کردن سموم گرفته تا متابولیسم داروها، همگی بستگی به سلامت کبد دارد. ریشه قاصدک برای کبد شما مفید است و به محافظت از آن کمک کرده و باعث می شود که عملکرد کبد بهتر شود. یک مطالعه که توسط گروه غذایی و تغذیه در دانشگاه ملی Chonnam در جمهوری کره انجام شد نشان داد که خواص قاصدک از آسیب به کبد ناشی از مسومیت با الکل در هر دو نوع سلول کبدی در موش ها جلوگیری می کند.
این اثرات محافظتی احتمالا به علت میزان آنتی اکسیدانی موجود در ریشه قاصدک و توانایی آن برای جلوگیری از آسیب ناشی از رادیکال های آزاد است.
با باکتری ها مبارزه می کند
ریشه قاصدک علاوه بر خواصی که در بالا برای آن ذکر کردیم، دارای خواص ضد میکروبی نیز می باشد که می تواند باعث توقف رشد باکتری های بیماری زا شود. یک مطالعه که در ایرلند انجام و در Phytotherapy Research منتشر شده نشان داد که ریشه قاصدک به ویژه در برابر گونه های خاصی از باکتری هایی که مسئول عفونت های استاف و بیماری های ناشی از غذایی هستند، موثر است.
اگر چه تحقیقات بیشتری لازم است، اما ریشه قاصدک می تواند یک روش طبیعی مفید برای مبارزه با عفونت باکتریایی باشد.
مزایای سبزی قاصدک
سلامت چشم را ارتقاء می دهد
سبزی قاصدک غنی از ویتامین A است و هر فنجان آن ۱۱۲ درصد نیاز روزانه بدن به این ویتامین را تامین می کند. ویتامین A مواد مغذی مهمی است که به سلامت چشم کمک می کند. در واقع، کمبود ویتامین A حتی ممکن است منجر به نابینایی شود.
در یک مطالعه که در مجله انجمن پزشکی آمریکایی منتشر شد، ۵۸۳۶ بزرگسال سالمند شرکت کرده بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که مصرف بیشتر ویتامین A به طور قابل توجهی موجب کاهش خطر ابتلا به دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن (بیماری چشمی است که باعث از دست دادن قدرت بینایی می شود) خواهد شد.
به کاهش وزن آب بدن کمک می کند
اگر می خواهید میزان نفخ و آب بدن را کاهش دهید، باید از خواص قاصدک به خصوص سبزی این گیاه استفاده کنید. با توجه به خواص دیورتیک طبیعی، سبزی قاصدک می تواند ادرار را برای جلوگیری از افزایش آب در بدن، افزایش دهد.
در یک مطالعه از گروه گیاهان دارویی در موسسه تای سوفیا در مریلند، نشان داد که مصرف عصاره سبزی قاصدک موجب افزایش فراوانی ادرار در ۱۷ نفر از افراد شرکت کننده در این پژوهش شد. علاوه بر کمک به کاهش وزن آب، خواص دیورتیک آن ممکن است به کبد کمک کنند تا سموم را به طور موثر تر حذف کرده و از عفونت ادراری جلوگیری کند.
موجب کاهش وزن می شود
سبزی قاصدک بسیار کم کالری است و تنها ۲۵ کالری در هر فنجان دارد. این گیاه همچنین حاوی مقادیر زیادی فیبر است که می توانن به شما کمک کنند تا احساس سیری طولانی مدتی داشته باشید. مصرف زیاد این گیاه در وعده های غذاییتان باعث می شود گرسنگی کمتر و سیری بیشتر شود.
یک مطالعه نشان داد که سبزی قاصدک می تواند جذب چربی را مشابه با بعضی از داروهای کاهش دهنده وزن مهار کند. این خاصیت با مسدود کردن فعالیت لیپاز پانکراس، آنزیمی که مولکول های چربی را در بدن تجزیه می کند، انجام می شود. در این مطالعه، عصاره قاصدک فعالیت لیپاز پانکراس را ۸۶ درصد کاهش داد و منجر به دفع بیشتر چربی شد. خواص قاصدک را با ورزش منظم و رژیم غذایی مغذی ترکیب کرده تا نتایج حاصل از کاهش وزن را بهینه کنید.
تری گلیسیرید را کاهش می دهد
علاوه بر کمک به کاهش وزن، مهار فعالیت لیپاز پانکراس ممکن است باعث کاهش سطح تری گلیسیرید نیز شود. تری گلیسرید نوعی چربی موجود در جریان خون شما است. داشتن تری گلیسیرید بالا در خون یکی از عوامل خطر ابتلا به بیماری های قلبی است.
سبزی قاصدک اثبات کرده است که با مهار فعالیت لیپاز پانکراس، آنزیمی که تری گلیسیرید را به اسیدهای چرب تبدیل می کند، تری کلیسیرید را کاهش می دهد. این فرایند منجر به افزایش دفع تری گلیسیرید و کاهش سطح تری گلیسیرید در خون می شود.
از کبد محافظت می کند
به نظر می رسد که سبزی قاصدک مانند ریشه قاصدک دارای خواص قوی برای محافظت از کبد است. مطالعه حیوانی که در سال ۲۰۱۰ انجام شد نشان داد که عصاره این گیاه سبب جلوگیری از آسیب اکسیداتیو و کاهش التهاب و آسیب به کبد در موش ها می شود.
شواهد افزایشی نیز وجود دارد که می گویند خوردن غذاهای غنی از آنتی اکسیدان مانند قاصدک می تواند به کاهش آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد و جلوگیری از بیماری های کبدی کمک کند.
ارزش غذایی قاصدک
قاصدک غنی از بسیاری از مواد مغذی و حاوی کالری کمی است. این گیاه شامل مقدار خوبی فیبر، ویتامین K، ویتامین A و ویتامین C است.
یک فنجان سبزی قاصدک خرد شده (۵۵ گرم) حاوی موارد زیر می باشد:
- ۲۴٫۷ کالری
- ۵٫۱ گرم کربوهیدرات
- ۱٫۵ گرم پروتئین
- ۰٫۴ گرم چربی
- ۱٫۹ گرم فیبر
- ۴۲۸ میکروگرم ویتامین K (حدود ۵۳۵ درصد نیاز روزانه بدن)
- ۵،۵۸۸ واحد بین المللی ویتامین A (حدود ۱۱۲ درصد نیاز روزانه بدن)
- ۱۹٫۳ میلی گرم ویتامین C (حدود ۳۲ درصد نیاز روزانه بدن)
- ۱۰۳ میلی گرم کلسیم (حدود ۱۰ درصد نیاز روزانه بدن)
- ۱٫۷ میلی گرم آهن (حدود ۹ درصد نیاز روزانه بدن)
- ۱٫۹ میلی گرم ویتامین E (حدود ۹ درصد نیاز روزانه بدن)
- ۰٫۲ میلی گرم منگنز (حدود ۹ درصد نیاز روزانه بدن)
سبزی قاصدک همچنین حاوی مقدار کمی از مواد مغذی زیر است:
- تیامین
- ریبوفلاوین
- نیاسین
- ویتامین B6
- فولات
- منیزیم
- فسفر
- پتاسیم
- روی
- مس
هشدارها و عوارض جانبی مصرف بیش از حد قاصدک
قاصدک ممکن است باعث ایجاد واکنش های آلرژیک در بعضی افراد شود. اگر به دیگر اعضای خانواده این گیاه حساسیت دارید، ممکن است به قاصدک نیز حساس باشید. اگر پس از مصرف علائمی مانند تورم، خارش یا قرمزی را تجربه کردید، باید فورا استفاده را متوقف کرده و با پزشک مشورت کنید.
قاصدک ویتامین K زیادی دارد که ممکن است لخته شدن خون را تحت تاثیر قرار دهد. اگر وارفارین یا یکی دیگر از رقیق کننده های خون را مصرف می کنید، مصرف مداوم ویتامین K ممکن است در داروهایتان تداخل ایجاد کند.
از آنجا که قاصدک به عنوان یک دیورتیک طبیعی عمل می کند، ممکن است بر دفع لیتیوم از بدن تاثیر بگذارد و منجر به افزایش سطح لیتیوم شود. در صورت استفاده از لیتیوم با پزشک خود مشورت کنید تا تعیین کند که آیا مصرف قاصدک برای شما مناسب است یا خیر.
این گیاه همچنین ممکن است جذب و اثربخشی برخی از آنتی بیوتیک ها، از جمله موارد زیر را کاهش دهد:
- انوکساسین
- نورفلوکساسین
- ترووافلوکساسین
- سیپروفلوکساسین
- اسپارفلوکساسین
- گرپاففلوکساسین